SAMENVATTING DE ORGANISATIEONTDEKKER
Basisboek interne communicatie:
- H1 (1.1, 1.2.1, 1.2.4)
- H2 tot 2.8.1
- H3
- H6
Aanvullende artikelen:
- Mintzberg
- Hershey & Blanchard
- Cameron & Quin
- Het 7i netwerkmodel
Uit de collegesheets:
- Alle sheets
- Actie vs interactie visie
- Netwerkorganisatie
Inhoudsopgave
H1 CONTEXT VAN INTERNE COMMUNICATIE.................................................................................................. 2
H2 COMMUNICATIE IN ORGANISATIES........................................................................................................... 4
H3 TWEE VISIES OP INTERNE COMMUNICATIE............................................................................................... 7
H6 DIGITALE INTERNE COMMUNICATIE........................................................................................................ 14
ACTIEVISIE & INTERACTIEVISIE..................................................................................................................... 21
LEIDERSCHAPSSTIJLEN HERSEY & BLANCHARD............................................................................................. 22
CULTUUR CAMERON & QUINN..................................................................................................................... 24
MINTZBERG................................................................................................................................................. 27
HET I-NETWERKMODEL................................................................................................................................ 31
ALGEMENE BEGRIPPEN................................................................................................................................ 33
COVEY......................................................................................................................................................... 33
UI-MODEL HOFSTEDE................................................................................................................................... 35
4C’s CONVERSATION COMPANY................................................................................................................... 36
7 INGREDIËNTEN STORYTELLING.................................................................................................................. 38
DE ZWIJGSPIRAAL........................................................................................................................................ 39
1
,H1 CONTEXT VAN INTERNE COMMUNICATIE
Organisatie Doelrealiserende samenwerkingsverbanden
tussen mensen. Ze zijn opzettelijk in het
leven geroepen en daarmee verschillend
van bijvoorbeeld familie. Een organisatie is
eigenlijk niet meer dan een afspraak hoe
het samenwerkingsverband georganiseerd
is.
Reorganisatie De afspraak voor de gekozen
samenwerkingsvorm wordt soms herzien.
Dit noem je reorganisatie of
organisatieverandering.
Iedere organisatie maakt deel uit van de samenleving en heeft daarin te maken met zeer
verschillende organisaties. De mensen in een organisatie hebben met ieder van hen een
‘relatie’.
Hechte/ intensieve relatie Concurrenten, leveranciers, de bank, de
Belastingdienst.
Losse/ tijdelijke relatie Uitzendkrachten
Actorenanalyse Een actorenanalyse is een werkvorm
waarin je een groep mensen uitnodigt om
zelf actief aan de slag te gaan met een
vraag.
Organigram De formele verdeling van functies ten
opzichte van elkaar en hun onderlinge
hiërarchische verhouding.
Expliciete organisatie (formeel) - Organigram met functies
- Rationaliteit
- Procedures
- Bevoegdheden
- Macht op grond van positie
- Beheersmatig plannen
- Inhoud en taak
- Gelijk hebben
- Huisstijl, aankleding en inrichting,
gedragscode
- Formele communicatie:
bijeenkomsten, vergaderingen,
communicatiemiddelen.
Impliciete organisatie (informeel) - Rollen die mensen vervullen en
relaties die mensen hebben
- Irrationaliteit, emoties, gevoelens
- Ongeschreven regels
2
, - Invloed en invloedsbesef
- Flexibel ontwikkelen
- Betrekking
- Gelijk krijgen
- Zo zijn onze manieren, de stijl van
het huis
- Informele communicatie:
wandelgangen, geruchten,
koffieautomaatgesprekken
Gedragscode De formeel afgesproken wijze waarop
leiding en medewerkers met elkaar, het
werk, systemen en klanten omgaan. Ze
beogen het handelen te reguleren.
Verborgen regels Zijn onbewuste drijfveren in het handelen
van mensen. Ze zijn niet goed of slecht, ze
zijn alleen maar meer of minder passend bij
datgene wat het management wil bereiken.
Verborgen regels hebben een functionele
en een disfunctionele kant.
Functionele kant Ze zorgen voor stabiliteit en
voorspelbaarheid in onze relaties. Ze
voorkomen dat we elke dag weer opnieuw
afspraken met elkaar moeten maken over
hoe we met elkaar samen werken en leven.
Disfunctionele kant Ze perken onze gedragsvrijheid in.
Verborgen regels kunnen ons misschien
belemmeren helemaal onszelf te zijn, of om
eerlijk te zeggen wat we van iets vinden.
Gewoontepatronen Ongeschreven regels over wat wel en niet
mag in de omgang met elkaar en wat wel en
niet over deze omgang mag worden gezegd.
Voorbeelden van verborgen regels:
- Elkaar niet aanspreken, maar wel over elkaar spreken.
- Je eigen mening voor je houden, want Jan zal wel het eerst iets zeggen.
- Stilhouden als je iets opvalt in het werk, want je krijgt er alleen maar ellende van.
- Doe maar rustig aan: wij werken hier niet zo hard.
3
, H2 COMMUNICATIE IN ORGANISATIES
Informatieve model (Shannon & Weaver) Het ziet communicatie als een eenmalige
gebeurtenis van stappen die elkaar
opvolgen: een lineair transport van een
boodschap van een zender naar een
ontvanger.
Informationele context Alle andere aan deze boodschap
voorafgaande of erop volgende
boodschappen, aangevuld met alle andere
tegelijkertijd geproduceerde
boodschappen.
Relationele model Wederzijdse communicatie.
Relationele context De wederzijdse invloed tussen de relatie
zender-ontvanger en het zenden en
ontvangen van de boodschap.
Informeren Eenrichtingsverkeer, er is weliswaar sprake
van (potentiële) ontvangst van
boodschappen door een ontvanger, maar
de ontvanger transformeert vervolgens niet
in de rol van zender: hij ontvangt alleen,
maar wisselt niet van rol naar zender en
reageert niet.
Communiceren Tweerichtingsverkeer, zender en ontvanger
wisselen daadwerkelijk van rol én reageren
op elkaars boodschappen.
Communicatie De productie, de uitwisseling en
betekenisgeving van boodschappen tussen
mensen, die plaatsvinden binnen een
context van informationele, relationele en
situationele factoren, met als doel elkaar te
beïnvloeden.
Interne communicatie Een proces van continue uitwisseling van
boodschappen en de betekenisgeving
daarvan tussen personen die beroepshalve
betrokken zijn bij de organisatie.
4
