Bondige samenvatting, belangrijke punten staan erin.
Wel mis ik veel delen van het boek, dit maakt het onvolledig.
Door: jelgerrits • 10 jaar geleden
heel duidelijk!
Door: mirjamvdlugt • 11 jaar geleden
Ideaal! Door deze samenvatting hoef je niet perse het gehele boek te lezen. (Wel erg handig wanneer ze naar schrijvers vragen)!! Zeker een aanrader, zal je bergen met tijd schelen!
De obesogene samenleving
Inleidingen
De omvang van overgewicht: een omgevingsperspectief
-Vandaag de dag consumeren we in Nederland elk jaar per persoon gemiddeld bijna 25 kilo
zoetwaren en eten we met z’n allen jaarlijks zo’n 350 miljoen kroketten en worden er niet min der
dan 600 miljoen frikadellen verkocht.
-Amerika: 2/3 van de mensen te zwaar, Nederland: ruim de helft te zwaar , meer dan 10% van de
gevallen is sprake van obesitas
-Om het wereldwijde karakter van obesitas aan te geven wordt gesproken van globesitas.
-Het ontstaan van overgewicht en diabetes door langdurig verstoorde balans tussen energie-inname
(te veel eten) en het verbruik van energie (te weinig bewegen).
-Er wordt gezegd dat de maatschappelijke omgeving is van invloed op te toename van overgewicht
en diabetes.
- ‘Make the healthy choice the easy choice’
Overgewicht als maatschappelijk en wetenschappelijk vraagstuk
-De verwachting is dat overgewicht roken zal passeren als belangrijkste oorzaak van vermijdbare
ziekte en sterfte.
-Er is een onderscheid tussen persoonlijke oorzaken van eet- en beweeggedrag en
omgevingsoorzaken (in 1e geval is het individuele gedragsverandering en het 2e geval is het een
maatschappelijke dimensie)
- niet meer dan 5% van het budget voor de gezondheidszorg wordt besteed aan het voorkomen van
gezondheidsproblemen.
-De meest directe oorzaak van overgewicht is een gevolg van wat wij doen (te veel eten) en laten (te
weinig bewegen).
- Lichaamsvet vormt de reservevoorraad om de volgende hongersnood te overleven
- 50-80% van de variatie in lichaamsgewicht is genetisch bepaald
- De helft van de Nederlanders is minder dan een half uur lichamelijk actief per dag
- Als de onderliggende oorzaken, redenen, invloeden en risicofactoren van overgewicht wisten,
konden de problemen worden weg genomen. Dit complex van oorzaken, aanleidingen, invloeden en
risicofactoren wordt aangeduid met de term ‘determinanten van gedrag’.
- Psychologische gedragstheorieën zeggen dat mensen gezond zullen eten als ze dat expliciet van
plan zijn, als ze daartoe de intentie hebben. De intentie wordt volgende de theorie weer beïnvloed
door 3 factoren: attitudes (als je denkt dat er voor en nadelen zijn, positive attitude), subjectieve
normen (als je denkt dat belangrijke anderen willen dat je gezond eet) en ervaren gedragscontrole
(als je denkt dat je zelf ook invloed kunt uitoefenen op wat je eet).
-Health promotion: deze heeft een combinatie van voorlichting en omgevingsverandering, die samen
gezond gedrag en gezonde leef condities stimuleren.
-Er zijn vele soorten omgeving aan te geven, namelijk: macro- en micro-omgevingsfactoren.
De micro-omgeving bestaat uit de plekken waar mensen elkaar persoonlijk ontmoeten (de
woonomgeving, school, buurt, werk, supermarkt).
, De macro-omgeving omvat de grootschaliger, vaak meer anonieme omgeving (openbaar
vervoer in de stad, de preventie van gezondheidsvoorlichting).
-Ten tweede zijn er meer soorten omgeving: de fysieke omgeving, economische omgeving, politieke
omgeving en sociaal-culturele omgeving:
Fysieke omgeving bepaalt vaak direct of gezond gedrag mogelijk is , bijvoorbeeld door het al
dan niet beschikbaar zijn van gezonde keuzes.
Economische omgeving verwijst naar de kosten en daarmee naar de bereikbaarheid van
gezonde keuzes.
De politieke omgeving betreft de wet- en regelgeving op het gebied van voeding en
gezondheid.
De sociaal-culturele omgeving bestaat uit de invloeden van mensen om ons heen, de mensen
waar we bij (willen ) horen en waarmee we ons identificeren.
-Consumeren is makkelijker dan consuminderen
De invloed van cultuur, moraal en esthetiek
Gewichtige verschillen: sociale stratificatie en overgewicht
-1944-1945: hongerwinter
-Voor vrijwel alle gezondheidsproblemen en hun determinanten geldt dat ze systematisch meer
aanwezig zijn onder mensen met een lager opleidings-, beroeps- en/of inkomensniveau. Tussen
mensen met een lager onderwijs en mensen met een hbo- of universitaire opleiding bestaat in
Nederland dan een kloof in gezonde levensverwachting van 10-15 jaar.
-De sociaaleconomische ongelijkheid is bij vrouwen duidelijk groter dan bij mannen.
- Overgewicht kan leiden tot een lagere sociaaleconomische status. Mensen met overgewicht
hebben minder kans om via hun werk of huwelijk zich omhoog te werken en meer kans om op de
maatschappelijke ladder te dalen. Dit geldt vooral voor vrouwen.
-Mensen met een laag sociaaleconomische status krijgen hoger gewicht.
-Vrouwen uit hogere sociale klasse zijn vaker aan het lijnen. Zij maken zich veel meer zorgen over
hun gewicht. Ook ziekelijk lijngedrag (anorexia of boulimia) komen vaker voor in de hogere klasse.
- Mensen met hogere opleiding hebben meer beweging (sportactiviteiten).
-Tot aan een nationaal inkomen van respectievelijk 12.500 per inwoner per jaar voor vrouwen en
17.000 per inwoner per jaar voor mannen, gaat een toename van de welvaart gepaard met een
gestage toename van de gemiddelde BMI van de bevolking.
Slankheid als beschavingsoffensief: de culturele en maatschappelijke
betekenis van obesitas
-Belangrijke oorzaken van overgewicht en diabetes zijn bewegingsarmoede en overconsumptie.
Hoewel ook genetische en fysiologische factoren een rol spelen, is de voornaamste oorzaak toch te
zoeken in de aanwezigheid van een ‘obesogene samenleving’.
-Om de nauwe verwantschap tussen zwaarlijvigheid met suikerziekte te benadrukken wordt sinds
kort wel de term ‘diabesitas’ gehanteerd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bodilkok. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.
