Samenvatting over het boek: Ethiek de basis. Dit vak zal je op de opleiding Social Work krijgen in periode 3. Ik heb elk hoofdstuk behandeld aan de hand van het boek en aan de hand van de powerpoints die online staan op elo of die gebruikt worden in de hoorcolleges.
Samenvatting Ethiek 1
Hoofdstuk 1
Als je oordeelt over het gedrag van mensen en hoe ze met elkaar omgaan, spreek je van een moreel
oordeel. Een moreel oordeel is een waardering van menselijk gedrag aan de hand van morele
uitgangspunten.
- Gaat over menselijk gedrag
- Overstijgt het individuele (is veralgemeniseerbaar: het universaliteitsprincipe)
- Is normatief (schrijft voor hoe het hoort)
- Is gericht op het goede
- Kan morele verontwaardiging veroorzaken
Een moreel oordeel dat vanzelf komt, is een intuïtief moreel oordeel. Je oordeelt automatisch. Om te
kunnen begrijpen wat er gebeurt als je intuïtieve morele oordeel bewust wordt, maken we onderscheid
tussen 3 verschillende processen die in je bewustzijn afspelen:
1. Je oordeelt dat iets goed of slecht is. Je vindt iets.
2. Je kent je oordeel. Je weet dat het je mening is en je kent het standpunt van de ander.
3. Je voelt dat je het oneens bent met de ander. Het oordeel brengt een bepaald gevoel met zich mee.
Oordelen: Een beoordeling over iemand zijn gedrag. Je beoordeelt iemand zijn keuze.
Kennen: Een oordeel dat je leert kennen doordat je het uitspreekt, of als iemand erop reageert.
Bewustwording van je mening.
Voelen: Hoe je een oordeel ervaart. Wat voor emoties heb je erbij?
Bewustzijnsvorm Wat doe je? Resultaat van de Centrale vraag
omgang
Kennen Je representeert een Feiten (kennis) Is het waar?
(objectiveren) buitenwereld in je
bewustzijn
Oordelen Je verbindt jezelf Morele oordelen Is het juist?
(normeren) met anderen
Voelen Je ervaart een Gevoelens Hoe voel ik me?
(subjectiveren) binnenwereld in je
bewustzijn
Morele oordelen genereren bijna automatisch een gesprek. Dit gesprek vindt in gezinnen, in organisaties
en in de samenleving plaats en heet het moreel vertoog.
Professionals moeten vaardig zijn in het morele gesprek. Hiervoor zijn 2 morele competenties noodzakelijk:
- Het stellen van morele vragen
- Het geven van morele argumenten
Begrip Betekenis
Moreel oordeel Een oordeel over het gedrag van mensen en hoe ze met
elkaar omgaan.
Intuïtief moreel oordeel Een moreel oordeel dat kant en klaar ontstaat in je
bewustzijn zonder dat je erover na hoeft te denken.
Moreel uitgangspunt Een omschrijving van iets dat op zichzelf nastrevenswaardig
is betreffende menselijk samenleven.
Moreel vertoog Het geheel aan communicatie en interactie waarin mensen
, hun morele oordelen, en daarmee hun moraal, vormen en op
elkaar afstemmen.
Moraal Het geheel van gedeelde morele oordelen van een groep dat
ontstaat in een gesprek. Het is het geheel van morele regels
waarvan wij onszelf en anderen in redelijkheid gehouden
achten.
Ethiek De wetenschap die moraal bestudeert en die tracht de
moraal verder te helpen door nieuwe argumenten te
ontwikkelen en te gebruiken in afwegingen.
Hoofdstuk 2
1. Een argument in de vorm van een regel waar je je aan moet houden, noemen we een norm.
2. Als het een regel is over hoe mensen met elkaar om moeten gaan, dan is het een morele norm
(=morele regels).
3. Waarden zijn abstracte idealen of doelen die men d.m.v. bepaald gedrag nastreeft; het is datgene
wat men uiteindelijk beoogt te bereiken. Normen daarentegen zijn concrete regels die als
praktische richtlijnen voor het handelen functioneren.
4. Als je een moreel oordeelt geeft aan de hand van de bedoelingen, dan beoordeel je met behulp van
deugden. Je gaat na wat voor mens je wilt zijn. Leren en ontwikkelen van karaktereigenschappen.
Er zijn 3 soorten argumenten:
- Normen: schrijven specifiek gedrag voor
- Waarden: beschrijven welke gevolgen belangrijk zijn
- Deugden: beschrijven wat voor mens je wilt zijn
Gedragskeuze Norm als argument Waarde als Deugd als argument
argument
Ik maak die Je moet je aan je Dat draagt bij aan Ik wil betrouwbaar
opdracht af want… afspraken houden het vertrouwen dat zijn
mensen in me (betrouwbaarheid)
hebben
(betrouwbaarheid)
Ik neem koffie mee Je behoort koffie Dat draagt bij aan de Ik wil attent zijn
voor mijn collega’s voor elkaar mee te collegialiteit (hulpvaardigheid)
want… brengen (collegialiteit)
Ik pik geen koekjes Je mag geen koekjes Dan wordt mama Ik wil gehoorzaam
uit de koektrommel pikken niet boos zijn
want… (zorgzaamheid) (gehoorzaamheid)
Ik zeg niet dat ik Je moet je niet met Ik wil hem graag Ik wil geen bemoeial
hem zag spieken andermans zaken helpen zijn
want… bemoeien (hulpvaardigheid) (bescheidenheid)
Ethische vragen bestaan niet uit feiten (objectief). Ze zijn ook niet een kwestie van je eigen mening
(subjectief).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisadeboer2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
