Hoofdstuk 2:
ontwikkelingspsychologie
2.1 Relatie met autobiografie
- Betekenis geven gebeurt voor groot deel in narratieven (ervaringen die in verhalen/beelden
worden vormgegeven).
- Goed te kunnen handelen: moet je je bewust van je eigen pedagogisch invoelingsvermogen.
- Autobiografische reflectie: reflectie in de diepte, terugblikken op ervaringen uit eigen
verleden meer inzicht in persoonlijke interpretaties waarmee je naar beroepswereld kijkt.
2.2 Hoe leer je kinderen kennen
Observatie :
- Voorwaarden: gericht/bewust en objectief.
- Interactieanalyse: gebeurtenissen tijdens de les geobserveerd en vastgelegd, bijvoorbeeld:
VICS (verbale interactie categorieën systeem, na 2 seconden turf je welke interactie er is).
- Observatiemethoden:
Longitudinale observatie: 1 kind/groepje voor lange periode
Cross-sectional observatie: verschillende kinderen, zelfde periode, zelfde aspect.
Transversale observatie: verschillende kinderen, zelfde leeftijd, zelfde aspect.
Sociogram:
- Voorwaarden:
Samenhang met observatie en gesprek.
Aantal keren toegepast, op verschillende momenten.
Nader onderzoek van gegevens.
Iets doen om negatief gedrag om te buigen.
Observeert of je ingrepen effect hebben.
- Je komt achter de verhoudingen in de klas, je komt achter het ‘netwerk’ in de klas.
- Vragen zoals: wie is je beste vriendin, wie is het populairst.
- Soorten sociogrammen:
Relaties op basis van vriendschap (vriendschapssociogram).
Relaties op basis van samenwerken aan een taak (werksociogram).
Gesprek:
- Voorwaarden (Carl Rogers):
Congruentie: leerkracht is ‘echt’.
Empathie: leerkracht leeft zich in.
Positieve blik: aanvaard het kind zoals het is.
- Eisen voor goed, open gesprek (Delfos):
‘goed’ gesprek: alle deelnemers voelen zich prettig.
‘open’ gesprek: kan mening en gevoelens vertellen.
‘goed’ interview: kind geeft informatie, informatie wordt niet onttrokken.
- Communicatievoorwaarden: ooghoogte, aankijken, stel op z’n gemak, combineer met spel.
Toets en test:
, - Diagnostische toetsen: schoolvorderingentoets, leesvoorwaardentoets, functietoets,
intelligentie- en persoonlijkheidstest.
Portfolio:
- Leerling houdt het bij, proces en eindproduct belangrijk.
Video-interactie:
- Leert over jezelf en over de leerlingen.
2.3 Begrippen
- Sociaal-culturele factoren: vormt de leefwereld van het kind.
- Belangrijk om belevingswereld van het kind te betrekken bij je lessen. Belevingswereld: de
wijze waarop de kinderen hun leefwereld ervaren.
- Ontwikkelingsstereotiep: plakken al snel een etiket op een leeftijdsgroep.
Klassieke ontwikkelingspsychologie:
- Opeenvolging van stadium, sterk tijd- en cultuurgebonden.
- Voor ontwikkeling 3 factoren van belang (Piaget):
Chronologische leeftijd: op een leeftijd mag je gedragingen verwachten.
Biologische leeftijd: menselijke ontwikkeling wordt bepaald door fysieke factoren.
Sociale context: ontwikkeling bepaald door invloeden van omgeving.
- Levenslooppsychologie: aandacht voor de interactie en omgeving en impact op verdere
levensverloop. Je doorloopt niet de fases, het is een levenslang proces.
- Nature-nurture tegenstelling:
Nature: aanleg, genen.
Nurture: ontwikkeling, rijping. Mens ter wereld als onbeschreven blad (Tabula Rasa).
Wie je bent en wat je wordt is afhankelijk van omstandigheden (behaviorisme).
Skinner en Pavlov: belangrijkste is belonen en straffen (conditionering).
- Andere stromingen:
Interactie: belang aan culturele omgeving. Vygotsky: bestudeerde factoren die
ontwikkelingsmogelijkheden van kinderen bepalen.
Rijping van centrale zenuwstelsel: ontwikkeling van hersenen gebeurt vanuit
interactie met omgeving.
- Voor stimulering van ontwikkeling van kind is het belangrijk ze te betrekken bij activiteiten
die complex zijn. Tijdens de activiteiten moet veel interactie zijn.
- Bronfenbrenner: ‘opvoeder belangrijkste factoren voor kwaliteiten interacties’. Om
ontwikkeling te bevorderen moet opvoeder letten op: activiteit, interacties en de rol in
interacties van het kind.
- Narratief-biografisch perspectief: persoonlijk denken en ervaringen blijven grote rol spelen
bij beslissingen en maken van keuzes
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper roosvanderdoef. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.