Samenvatting
geschiedenis hoofdstuk 2 SAMENVATTING
- Vak
- Geschiedenis
- Niveau
- VWO / Gymnasium
geschiedenis hoofdstuk 2 werkplaats samenvatting
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
geschiedenis 3 vwo H2§1 - welvaart en crisis in de VS
Na de eerste wereldoorlog waren de Verenigde Staten een economische wereldmacht
De welvaart nam eerst snel toe, maar in 1929 begon een langdurige en diepe
economische crisis.
Een nieuw tijdperk
De eerste tien jaar na de eerste wereldoorlog waren voor de Amerikanen een tijd met een
goede economie. Voor de oorlog waren de Verenigde Staten als het rijkste land ter wereld.
En door de eerste wereldoorlog was Europa verzwakt, waardoor Amerika een nog grotere
voorsprong had. Maar het zou niet het hele interbellum zo blijven.
Interbellum = periode tussen de twee oorlogen.
Voorspoed in de jaren 1920
De groei nam toe bij de auto-industrie en de elektronische industrie. Bedrijven die met
elektromotoren werkten, waren niet meer afhankelijk van de lastig te vervoeren steenkolen.
De productie nam ook toe doordat het werk steeds efficiënter werd georganiseerd,
bijvoorbeeld door de invoering van de lopende band. Doordat er sneller en goedkoper werd
geproduceerd, konden de lonen omhoog. De auto werd ook betaalbaar voor de gewone
man. En wie de nieuwe consumptieartikelen niet direct konden betalen leende op krediet.
De hogere lonen lonen gingen gepaard met kortere werktijden. De vrije tijd nam toe en
mensen gingen naar restaurants, bioscopen.
De roaring twenties
Veel Amerikanen vonden de jaren 1920 een mooie tijd. In de roaring twenties veranderde
de mentaliteit. Zuinigheid maakte plaats voor een drang tot consumeren. In de nieuwe
consumptiemaatschappij moest het geld rollen. Mensen gingen zich ook leuker kleedden.
Andere Amerikanen maakten zich zorgen over het verlies van traditionele normen en
waarden, zoals matigheid en zelfbeperking. Alcoholgebruik werd gezien als een probleem.
Het Congres besloot in 1920 alle productie en consumptie van alcoholhoudende dranken te
verbieden, dit noemen ze de drooglegging. Niet alle Amerikanen wilde het alcoholgebruik
opgeven en ze gingen het zelf thuis maken. De drooglegging was een mislukking en in 1933
kwam er een einde aan.
Compumtiemaatshapij = samenleving waarin veel consumptiegoederen worden gekocht.
De beurskrach
Donderdag 24 oktober 1929 gingen de aandelenkoersen p de effectenbeurs in New York
ineens snel omlaag. In de jaren voor deze beurskrach waren de koersen sterk opgelopen.
Beleggers hadden aandelen gekocht met spaargeld of geleend geld. In de zomer van 1929
bleek dat de economie in de problemen begon te komen. Boeren zaten al wat langer met
overschotten. Industriebedrijven verlagen de productie. Mensen werden ontslagen. Toen
kwam de beurskrach. Mensen verkochten hun aandelen. Daardoor daalden de koersen nog
verder. Veel mensen konden hun leningen niet terugbetalen. Heel veel mensen werden
werkloos of de lonen werden verlaagd. Veel bedrijven en banken gingen failliet.
Beurskrach = een snelle daling van de aandelenkoers op de beurs.
Crisis in de jaren 1930
1
, De economische crisis leek een depressie waar geen einde aan leek te komen. De
Amerikaanse crisis sloeg over naar Europa en de kolonies, dat kwam omdat de Amerikanen
de leningen in het buitenland opeisten en de belasting verhogen op de invoer van goederen
en ze kochten ook minder in het buitenland. De Amerikaanse crisis is een wereldcrisis
geworden.
Sloppenwijken
De sloppenwijken werden spottend hoovervilles genoemd, naar de president Herbert
Hoover. Hij geloofde dat de economie zich vanzelf herstelde maar dit gebeurde niet. Bij de
presidentsverkiezingen van 1932 werd Hoovers Republikeinse partij verslagen door de
democraat Franklin Delano Roosevelt.
De New Deal
Roosevelt koos voor een nieuwe aanpak die bij de New Deal noemde. Hij liet de overheid
ingrijpen met grote werkverschaffingsprojecten. Er kwam streng toezicht op de banken.
Lonen en arbeidstijden werden verbeterd. Langzaam ging het beter maar de economische
crisis was nog niet voorbij. Het was wel genoeg om het vertrouwen terug te laten keren.
Roosevelt is vier keer tot president verkozen.
§2 - fascisme en communisme
De eerste wereldoorlog leidde tot chaos, frustratie en het verlangen naar iets totaal
nieuws. Daardoor ontstonden totalitaire ideologieën. In Italië kwamen de fascisten aan
de macht. In Rusland probeerden de communisten een nieuwe maatschappij op de
bouwen.
Gefrustreerd
Italië had in de Eerste Wereldoorlog aan de kant van de geallieerde gevochten. De vrede
leverde gebiedsuitbreiding op, maar volgens nationalistische oorlogsveteranen (Italianen die
in de Eerste Wereldoorlog hebben gevochten) was dat veel te weinig. Ze waren gefrustreerd
dat ze hun draai niet konden vinden in de maatschappij. Velen vreesden dat er net als in
Rusland een communistische revolutie zou komen. De nationalisten oorlogsveteranen
vormden een knokploeg en werden fascisten genoemd die hun leider Mussolini had
verzonnen.
Mussolini en fascisme
In 1919 richtte Mussolini de fascistische beweging op. Het Romeinse rijk was zijn voorbeeld.
Mussolini wilden net als de Romeinen de Middellandse Zee beheersen. Hij noemde die
mare nostrum (onze zee).
Italië moest een krachtig land worden geleid door één partij en éé leiden, de duce, zoals
Mussolini zichzelf noemde.
Het fascisme kreeg veel aanhang onder oorlogsveteranen en burgers die hoopten dat
Mussolini een einde zou maken aan de economische en politieke chaos.
De mars op Rome
In oktober 1922 organiseerde Mussolini een mars op Rome. Fascisten uit heel Italië kwamen
naar Rome. Mussolini probeerde met geweld af te dreigen als de regering niet aftrad. UIt
angst voor een burgeroorlog benoemde de koning Mussolini tot premier. Mussolini trok alle
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiesamenvattinge. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen