Samenvatting van het boek samenlevingen. Alle stof die je moet kennen voor het vak sociologie in jaar 1 van de studie Social Work op de Fontys in Eindhoven.
Samenvatting Sociologie 1
Boek: Samenlevingen (inleiding in de sociologie)
Hoofdstuk 1
Het terrein van sociologie
1.1 Wat is sociologie
Sociologie: de wetenschap van de manieren waarop mensen met elkaar samenleven/ de wetenschap
van de maatschappij.
Maatschappij: grote sociale eenheid waartoe mensen behoren
Groep: verzameling van onderling verbonden mensen die een besef van een gemeenschappelijke
identiteit, een ‘wij’-gevoel kennen.
Sociologisch verklaren: het doen van uitspraken over causale samenhangen tussen sociale
processen.
Theorievorming: generaliserende uitspraken over het sociale leven worden gedaan die met elkaar in
een systematisch verband worden geplaatst.
1.2 Over de aard van de sociale werkelijkheid
Relatieve autonomie van sociale processen
- Autonoom: op zichzelf staand.
- Vele verbonden individuen brengen met elkaar sociale processen voort. (vb. stijging van
prijzen)
- Niet van tevoren zo bedoeld of gepland
- Kunnen niet volledig tot individuele bedoelingen worden herleid relatief
Interactie: reageren van mensen op elkaar, zodat het handelen van de één directe aanleiding is voor
het handelen van de ander.
Cultuur: het gedragsrepertoire en de denkbeelden die mensen aangeleerd hebben en die zij in een
bepaalde groep of samenleving gemeen hebben.
Interdependentie: onderlinge afhankelijkheid, mensen kunnen niet zonder elkaar.
1.3 Interactie
Variaties in interacties: praten, elkaar aanraken (of juist vermijden), blikken uitwisselen, elkaar
opbellen of schrijven.
- Verbaal of non verbaal
- Tussen 2 mensen of duizenden
- Harmonisch of conflict
- Eenzijdig of gelijke inbreng
- Fysieke nabijheid of grote afstand
- Materiële hulpmiddelen of tussenpersoon
Max Weber stelde dat sociaal handelen georiënteerd is op het gedrag van andere mensen.
Er is onderlinge verwevenheid van individuele handelingen (voetbalwedstrijd: als 1 persoon iets doet
reageren de andere 21 spelers hierop).
Dit houdt in dat het interactieproces als geheel door geen van de individuen volledig beheerst kan
worden. (elke voetbalwedstrijd is anders)
Interacties bevatten ook voorspelbare elementen. Als er regelmatig contact is tussen personen gaan
hun interacties herkenbare patronen vertonen waarin bepaalde elementen telkens terugkeren
(gewoontevorming).
, 1.4 Cultuur
1.4.1 Cultuur en socialisatie
Als je veel met elkaar omgaat ontwikkel je een gemeenschappelijk repertoire van cultuur:
- Gedragingen
- Kennis
- Symbolen
- Gewoonten
- Opvattingen
- Vaardigheden
- Normen
Socialisatie: overdracht van cultuur. (al het leren, bedoeld en onbedoeld, door mensen aan en van
andere mensen)
Socialisatie kan via:
- Imitatie: gedrag nabootsen van mensen in je directe omgeving.
- Identificatie: je wilt zijn zoals diegene die je imiteert.
- Dwang: met toedeling van belonen en straffen.
Internalisering: als je de regels uit jezelf navolgt. Verinnerlijkt, onderdeel geworden van je
persoonlijkheid.
Verschillen in socialisatie tussen en binnen samenlevingen:
- Sekse
- Klasse
- Regio
- Etnische of godsdienstige groep
Subcultuur: een voor een bepaalde groepering kenmerkende cultuur die een variant vormt op, en tot
zekere hoogte afwijkt van, de dominante cultuur van de samenleving.
George Herbert Mead en Charles Cooley stelde dat het zelfbeeld van een opgroeiend individu wordt
in hoge mate bepaald door de manieren waarop ‘belangrijke anderen’ zich tegenover dat individu
gedragen.
1.4.2 ‘Natuur’ en ‘cultuur’
Nature-nurture-controverse: eigenschappen zijn aangeboren (1945)
Menselijk gedrag is niet aangeboren óf aangeleerd maar aangeboren EN aangeleerd.
Iedere samenleving heeft 2 soorten biologische verschillen die belangrijk zijn:
- Sekse
- Leeftijd
1.5 Interdependentie
1.5.1 Afhankelijkheid
Fundamentele afhankelijkheid van anderen: iedereen is verbonden aan anderen.
Kinderen die voor een langere periode geen of zeer weinig contact met andere mensen hadden zijn
eigenschappen verloren, die wij menselijk noemen, of hebben deze niet ontwikkeld.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dideverdellen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.