Verbintenissenrecht Les 1 + Les 2
- Schuldeiser/crediteur: De partij die recht heeft op een prestatie wordt de schuldeiser
genoemd.
-Schuldenaar/debiteur : Dit is de partij die de prestatie moet verrichten
-Verbintenis is een vermogensrechtelijke relatie tussen twee of meer bepaalde
personen waarbij de een tot een bepaalde prestatie gerechtigd is waartoe de ander
verplicht is. Verbintenissen kunnen ontstaan uit de volgende bronnen:
1. de wet
2. een overeenkomst, art. 6:217 BW
3. een onrechtmatige daad, art. 6:162 BW
4. een rechtmatige daad
5. zaakwaarneming art. 6:198 BW
6. wanprestatie, art. 6:74 BW
Rechtshandeling
Art. 3:33 BW
Vereiste :
Wil een op rechtsgevolg gerichte wil
Verklaring die zich door een verklaring heeft geopenbaard
Als een van de twee rechtsvoorwaarden ontbreken, is de rechtshandeling nietig. Nietig betekent dat
de rechtshandeling niet is voortgevloeid en dus niet bestaat.
Rechtsfeiten zijn feiten dat rechtsgevolg hebben
Gewone feiten hebben geen rechtsgevolg (De zon schijnt)
Blote rechtsfeiten zijn feiten waar geen handeling voor wordt verricht maar wel een rechtsgevolg
heeft.
Rechtens relevante feiten zijn handelingen die relevante heeft voor het recht.
Rechtens relevante feiten kunnen feiten zijn die niet beoogd zijn op het rechtsgevolg (schade
toebrengen)
Feitelijke handeling is bijvoorbeeld het veroorzaken van schade, het was niet de bedoeling om de
schade aan te richten maar het moet natuurlijk wel vergoed worden.
Art. 3:37 BW
Lid 1: verklaring is vormvrij
Lid 3: ontvangsttheorie Verklaring werkt als ander heeft ontvangen. Tenzij niet bereiken door
handeling ontvanger of door hem ingeschakelde persoon of andere omstandigheden die zijn persoon
betreffen of rechtvaardigen dat hij nadeel draagt.
,Lid 4: verklaring geldig indien wederpartij persoon of middel kiest
Lid 5: intrekken kan vóór of tegelijk met ontvangst verklaring.
Bovenstaand laat zien dat de tijd tussen het aanbod en kenbaar bij de wederpartij de intrekking plaats kan
vinden.
VERSCHI INTREKKING, 3:37 LID 5 EN HERROEPING 6:219:
-BIJ HERROEPING IS ER AL EEN AANBOD TOT STAND GEKOMEN, BIJ
INTREKKING VOORKOM JE DAT ER EEN AANBOD TOT STAND KOMT/
Eenzijdige rechtshandeling
Rechtshandeling vindt plaats door één persoon. Wilsuiting op een bepaald rechtsgevolg.
(bijvoorbeeld een testament)
Meerzijdige rechtshandeling
Rechtshandeling waarbij het noodzakelijk is dan twee personen een bepaald rechtsgevolg tot stand
willen brengen (huurovereenkomst)
Een overeenkomst is altijd een meerzijdige rechtshandeling (wederkerig) omdat hier twee mensen
rechten en plichten dragen. Ze zijn beide iets verplicht jegens elkaar. (arbeidsovereenkomst = de
werknemer moet zijn contract uren werken, en de werkgever moet hem hiervoor betalen)
Verbintenis scheppende overeenkomsten ontstaan door verbintenissen tussen twee partijen.
Eenzijdig persoonsgerichte handeling
Verricht door een van de partijen gericht op de ander (huurovereenkomst opzeggen bij alleen de
huurbaas op zeggen) Dit kan dus niet zomaar bij iemand anders, het is dus persoonsgericht.
Eenzijdig niet-persoonsgerichte handeling
Verricht door één partij maar niet gericht op specifiek persoon. Dat is hier niet van belang,
bijvoorbeeld aangifte van de geboorte, het maakt hier niet uit welke ambtenaar dit opneemt in het
register. Dus dit is niet persoonsgericht.
Overeenkomst
Art. 6:217 BW
1. Aanbod (rechtshandeling die is gericht op het rechtsgevolg)
2. Aanvaarding van het aanbod (het accepteren van het aanbod wat gedaan wordt)
Als er aan deze vereiste is gedaan is er een rechtsgevolg een rechtsgeldige overeenkomst.
Totstandkoming overeenkomst: aanbod en aanvaarding (wil en verklaring)
,De totstandkoming kan schriftelijk zowel mondeling.
Een wilsverklaring kan zowel mondeling als schriftelijk (schriftelijk is ook per e-mail). Er bestaat ook
stilzwijgende wilsverklaring (gebaren). Intrekken van wilsverklaring kan gedaan worden tot het
moment dat deze de desbetreffende persoon heeft bereikt. Daarna heeft de werking geen effect
meer.
Andere overeenkomst
Een huwelijk bijvoorbeeld deze voorwaarden en verplichtingen zijn in de Wet vastgelegd.
Meerzijdige overeenkomsten hebben beide verplichtingen jegens elkaar. Meervoudig wordt ook wel
wederkerig genoemd.
Herroepen
Art. 6:219 BW
Na ontvangst van aanbod
- Geen herroeping indien aanbod termijn aanvaarding (lid 1)
- Geen herroeping indien aanbod is aanvaard of mededeling is verzonden (lid 2)
Handelingsbekwaamheid Art 3:32 Lid 1 BW
Ieder natuurlijk persoon is handelingsbekwaam, tenzij de Wet anders bepaalt:
- Minderjarige is niet bekwaam mits er toestemming van de ouders wordt verleend. Art. 1:234
BW
Bijvoorbeeld voor een snoepje hoeft een ouder geen toestemming te verlenen, of voor
rechtshandelingen in het economisch verkeer waar de maatschappij van verwacht dat te kunnen ook
door minderjarigheid.
- Iemand die onder curatele is gesteld, dan is diegene niet meer in staat om bekwaam te zijn.
Mits toestemming van de curator curator is de persoon die toezicht houdt. Dit wordt opgenomen in
het openbaar register zodat mensen dit kunnen inzien. Art. 1:378 BW jo Art. 1:381 lid 2 BW. Het gaat
hier niet om het leefgeld wat gegeven wordt, de curator hoeft niet te beslissen wat voor
boodschappen hij doet of wat er met dat geld gedaan wordt. (het gaat er vooral om dat de onder
curatele gestelde persoon er geen nadelen van heeft)
Beschikkingsbevoegdheid
Je moet als vervreemder (diegene die de zaak overgeeft/verkoopt) beschikkingsbevoegdheid zijn
anders is er geen geldige overeenkomst. (bijvoorbeeld een leenfiets verkopen, dit gaat NIET want het
is niet jouw fiets.)
Geestelijke stoornis
Geacht te ontbreken wanneer de verklaring onder invloed van de stoornis wordt gedaan. Dat is
wanneer de handelende persoon zelf niet inziet dat dit nadelig kan zijn. Art. 3:34 BW
Een vereiste is dat er causaal verband ontstaat, en dat is eigenlijk wanneer iemand er achter komt
dat iemand kampt met een geestelijke stoornis de overeenkomst helemaal niet was afgesloten.
Eenzijdige rechtshandeling – persoonsgericht is nietig en een meerzijdige rechtshandeling o.b.v. een
geestelijke stoornis is vernietigbaar.
Er kan wel een beroep gedaan worden op Art. 3:35 Vertrouwensbeginsel
Rechtsgevolgen van overeenkomsten
Art. 6:248 lid 1 BW
- Wet
- Gewoonte
- Eisen van redelijkheid en billijkheid
, Dwingend recht
In de Wet opgenomen regels waarvan partijen niet mogen afwijken. Dit valt dus onder dwingend
recht.
Aanvullend recht/regelend recht
Op het moment dat partijen over bepaalde zaken niks vastleggen kan de Wet op dat moment (bijv.
de overeenkomst) aanvullen. Dit wordt dan aangevuld met gegevens die wettelijk bepaald zijn.
Gewoonte
Is vanzelfsprekendheid (bijv. je koopt een TV en gaat er eigenlijk vanuit dat er een afstandsbediening
bij zit.)
Redelijkheid en billijkheid
Dit heeft een aanvullende werking vult dus aan wat partijen niet met elkaar hebben besloten en wat
niet voortvloeit uit de Wet opgenomen bepalingen.
Nietigheid en Vernietigbaarheid
Een nietige overeenkomst is een overeenkomst die juridisch gezien nooit heeft bestaan. Een nietige
overeenkomst kan dus NIET tot stand komen omdat er een van de vereiste rechtsvoorwaarden van het
Artikel (Art. 3:33 BW) mist. Er is dan sprake van wilsontbreken
Een vernietigbare overeenkomst is een overeenkomst die juridisch tot stand is gekomen. Deze
overeenkomst is wel nadien vernietigbaar en dan is de overeenkomst juridisch ook nooit tot stand
gekomen. Het heeft terugwerkende kracht tot het moment wanneer het afgesloten was, daarom
heeft die nadien ook nooit bestaan. Hier is een rechterlijke uitspraak voor nodig. Art. 3:53 BW
Wilsgebreken (vernietigbaar achteraf)
- Bedreiging Art. 3:44 lid 2 BW
Iemand beweegt een ander (onder druk) tot het sluiten van een overeenkomst. Die druk kan door
deze ander of een derde onrechtmatig zijn.
Het dreigen van een executie van een vonnis is GEEN dreiging ex artikel 3:44 BW.
- Bedrog Art. 3:44 lid 3 BW
Opzettelijk onjuiste mededelingen doen, opzettelijk iets verzwijgen wat meegedeeld moest worden
of een andere kunstgreep.
Onware aanprijzingen in algemene bewoordingen vormen op zichzelf geen bedrog.
- Misbruik van omstandigheden Art. 3:44 lid 4 BW
Noodtoestand geen andere keus
Afhankelijkheid ondergeschikt aan iemand (bijv. verzorger van een oude mevrouw en
je maakt misbruik van haar toestand)
Lichtzinnigheid niet bewust van de gevolgen
Abnormale geestestoestand gevolg geestelijke tijdelijk of blijvende stoornis
Onervarenheid geen ervaring in bepaald gebied
- Dwaling Art. 6:228 BW
Het verschil met bedrog is dat er bij dwaling geen opzettelijk bij hoort. Er is hier ook sprake van
onjuiste informatie. Onware aanprijzingen in algemene bewoordingen vormen op zichzelf geen
dwaling op.
Actio Pauliana (artikel 3:45 BW)
Een schuldenaar verricht een rechtshandeling zonder dat hij daartoe verplicht is, en benadeeld hiermee
zijn schuldeisers. Deze rechtshandeling kan dan vernietigd worden.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiemeijers1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.