Samenvatting
Samenvatting Grieken en Romeinen
Samenvatting Grieken en Romeinen, VWO4
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Geschiedenis Samenvatting: Tijd van Grieken en Romeinen§1: De Griekse wereld
Het oudste Griekenland
Net als in Mesopotamië waren er ook al culturen in Griekenland, bijvoorbeeld de
Minoïsche cultuur op Kreta en de Myceense cultuur op het vasteland. Door de
volksverhuizingen in het Middellandse Zeegebied gingen de Grieken op het platteland
wonen, maar de Grieken gingen wel meer een eenheid vormen, met dezelfde goden,
gewoontes en taal. Ook hadden ze de gezamenlijke religieuze spelen, zoals de Olympische
spelen, waarvoor oorlogen werden stopgezet.
Polis en kolonisatie
Rond 850 v. Chr. ontstonden er weer steden in Griekenland. Deze poleis verschilden van de
Myceense steden, in plaats van koningen vervulden de edelen de belangrijke functies.
Griekenland bood te weinig ruimte voor de groeiende bevolking. Griekse kolonisten
trokken eropuit en stichtten nieuwe stadstaten die contact hielden met hun moederstad.
De koloniën werden snel rijker dan de moedersteden en grote graanoogsten zorgden
ervoor dat er niet verder gekoloniseerd hoefde te worden. Grote rijken als Perzië
belemmerde dit ook.
Twee oorlogen tegen de Perzen
De poleis in Ionië werden sinds 547 v. Chr. veroverd door de Perzen. In 499 v. Chr. kwamen
deze poleis met steun van het moederland in opstand, deze mislukte en de Perzische
koning wilde de Grieken hiervoor straffen.
Door de goede samenwerking van de Grieken wisten ze de Perzen zowel als in 490 als in
480-497 v. Chr. te verslaan. De Grieken waren de eerste die de Perzen konden verslaan en
dit versterkte hun zelfbewustzijn. De overwinning was eigenlijk een overwinning van de
vrije Griekse polis-burgers op de Perzische ‘slaven’.
Athene: centrum van cultuur
Nadat de Perzen Athene in 480 v. Chr. vernietigd hadden, bouwden de Grieken alles nog
imposanter op. Om de vrijheid van Athene te symboliseren plaatsten de Atheners twee
nieuwe tirannendoders midden op de agora, aangezien de Perzen de vorige beelden
hadden gestolen.
In 447 v. Chr. startte Perikles een uitgebreid bouwproject op de Akropolis. Dit gaf de
welvaart en macht van Athene aan, het stimuleerde de Atheense economie en het lokte
kunstenaren, filosofen en specialisten op allerlei terreinen naar Athene. Zo werd Athene in
de 5e eeuw v. Chr. het culturele centrum van de Griekse wereld.
De bouw- en beeldende kunst uit Athene bleef een voorbeeld voor latere architecten en
kunstenaars, ook toen de Atheense politieke macht allang weg was. Daarom was deze
kunst klassiek, van blijvende waarde. Deze periode heet hierom de Klassieke Oudheid.
, Denken over de natuur
Athene was ook het centrum van de filosofie en de wetenschap. Eerst werden
onverklaarbare verschijnselen afgeschoven op de goden, waardoor mythen ontstonden. In
Ionië gingen mensen in de 6e eeuw natuurlijke oplossingen zoeken.
De Ionische natuurfilosofen gingen op zoek naar een oerstof waaruit alles bestond. Volgens
Thales van Milete was dit water, wat erg logisch was omdat water in verschillende vormen
voorkomt.
Pythagoras dacht dat de hele wereld uit te drukken was in verhoudingen tussen getallen.
Demokritos kwam in de 5e eeuw v. Chr. met het idee dat alles is opgebouwd uit het kleinst
mogelijke deeltje, dat niet verder te delen is: het atoom (atoma betekend ondeelbaar).
Denken over gezondheid
In de 5e eeuw v. Chr. ontstond ook de geneeskunde. In plaats van naar een
kruidenvrouwtje of een tempel te gaan, gingen mensen met een ziekte naar een arts. Eén
van de belangrijkste artsen van Hippokrates, het hoofd van een beroemde artsenschool op
Kos. Volgens hem hing de gezondheid af van de juiste verhouding en menging van het
bloed, het slijm, de gele gal en de zwarte gal.
Denken over de samenleving
De Grieken gingen nadenken of er basisbegrippen waren die voor iedereen hetzelfde
betekenen, zoals rechtvaardigheid, geluk, schoonheid of moed.
De sofisten waren rondtrekkende specialisten op het gebied van filosofie, politiek en
communicatie. Zij vonden dat er geen algemene waarheid was, maar dat iedereen zijn
eigen waardes heeft. Het ging er meer om hoe goed je mensen van jouw mening kon
overtuigen.
Sokrates was het hier niet mee eens en ondervroeg voortdurend mensen om erachter te
komen wat de echte betekenis was van de basisbegrippen. Volgens hem zou iemand die
wist wat rechtvaardigheid was, ook rechtvaardig handelen.
Zijn leerling Plato dacht dat iedereen geboren werd met zulke basisbegrippen, maar alleen
getrainde filosofen konden ze echt bevatten. Daarom moest een polis bestuurd worden
door een filosoof. Die begreep rechtvaardigheid en zou dus rechtvaardig regeren.
Denken over politiek: democratie
Voor Athene was het belangrijk hierover na te denken, want, in tegenstelling tot veel
andere poleis, was het een democratie. Eerst hadden de hoplieten de meeste macht, maar
in de 5e eeuw had de volksvergadering veel macht.
De politieke functies waren voor alle Atheners met burgerschap beschikbaar. Je was een
burger als je politiek actief was. Politiek betekende: het functioneren als burger in de polis.
Vrijheid en gelijkheid waren het belangrijkst in Athene. Iedereen was vrij om te kunnen
spreken en om gelijkheid te garanderen werden belangrijke posities verloot. Dit gelde niet
voor vrouwen, niet-Atheners en slaven.
De sofisten waren erg invloedrijk in Athene, omdat deze veel burgers konden overtuigen
van hun mening. Ze leerden hun talenten ook aan kinderen, maar dit koste veel geld. Zo
hadden de rijken vaak nog steeds meer invloed dan de armen en veel politici kwamen nog
uit oude adellijke families, zoals Perikles (bouwproject op de Akropolis).
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper casdekker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen