Geschiedenis hoofdstuk 3
Paragraaf 3.1 je eigen volk en je eigen land
eén volk, één land, één regering
Duitsland was al eeuwenlang een machteloos gebied (bestaand uit
hertogdommen, graafschappen, zelfstandige steden en de koninkrijken Beieren
en Pruisen). In de 19e eeuw ontstonden nationale bewegingen (die voor het
eigen volk naar een eigen land en een eigen regering streefden). De Duitse
nationalisten wilden alle Duitssprekende gebieden verenigen in een democratisch
bestuurd rijk. De Duitse vorsten waren bang voor machtsverlies, dus zij
blokkeerden dit streven. Volgens de kanselier (premier) van de Pruisen kon één
staat alleen lukken d.m.v. ‘’Eisen und Blud’’ (ijzer en bloed) ook wel
wapengeweld. De Pruisen versloegen Oostenrijk en Denemarken en verkreeg
daarom Sleeswijk en Holstein, vervolgens sloten andere Duitse staatjes zich bij
de Pruisen aan.
Frankrijk was bang voor de macht van Duitsland, dus verklaarde Frankrijk in 1870
de Pruisen de oorlog. De Duitsers waren sterker en beschoten Parijs met
langeafstandskanonnen. Op 18 januari 1871 riepen de Duitse vorsten de
Pruisische koning tot keizer Wilhelm 1 van Duitsland.
Frankrijk wilde revanche.
Industrie en wapenwedloop
Duitsers waren trots op zichzelf (nationalistisch). De Duitsers zagen dat Engeland
en Frankrijk al veel koloniën hadden, dat wilde zij ook! In Afrika moesten
inheemse koninkrijken zich gewonnen geven. Duitsland mengde zich volop in de
race om het grootste koloniale wereldrijk, het moderne imperialisme. Frankrijk
waren bezorgd, de groei van hun land ging veel minder goed, hadden ze wel
genoeg soldaten voor een nieuwe Frans-Duitse oorlog?
Willem II stimuleerde de wapenindustrie (onder andere om koloniën te
veroveren).
Veelvolkerenstaten
Nationale bewegingen konden
staten vormen, maar ook afbreken, zoals wanneer verschillende volkeren met
een eigen taal en cultuur onder 1 vorst leven: veelvolkerenstaten. Zoals
Oostenrijk-Hongarije, tsaristisch Rusland en het Osmaanse of Turkse rijk. In
Oostenrijk-Hongarije spraken Oostenrijkers, Hongaren, Tsjechen en Slowaken hun
moedertaal.
Tegenstellingen en bondgenootschappen
De Balkan was belangrijk voor Rusland (strategisch belangrijk gebied) de Russen
steunden: de Bosniërs, Slovenen en Serven op de Balkan (Slavische taalfamilie)
Er kwam een bondgenootschap tussen Rusland en Frankrijk vanwege:
De problemen tussen Rusland en Turkije
De Franse angst voor Duitsland
, Wat deden ze toen samen?
Ze sloten Duitsland aan 2 kanten in
Eerst deed Engeland niet mee vanwege ‘splendid isolation’ (zij orienteerde zich
liever op de beheersing van de wereldzeeën en hun koloniale rijk), maar later
kozen ze toch hun kant -> de Triple Entente ontstond.
Wat deed Duitsland?
Ze vonden bondgenoten in Oostenrijk-Hongarije en Italië ->
Dreibund/Triple Alliantie
Italië en Oostenrijk-Hongarije hadden een niet zo goede band… (Duitsland
had dus een grote last daardoor)
Ook werd Duitsland via 2 kanten aangevallen -> tweefronten-oorlog
Generaal Von Schlieffen verzon het Von-Schlieffen-plan:
Duitsland zou eerst snel Frankrijk verslaan
Daarna zullen ze via het Oostfront Rusland aanvallen
Paragraaf 3.2 de grote oorlog
De aanleiding: Princip pleegt een moord
Op 28 juni 1914 maakten de Oostenrijkse kroonprins Franz Ferdinand en zijn
vrouw Sophie in een open auto een rijtoer door Sarajevo (hoofdstad van Servisch
sprekende deel vaan Oostenrijk-Hongarije). Gavrilo Princip had met vijf vrienden
afgesproken de kroonprins te vermoorden, ze waren allemaal lid van de
terroristische Bende van de Zwarte Hand (zij streefden naar de vorming van een
Groot-Servië (alle gebieden die Servisch spraken zouden dan verenigd worden).
Gavrilo Princip was degene die de kroonprins vermoorde (zijn bedoeling was
alleen niet om een wereldoorlog te veroorzaken).
Bondgenootschappen vormen een gevaar
Oostenrijk-Hongarije verdacht Servië van de moord. Oostenrijk-Hongarije wilde
met eigen mensen politieonderzoek doen in Servië, en als ze weigerde dreigde ze
de oorlog te verklaren. Door de bondgenootschappen kon dit uitlopen tot een
wereldoorlog. De Russen hadden uitgebracht dat zij Servië zouden steunen in het
geval van een oorlog. De Russen overwogen mobilisatie (het leger en de vloot
klaar maken). Hierna verklaarde Frankrijk ook Rusland en Servië te steunen
De grote Oorlog
Op 28 juli verklaarde Oostenrijk-Hongarije de oorlog aan Servië. Op 30 juli gaf de
Russische tsaar het bevel tot mobilisatie. Op 1 augustus verklaarde Duitsland de
oorlog aan Rusland, onverwacht snel veroveren de Russen delen van Oost-
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Faevisser. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.