Samenvatting
Samenvatting natuurkunde pulsar (havo 5) hoofdstuk 10
Uitgebreide samenvatting over hoofdstuk 10 van natuurkunde (boek pulsar)
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Natuurkunde samenvatting hoofdstuk 10Paragraaf 1: straling in soorten
De straling die warm aanvoelt, heet infrarode straling. Ultraviolette
straling zorgt voor de verkleuring van je huid. De zit voorbeelden van
elektromagnetische straling.
Ook het witte licht van de zon is elektromagnetische straling. Dit witte
licht kun je met een prisma in de kleuren van de regenboog uiteen laten
vallen: het spectrum. Het voedsel in een magnetron wordt verwarmd
door microgolven. Bellen met je mobiel gaat met radiogolven.
Ook dit zijn stralingen. In het ziekenhuis vind je veel toepassingen
van straling. Bij een botbreuk wordt gebruik gemaakt van
röntgenstraling. Kankerpatiënten krijgen bijvoorbeeld bestraling
om tumoren te vernietigen, dit is meestal gammastraling.
De volgorde in het spectrum vertelt je iets over de golflengte van
de straling: radiogolven hebben de grootste golflengte,
gammastraling de kleinste. Alle elektromagnetische straling
beweegt met de lichtsnelheid.
Röntgenstraling wordt uitgezonden door stoffen die beschoten worden met
snelle elektronen, dit gebeurt in een röntgenbuis. Sommige stoffen zenden
spontaan straling uit: radioactieve stoffen/kernstraling (het komt namelijk
uit de kern). Dit verschijnsel heet radioactiviteit. Radioactieve stoffen
bestaan uit tenminste twee van de volgende stoffen:
- Een a-deeltje (alfastraling) is een heliumkern, positieve lading.
- Een B-deeltje (bètastraling) is een elektron, negatieve straling.
- Een y-straling (gammastraling) is elektromagnetische straling.
De straling die op de aarde komt, is niet alleen van de zon afkomstig,
maar uit het hele heelal. Gelukkig houdt de atmosfeer van de aarde een
groot deel van deze komische straling tegen.
Het totaal van alle straling op aarde heet de achtergrondstraling. De
straling van het heelal en de aarde heet natuurlijke
achtergrondstraling. Naast natuurlijke heb je ook nog kunstmatige
straling, dit ontvang je in de gezondheidszorg.
, Paragraaf 2: ioniserende straling
Onze huid verkleurt door uv-straling. Te veel straling en je huid
verbrandt: zonnebrand. Blijkbaar is uv-straling gevaarlijk en kan het
cellen in ons lichaam kapot maken. Deze eigenschap heet
het ioniserend vermogen van straling. Dit kun je als volgt
verklaren: de straling maakt elektronen los van atomen in je
huid. De straling lijkt zich hierbij te gedragen als een
botsend deeltje. Een zo’n deeltje heet een foton. Bij de
botsing verliest een atoom een elektron: je krijgt ionen. Dit
proces heet ionisatie.
De golflengte zegt iets over hoeveel energie elk foton heeft. Er geldt: hoe
groter de golflengte, hoe kleiner de energie. Uv-straling wordt opgedeeld
in 3 types:
- UV-A heeft de laagste energie en is daarom het minst gevaarlijk.
UV-B
- UV-C heeft de meeste energie en daarom de grootste ioniserende
werking. Gelukkig wordt uv C-straling helemaal door de ozonlaag
van de aarde geabsorbeerd.
De energie van een foton uv A-straling is ongeveer 5 * 10 -19 J. Dat is heel
weinig. Omdat dit een onhandig getal is om mee te werken, is er een
andere eenheid voor energie bedacht: de elektronvolt. Een elektronvolt
(ev) is ongeveer 1,6 * 10-19 J. De energie van uv A-straling is dan 3,1 eV.
Straling die moleculen kan ioniseren heet ioniserende straling. A-
straling is het grootst met ioniseren en y het kleinst.
Het doordringend vermogen van straling hangt af van de dichtheid van
de stof en de soort straling. Y-straling heeft het grootste
doordringende vermogen, a-straling het kleinste. De
dracht is de afstand die a- of B-straling aflegt in een
stof.
De hoeveelheid röntgen- of gammastraling die een stof
doorlaat afhankelijk van de dichtheid van de stof en de
energie die de straling heeft, je kan dit zien in de
doorlaatkromme. Je ziet dat het doordringend vermogen
van de gammastraling afhankelijk is van de stof. Een
foton verliest zijn energie in een keer.
De dikte waarbij de helft van de straling wordt doorgelaten heet de
halveringsdikte. De hoeveel straling die wordt doorgelaten geef je aan met
de intensiteit l:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marijedeweerd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 72042 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen