Samenvatting van het boek medische kennis KNO en Oog en het boek geneesmiddelenkennis. Medicatie wordt bij de desbetreffende aandoeningen beschreven.
KNO en Oog komt in het examen van kerntaak 1 doktersassistente.
Verkoudheid
- Virusinfectie van het neusslijmvlies en/of het slijmvlies in de keelholte. Ook wel bovenste
luchtweginfectie genoemd. De slijmvliezen in de larynx (met daarin de stembanden),
luchtpijp, bronchiën en oogbindslijmvlies kunnen ook meedoen.
- Besmetting vindt plaats via druppeltjes in de lucht (niezen of hoesten) en handen, besmette
voorwerpen. Het virus verspreidt zich sneller als mensen dicht op elkaar zitten en vooral als
de ramen dicht zijn.
- Incubatietijd is één tot drie dagen.
- Verkoudheid duurt meestal enkele dagen en in ieder geval niet langer dan een paar weken.
Verschijnselen
- Afhankelijk van de plaats van de infectie kan de patiënt last hebben van een verstopte
neusholte, loopneus, keelpijn, hese stem, hoesten (met sputum) en branderige of
‘dichtgeplakte’ ogen. Het hoesten kan bij bronchitis heftig zijn. Meestal geeft verkoudheid
heel kort en meestal slechts geringe temperatuursverhoging.
- Verkoudheid kan gepaard gaan met enigszins hoofdpijn en oorpijn. Bij een keelontsteking
door verkoudheid kunnen de lymfeklieren wat opgezet zijn.
- Kortademigheid en piepende ademhaling zijn geen gewone verkoudheidsverschijnselen.
Langdurige koorts past niet bij verkoudheid.
Complicatie
- Jonge kinderen kunnen na een verkoudheid een middenoorontsteking ontwikkelen (OMA).
Het kind heeft dan veel oorpijn.
- Oude kinderen en volwassenen kan een rhinosinusitis (sinusitis) ontstaan. Dit is een
bijholteontsteking. Voornaamste symptoom is hevige hoofdpijn.
Behandeling
- Behandeling is symptomatisch.
- Xylometazoline neusspray voor een verstopte neus voor maximaal 5 dagen. Dit doet het
neusslijmvlies slinken.
- Paracetamol tegen de (keel, hoofd)pijn.
- Preventieve maatregel: regelmatig de handen wassen.
,Bloedneus (epistaxis)
- Een neusbloeding bij jongeren komt meestal door een onschuldige beschadiging van
bloedvaatjes in het neustussenschot. Deze vaatjes zijn bij veel mensen heel kwetsbaar.
- Een bloedvaatje kan bij een gewone neusverkoudheid gaan bloeden. Dit komt doordat
verkoudheid gepaard gaat met een verhoogde doorbloeding.
- Trauma van buitenaf.
- Neuspeuteren kan tot een lichte beschadiging van het neusslijmvlies leiden.
- Een neusbloeding bij ouderen is soms te verklaren door hypertensie.
- Mensen die antistolling gebruiken dient men een bloedonderzoek na te gaan of de dosering
antistolling te hoog is.
- In zeldzame gevallen is er sprake van een bloedziekte.
Advies
- Eerst de neus goed snuiten
- Vervolgens de neus (vlak onder het neusbeen) gedurende 5 minuten stevig dichtknijpen met
het hoofd licht voorover gehouden. Dit is om te voorkomen dat het bloed achter in de keel
stroomt en zo misselijkheid veroorzaakt. Dit advies kan zo nodig worden herhaald.
Behandeling
- Na het opvolgen van de adviezen is de neusbloeding bijna altijd gestopt. Als dit niet het geval
is kan het bloedende vaatjes worden dichtgeschroeid met een chemische stof of door hitte.
Als dat ook niet helpt kan er een neustampon worden ingebracht om de neusholte helemaal
op te vullen. Voor de patiënt is deze behandeling erg vervelend. In de watten worden
druppels aangebracht die voor verdoving en voor het dunner maken van de bloedvaten in
het slijmvlies zorgen, zodat het bloeden afneemt.
Aanvullend onderzoek
- Aanvullend onderzoek kan nodig zijn om de oorzaak van de neusbloeding te achterhalen als
de neusbloeding bijv. vaker voorkomt.
Pseudokroep (laryngitis subglottica)
- Komt voor bij kinderen van 1 tot 5 jaar.
- De verschijnselen treden vooral ’s avonds laat of ’s nachts op. Overdag is het kind vaak
verkouden. Het slijmvlies aan de binnenkant van het strottenhoofd (larynx) zwelt tijdelijk
flink op.
Verschijnselen
- Flinke blafhoest. De lucht kan bij inademing niet goed binnen. Tijdens het ademen giert het
kind en is die kortademig. Na maximaal een halfuur is de ernstige kortademigheid
verdwenen. Na een paar uur is het helemaal over.
- Pseudokroep is vrijwel nooit ernstig. De benauwdheid maakt het kind en de ouders erg
angstig. De paniek zorgt ervoor dat de benauwdheid toeneemt.
Advies
- Rustig blijven en het kind afleiden door bijv. een boek voor te lezen, knuffel of speelgoed.
Hierdoor wordt het kind rustig.
- Samen met het kind in een douche met heet stromend water zitten. De hete vochtige lucht
die wordt ingeademd kan verbetering geven. Wel kan het bij een astma-aanval een
gevaarlijke toename van kortademigheid geven. Het advies kan daarom beter niet worden
gegeven.
, Behandeling
- Andere oorzaken voor acute kortademigheid moet worden uitgesloten. Het kind moet
daarom door een arts of eventueel in het ziekenhuis worden nagekeken. Soms heeft het een
astma-aanval en in zeldzame gevallen is het een acute epiglottitis.
Rhinosinusitis (sinusitis, bijholteontsteking)
- De medische term is (rhino)sinusitis maxillaris (kaakholteontsteking). Bijnaam hiervoor is
bijholteontsteking.
- Slijmvlies in de neusholte is verbonden met het slijmvlies in de sinussen. Dit zijn holten in de
schedel die via gangetjes in verbinding staan met de neusholte. Zwelling in de bijholten loopt
dus door en de onderlinge verbindingen worden gesloten.
Oorzaak
- Dit komt meestal na het meemaken van een langdurige neusverkoudheid. Doordat er in de
bijholten weinig frisse lucht komt, komt daar ontstekingsvocht ervoor in de plaats en dit
hoopt zich geleidelijk op. Vooral de kaakholten zijn bij deze ziekte betrokken.
- Voorhoofdsholteontsteking is heel zeldzaam.
Verschijnselen
- Zwaar drukkend gevoel in het hoofd dat in hoofdpijn overgaat wat bij drukverhoging zoals
traplopen of vooroverbukken toeneemt.
- De klachten horen na maximaal 3 weken over te gaan.
Behandeling
- Pijnstilling zoals PCM.
- Decongestivum behandeling: neusspray (xylometazoline) om de opgezwollen neusslijmvlies
te verminderen.
- Door de verkoudheid te genezen verdwijnt de afsluiting. Het vocht kan via de neus weer naar
buiten en er stroomt weer lucht in de bijholten.
- Bij neusproblemen veroorzaakt door allergie (hooikoorts) kan als behandeling plaatsvinden
met stoffen die de afgifte van histamine remmen, antihistaminica of met lokale
corticosteroïden.
- Bij recidiverende sinusitis is er mogelijk sprake van langdurige zwelling en afsluiting door een
andere oorzaak, zoals neusslijmvliespoliepen, als gevolg van allergie. Bij eenzijdige sinusitis
kan er sprake zijn van een anatomische afwijking of een probleem in het gebit. Nader
onderzoek door de tandarts of KNO-arts kan noodzakelijk zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hbovgtstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,29. Je zit daarna nergens aan vast.
