Biologie 4H Thema 2 Voortplanting
2.1 Ongeslachtelijke voortplanting
Bij celdeling ontstaan uit een moedercel twee dochtercellen. De dochtercellen bevatten dezelfde
informatie voor erfelijke eigenschappen als de moedercel.
Voorafgaand aan celdeling vindt DNA-replicatie plaats. Van elk DNA-molecuul wordt een kopie
gemaakt. De DNA-moleculen blijven tijdelijk aan elkaar zitten en worden chromatiden genoemd.
De celcyclus bestaat uit de interfase en mitose.
Bij celdeling ontvangt elke nieuwe cel een complete set chromosomen: een helft is oorspronkelijk
materiaal van de moedercel en een helft is een exacte kopie daarvan.
Tijdens de M-fase deelt de cel. De periode tussen twee celdelingen is de interfase.
Halverwege de interfase verdubbelt het DNA (de S-fase). Tijdens de interfase zijn de chromosomen
niet zichtbaar. De kopie blijft tijdelijk vastzitten aan het DNA waarvan de kopie is gemaakt. Zolang de
DNA-moleculen nog aan elkaar vastzitten, worden ze chromatiden genoemd.
De periode tussen de M- en S-fase wordt de G 1-fase genoemd.
De periode tussen de S- en M-fase wordt de G 2-fase genoemd.
Als cellen in rust zijn en er geen delingen plaatsvinden, zitten ze in de G 0-fase.
Op verschillende momenten in de celcyclus controleert het controlesysteem van de cel of de stappen
tot dat moment goed zijn verlopen.
Tijdens mitose deelt de kern en daarna de cel. De chromosomen worden zichtbaar, er ontstaat een
koepel van draden en het kernmembraan verdwijnt. De draden trekken de chromatiden uit elkaar.
De chromosomen vormen twee celkernen. Tussen de nieuwe celkern snoert de cel in, waardoor twee
dochtercellen ontstaan. Het celplasma wordt verdeeld over de dochtercellen en er ontstaan
celmembranen.
Ongeslachtelijke voortplanting is voortplanting waarbij een ouderlijk individu is betrokken.
Bacteriën planten zich ongeslachtelijk voort door zich te delen.
Bij klonen ontstaan genetisch identieke nakomelingen uit een individu waarbij erfelijke
eigenschappen worden behouden. Kunstmatig klonen kan door embryosplitsing, dan wordt het
klompje cellen van een bevruchte eicel gesplitst en in verschillende baarmoeders geplaatst.
Een ethisch argument is een voorkeur of bezwaar op grond van een principe of levensovertuiging.
Een biologisch argument is een voorkeur of bezwaar op grond van een medisch risico of biologisch
gevolg.
2.2 Geslachtelijke voortplanting
Geslachtelijke voortplanting vindt plaats door celfusie. (samensmelting van twee cellen en celkernen)
De lichaamscellen van de meeste planten en dieren zijn diploïd: van elk type chromosoom bevat een
lichaamscel er twee. Diploïd wordt weergegeven met 2n, waarbij n staat voor het aantal paren
chromosomen. Bij de mens bevat elk lichaamscel 46 chromosomen. Bij de mens geldt: n=23 en
2n=46.
Geslachtscellen zijn haploïd: van elk type chromosoom bevat een geslachtscel er een. Haploïd wordt
aangegeven met n.
Bij bevruchting versmelten twee geslachtscellen waardoor een diploïde zygote ontstaat.
Bij meiose worden uit diploïde moedercellen haploïde geslachtscellen gevormd. Meiose bestaat uit
twee elkaar opvolgende delingen: meiose l en meiose ll.
Meiose l: 2n -> n + n. er ontstaan twee haploïde cellen.
Meiose ll: n + n -> n + n + n + n. Er ontstaan vier haploïde cellen.
Bij een man vindt meiose plaats in de teelballen, zaadcellen kunnen bewegen. Bij een vrouw vindt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shiriveldman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.