1.1 Van spel naar theorie
Wederzijdse afhankelijkheid
Speltheorie
Spelers
Economiespel
Acties
Speluitkomst
Er is altijd sprake van wederzijdse afhankelijkheid: wat de ene aanbieder doet heeft invloed
op wat de andere aanbieder doet. Om te bepalen wat er gebeurt als er sprake is van
wederzijdse afhankelijkheid gebruik je: speltheorie. Hieronder staan een aantal
voorbeelden van wederzijdse afhankelijkheid, de situaties lijken op een spel. Er zijn
spelregels en spelers. Iedereen wil winnen en het spel is een keer afgelopen. Er zijn tal van
dit soort situaties, je spreekt van een economiespel. De keuze die vragers en aanbieders
(spelers) maken, zijn hun acties en het marktevenwicht is de speluikomst.
Het marktevenwicht (speluitkomst) is de situatie die ontstaat als het spel gespeeld is.
1.2 Een economiespel: Jumbo en Albert Heijn
, Opbrengstenmatrix
Rijspeler
Kolomspeler
Een voorbeeld van een economiespel is de volgende situatie. Jumbo en Albert Heijn hebben
beide een filiaal in Laren. Ze zijn daar de enige supermarkten. De filiaalhouders zijn de
spelers, zij moeten zoveel mogelijk omzet behalen. Om meer klanten te trekken kunnen ze
de prijzen verlagen. De filiaalhouder van Jumbo overweegt de prijzen van zijn producten
met 10% te verlagen, de filiaalhouder van Albert Heijn kan daarop reageren door hetzelfde
te doen. Zal Jumbo zijn prijzen verlagen en hoe gaat Albert Heijn daarop reageren? Met
speltheorie kun je deze vragen beantwoorden. Daarbij moeten 6 vragen beantwoord
worden:
1. Wij zijn de spelers? (filiaalhouders)
2. Wat is hun doelstelling? (maximale omzet)
3. Wat weten ze? (ze kunnen beide uit dezelfde acties kiezen)
4. Wat zijn hun mogelijke acties (prijzen verlagen of niet prijzen verlagen)
5. Worden acties tegelijkertijd of volgtijdig gekozen? (ze bepalen tegelijkertijd)
6. Wordt het spel herhaald? (het spel wordt eenmalig gespeeld)
De volgende stap is het opstellen van de opbrengstenmatrix: de matrix met daarin de
opbrengsten voor beide spelers bij alle mogelijke acties. Hieronder staat de
opbrengstenmatrix voor het economie spel van Jumbo en Albert Heijn: de weekomzet.
Jumbo is de rijspeler en Albert Heijn is de kolomspeler. Als Jumbo ervoor kiest om wel een
prijsverlaging door te voeren, hoeft Albert Heijn alleen nog maar te kijken naar de onderste
rij van de opbrengstenmatrix. Jumbo bepaalt dus welke rij van de opbrengstenmatrix van
toepassing is. Als Albert Heijn besluit om geen prijsverlaging door te voeren, hoeft Jumbo
alleen nog maar te kijken naar de linker kolom van de opbrengstenmatrix. Albert Heijn
bepaalt dus welke kolom van de opbrengstenmatrix van toepassing is.
Als zowel Jumbo als Albert Heijn geen prijsverlaging doorvoert, zitten we in de cel
linksboven van de opbrengstenmatrix. De prijsverlaging levert Jumbo €0,2 miljoen extra op,
terwijl het Albert Heijn €0,1 miljoen kost. Door de prijsverlaging trekt Jumbo meer klanten
en een deel van die klanten komt bij Albert Heijn vandaan. Als ze alle twee de prijzen
verlagen, stijgt voor beide de omzet. Door de gelijktijdige prijsverlaging worden er geen
klanten weggelokt bij de concurrent. Er komen enkel nieuwe klanten bij.
1.3 Het Nash-evenwicht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jobvanonna. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.