Bij deze samenvatting heb ik ervoor gekozen om aan de hand van vragen (die in lijn zijn met de leerdoelen van het examen) de tekst samen te vatten. Dit maakt het makkelijker om jezelf te overhoren. Deze samenvatting heeft mij heel erg geholpen met het examen. Ik raad hem dan ook heel erg aan voor h...
Historische context koude oorlog (1945-1991)
Intro
Welke situatie ontstond er in de wereld na WOII?
De 2 supermachten en hun ideologieën blijven over en ondanks dat ze in WOII bondgenoten waren→
na oorlog lijnrecht tegen over elkaar. De VS (democratie) tegen Rusland (communisme)
Waardoor werd 1917 een keerpunt in de Russiche geschiedenis?
Rusland begon als absolute monarchie (tsaar) → Russische revolutie (1917)→communistische Sovjet-
Unie.
Wat waren 2 belangrijke kenmerken van de VS sinds de onafhankelijkheid?
Van kolonie→onafhankelijkheidsoorlog→ onafhankelijk
Staatsinrichting
Gebaseerd op montesquieu → trias politica
Economie
kapitalisme
waarom kwam er een einde aan het bondgenootschap tussen de VS en SU?
Ze verliezen een gezamenlijke vijand.
§1 2 ideologische blokken (1945-1955)
Welke tegenstellingen waren er tussen de VS en de SU op politiek en economisch gebied?
Rusland VS
Communisme kapitalisme
Gelijkheid Vrijheid
Totalitaire dictatuur Democratisch bestel
planeconomie Vrije markteconomie
Politieke rechten van individu
Welke ideologische tegenstellingen kwamen er boven tijdens de conferentie van Potsdam? (juli
1945)
De machtsverdeling→ VS wilde overal vrije verkiezingen (democratie)/SU wilde communisme in
gebieden die zij bevrijd hadden
Waardoor ontstonden er twee invloedsferen in Europa?
De SU wil macht uitbreiden→ maken van Oost-Europa een communistisch blok, dien als buffer→
maakt volksdemocratieën waar er 1 communistische partij was.
Vazalstaten/satellietstaten: staten die onder controle van een grote staat staan, vooral noemen we
ze in Oost-Europa zo.
VS probeert in West-Europa de invloed te vergroten met liberale democratie en kapitalisme
Wat was het doel van de Trumandoctrine?
Met economische en militaire steun aan alle landen ter wereld werd een poging gedaan om het
communisme buiten de deur te laten.
, Motivatie van Amerikanen erachter:
Grote armoede
Economische sterk land zal minder snel ten prooi vallen van het communisme
Communisme groeit overal ter wereld
Amerikanen zien dat als bedreiging
Afzetmarkt creëren
Hoe zorgde de blokkade van Berlijn voor de eerste test van de Trumandoctrine?
In jaren van Marshallplan grote economische groei→ ook West-Berlijn→ Stalin gaat de blokkade van
Berlijn invoeren (1948)→ dreigt de hongersnood→ Stalin wil Amerikanen onder druk te zetten→ de
luchtbrug→ Trumandoctrine→ na 11 maanden hief Stalin blokkade op.
Het uiteindelijke gevolg: splitsing van Duitsland; BDR + DDR → de blokvorming is voltooid → eerste
fase is afgelopen.
Hoe ontstond de wapenwedloop tussen de VS en SU?
1945 atoombom op Hiroshima en Nagasaki → Amerika heeft de macht→ 1949 Russen ook
atoombom→ machtsevenwicht hersteld → wapenwedloop→ zoveel mogelijk wapens maken om
meer macht te hebben→ ontstaan 2 militaire bondgenootschappen (Navo + Warschaupact)
Hoe werd de angst voor het communisme zichtbaar in Europa en VS?
Europa: ze gingen samenwerken, eerst economisch (EGKS) later militair →samen sterk staan.
Amerika: redevoering van de Amerikaanse senator McCarthy zorgde voor veel angst voor het
communisme
§2 de koude oorlog in Azië en Afrika (1949-1975)
Welk gevolg had het einde van WOII voor de niet-westerse continenten?
Het einde van WOII zorgde niet alleen voor een tweedeling van Europa: ook op andere continenten
(Azië, Afrika en Zuid-Amerika) kwam de politiek helemaal in het teken te staan van de tegenstelling
tussen het kapitalisme en communisme.
Hoe verliep de dekolonisatie in Azië?
Na WOII kwam het in een stroomversnelling, kwam door Japan→ propaganda tegen Westerse landen
en Pro-Azië → Japan levert na oorlog land over aan lokale bevolking ipv de Europese overheersers.
Welke rol speelden de VS en de SU bij de dekolonisatie in Azië?
Zij steunden beide de onafhankelijkheid. → redenen:
SU
Kolonisatie typisch kapitalistisch, het draait om uitbuiting
VS
Zelf ontstaan uit tegenstrijd tegen moederland GB
Gemeenschappelijk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper js247. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
