Bachelor 3
Lijn Parodontologie
Lijn preventie en behandeling, parodontologie
Sasha Cruden
2020/2021
,Lijn preventie & behandeling, parodontologie Sasha Cruden
Inhoudsopgave
Parodontitis classificatie ........................................................................................................................ 2
Parodontitis prognose:......................................................................................................................... 11
Effect initiële behandeling van chronische adulte parodontitis in de algemene praktijk ................. 15
Klinisch parodontaal onderzoek deel I: Periodieke Parodontale Screening (PPS) + vervolg protocol
.............................................................................................................................................................. 21
Klinisch parodontaal onderzoek deel II: Screening ............................................................................. 24
Klinisch parodontaal onderzoek deel III: Parodontium status ........................................................... 29
Mondhygiëne bij parodontitis patiënten ............................................................................................ 30
Communicatie van parodontale diagnostiek ...................................................................................... 35
Het paro-protocol ............................................................................................................................. 35
Communicatie: ................................................................................................................................. 39
Roken .................................................................................................................................................... 43
Het effect van roken op de mondgezondheid ................................................................................. 43
Verslaafd aan roken en motivational interviewing bij het stoppen met roken ............................ 45
Ultrasone gebitsreiniging ..................................................................................................................... 50
Extra’s ................................................................................................................................................... 52
Initiële behandeling in combinatie met antibiotica ........................................................................ 52
Het type botdefect bij parodontale afbraak ................................................................................... 53
Angulaire botdefecten ................................................................................................................. 53
1
,Lijn preventie & behandeling, parodontologie Sasha Cruden
Parodontitis classificatie
Elke paro- patiënt krijgt nu de diagnose “parodontitis”
Het woord “parodontitis” ligt vast in de vernieuwde parodontitisclassificatie
Een patiënt met “parodontitis” wordt geclassificeerd op:
• Leeftijd en geslacht
• Bewezen risicofactoren waarvan de belangrijkste: roken en diabetes mellitus → Bij ernstig
overgewicht of obesitas heb je een BMI van 30-40 en dit kan je kwaliteit van leven gaan
beïnvloeden. Obesitas verhoogt het risico op hart- en vaatziekten en diabetes mellitus!
• Lokaal of gegeneraliseerd of molaar/incisief patroon → geeft de uitgebreidheid weer (waar?)
• Stadium I, II, III of IV → geeft de ernst en complexiteit weer (hoeveel?)
• Graad A, B of C → geeft de mate van progressie weer (hoe snel?)
Een patiënt met parodontitis wordt altijd geclassificeerd met de onderstaande formule:
✓ Stap 1: Leeftijd & geslacht
✓ Stap 3: Diagnose (Parodontitis)
✓ Stap 4b: Uitgebreidheid (Lokaal of gegeneraliseerd of molaar-incisief patroon) (waar
botafbraak?)
✓ Stap 4a: Stadium = ernst en complexiteit (I, II, III of IV) (hoeveel botafbraak?)
✓ Stap 5: Graad = mate van progressie (A, B of C) (hoe snel botafbraak?)
✓ Stap 2: Bewezen risico factoren
Houdt hierbij dus altijd deze volgorde aan!
Voorbeelden:
• 24-jarige vrouw, parodontitis, gegeneraliseerd stadium III, graad C, 12 sig/dag
• 58-jarige man, parodontitis, lokaal stadium IV, graad C, diabetes
• 42-jarige vrouw, parodontitis, gegeneraliseerd stadium III, graad B
Een uitzondering op deze volgorde vindt alleen plaats wanneer op basis van de uitgebreidheid een
molaar/incisief patroon wordt geconstateerd!
Voorbeeld:
• 24-jarige vrouw, molaar/incisief parodontitis, stadium IV, graad C
De classificatie stappen in een klinische setting:
Stap 1 en 2 uit de formule worden verkregen met behulp van de afgenomen medische en
tandheelkundige anamnese (intake).
Voor de classificatie wordt uit de intake vastgelegd:
o Leeftijd en geslacht
o Roken ja/nee
2
, Lijn preventie & behandeling, parodontologie Sasha Cruden
Zo ja, hoeveel sigaretten/dag?
o Diabetes mellitus ja/nee
Slecht of goed ingesteld? → (HbA1C ≥ 7%)
*Wanneer een patiënt diabetes mellitus meldt wordt onafhankelijk van de status (slecht of
goed ingesteld) deze risico factor altijd gemeld in de parodontitis classificatie!
Dit omdat de patiënt doorgaans niet zeker weet of de ziekte goed of slecht is ingesteld.
Stap 3 uit de formule wordt verkregen door middel van mondonderzoek. Op basis van dit
mondonderzoek wordt parodontale afbraak vastgesteld.
Tijdens het mondonderzoek wordt de patiënt gescreend op gingivitis of parodontitis. Hierbij wordt
de DPSI (PPS) vastgelegd.
De DPSI (PPS)- categorie van de patiënt bepaalt het behandel protocol
▪ DPSI-categorie A → Preventie-protocol
▪ DPSI-categorie B → Preventie-protocol of Paro-protocol
▪ DPSI-categorie C → Paro-protocol
Op basis van het paro-protocol dient een uitgebreid klinisch- en röntgenologisch onderzoek
(parodontaal onderzoek) te worden uitgevoerd.
Pas op basis van uitgebreid klinisch-, röntgenologisch onderzoek kan men definitief bepalen of er
sprake is van de DIAGNOSE: ‘Parodontitis’
Dus wanneer is er sprake van parodontale afbraak (‘Parodontitis’)?
Wanneer de patiënt een DPSI (PPS)-categorie A of B heeft is dit een aanwijzing dat er sprake kan zijn
van parodontale afbraak.
Je gaat in dit geval dan uitgebreid klinisch- en röntgenologisch onderzoek doen. Om de diagnose
‘Parodontitis’ te stellen moeten de volgende klinisch- en röntgenologische bevindingen (minimaal)
zichtbaar zijn:
• Approximaal:
*Bloeden na sonderen
*Klinisch aanhechtingsverlies ≥ 2 mm bij ≥ 2 elementen, waarbij de GC-grens zichtbaar is
*LET OP: Bij 2 mm klinisch aanhechtingsverlies en een net zichtbare GC-grens is de
pocketdiepte in dit geval maximaal 2 mm
*LET OP: Bij 2 mm klinisch aanhechtingsverlies zal de approximale botafbraak op x-foto’s
nihil of net niet zichtbaar zijn!
• Buccaal:
*Bloeden na sonderen
*Klinisch aanhechtingsverlies ≥ 3 mm met pocketdiepte ≥ 3 mm
• Botafbraak:
*Er zijn geen andere redenen voor bot afbraak dan Parodontitis
(Andere redenen voor botafbraak zouden kunnen zijn: fractuur, endo, cariës/restauraties,
M3, etc.)
3