Samenvatting Duits Literatuur
Aufklärung (1700-1770)
Zeitgeschichte
- Burgerlijke cultuur gaat ten onder door dertigjarige oorlog
- Was ontwikkeld in de stad in late middeleeuwen en renaissance
- Duitsland liep weer eens een beetje achter
- Spirituele cultuur: Aufklärung → blik op buitenland
- Verlichting
Kunstgeschichte
- Tijd van de reden
- Immanuel Kant
- “Habe Mut, dich deines eigenen Verstandes zu bedienen!”
- Reactie op … uit Barock: volledige omdraai
- Invloed religie kleiner, invloed wetenschap groter
- Optimisme: “de mens wordt gelukkiger door de reden/Vernunft)
- Benadrukken van de nood van mensenliefde en tolerantie → Duldsamkeit
- Franse invloed
- Vooral Gottsched (theater)
- Drama
- De drie eenheden (1 plek, 1 handeling, binnen 24 uur)
- Voorschrift van Alexandrijn (taal gebonden door ritme)
- Ständeklausel (hoofdpersonen = adel in tragedie)
- In komedie is de hoofdpersoon iemand uit burgerij
- Mensen kunnen wel zelf nadenken, maar hebben geen moed dit ook echt te doen.
Het grootste deel van de mensen vindt het gevaarlijk zelf na te denken
- Kerk en adel legde ze wel een mening op
Aantekeningen
Gotthold Ephraim Lessing (1729-1781)
- Bürgerliche Tragödie
- Verwerpt de theorie van drie eenheden, vervangt Alexandrijn door Blankvers
(zonder rijm) en zet zich af van het Ständeklausel.
- Emilia Galotti & Minna von Barnhelm oder das Soldatenglück
- Kijkt veel naar Engelse literatuur
- Zijn literair voorbeeld was Shakespeare
- Wordt laatste 10 jaar van zijn leven Bibliothekars
- Rij van bijdragen voor geschiedenis en literatuur uit de bibliotheek
- Verdedigt het principe van de Aufklärung tegenover de intolerante Starrsinn van de
orthodoxe wereld
- Legt zijn religieuze standpunten uit in Nathan der Weise
- Het middelpunt van dit dramatische gedicht is de parabel van de drie
ringen
- Boccaccio
- “Welke van de drie wereldreligies (jodendom, christendom en
islamitische) is de ware religie, waar ze allemaal vordering uit halen?”
, - Lessing: De echte religie heeft de macht “vor Gott und
Menschen angenehm zu machen.”
- De echte religie is met tolerantie, Sanftmut en weldoen
- De religie bewijst zijn waarheid in de hoogste
eerbaarheid, in eerlijk handelen ligt de waarheid van
het geloof, niet in boeken
- Mensenliefde, humaniteit (religieuze tolerantie is er een deel van) is
belichaamd.
- Humaniteitsideaal, wat later voorbeeldig wordt.
Sturm und Drang (1770-1785)
Motto: er zijn twee extremen → heel blij of heel verdrietig/depressief
Zeitgeschichte
- Duitsland bestaat uit 300 kleine vorstendommen
- Mensen wenden zich tegen de onderdrukking en uitbuiting door de adel
- Vrijheid: politiek, sociaal en persoonlijke leven
- “Le sentiment est plus que la raison” → buitenland wordt belangrijker
Kunstgeschichte
- Naamgeving van een drama van Friedrich Klinger
- Johann Gottfried Herder 1744-1803
- Duitse Rousseau: “Poëzie is niet iets wat je leert, maar iets uit het binnenste
van je hart”
- Volkslieder → Stimmen der Völker in Liedern
- De kunstenaar moet een genie zijn die uit intuïtie, spontaniteit en originaliteit schrijft
en zich niet bezighoudt met regels en wetten
- Protest tegen status quo (Faust bijvoorbeeld)
- Shakespeare groot voorbeeld. Regels boeien hem niet
- Epik: autobiografisch
- Die Leiden des jungen Werthers (grote zelfmoordgolf tot gevolg)
- Het burgerlijke individu moet zelf zijn identiteit bepalen, los van anderen
- Lyrik: volkse tendens → volkslieder
- Oden, hymnen en ballades
- Thema: Natuur, vrijheid en vaderland
- Dramatik is belangrijkst
- Invloed van Shakespeare: realistische drama
- Thema: politieke vrijheid, trouwen buiten klasse, onwettige moeder
- Explosivstil: grote contrasten
- Elfenkoning heeft S&D en Aufklärung
-
Aantekeningen
Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832)
- Groeit op in burgerij en gaat rechten studeren omdat het moest van zijn vader
- Herder laat hem kennismaken met Sturm und Drang in 1770
- 1770: verliefd op Friederieke Brion → liefdesgedichten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper caitlinmaartens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.