Biologie hoofdstuk 2 transport VWO 6
P1 Aangeboren hartafwijking
Voor de geboorte:
Nutteloos om de helft van het bloed naar de longen te sturen. Longen zijn een orgaan maar nog zonder
functie (kunnen nog geen zuurstof opnemen). Daarom zijn er in het hart en vlak bij het hart 2
aanpassingen.
1. Opening tussen rechter en linker boezem: hierdoor wordt bloed niet naar de longslagader
gestuurd maar via de linker boezem naar de linkerkamer en de aorta.
2. Verbinding tussen longslagader en aorta: zorgt ervoor dat er meer bloed de aorta in stroomt.
Het stroomt dan via de rechterkamer, de longslagader en de ductus arteriosis naar de aorta.
3. 2 navelstrengslagaders en 1 navelstrengader: die voor de geboorte voor zuurstof en
voedingstoffen in het bloed zorgen.
Na de geboorte: (binas 84a/b)
1. Klepje tussen rechter en linker boezem gaat dicht: in de linker boezem ontstaat een hogere
bloeddruk (doordat er meer bloed vanuit de longen komt) & in rechter boezem juist een lagere
druk omdat het bloed naar de luchtgevulde longen die minder tegen druk geven.
2. Verbinding tussen longslagader en aorta gaat dicht
3. Navelstrengen knijpen dicht en verschrompelen.
Hartafwijkingen:
- Ovale venster open: het klepje tussen de boezems sluit niet na de geboorte. Hierdoor heb je
minder energie omdat het bloed niet altijd langs de longen stroomt (wat voor zuurstof zorgt).
- Open ductus Botalli (ODB): verbinding tussen langslagader en aorta blijft open staan. Hierdoor
heb je ook minder energie omdat het bloed niet altijd langs de longen stroomt (wat voor
zuurstof zorgt).
- Aortaklep insufficiëntie: kleppen sluiten niet goed waardoor het bloed terug stroomt in het
hart.
- Lekkende hartkleppen: hartkleppen in het hart sluiten niet goed
- Ritmestoornissen: hart klopt niet in het juiste ritme
Tegenwoordig: hele goede behandelmogelijkheden!
Onderzoek hartafwijkingen:
- ECG: grafiek gemaakt van de impulsen en elektrische stromen door het hart op basis waarvan
het hart samentrekt. Als hier het ritme niet klopt dan zie je dat in de grafiek.
- Echocardiografie: net zoals bij een baby uit de buik.
Eencellige en hele kleine dieren: daarbij is transport via diffusie genoeg
Grotere dieren: hebben een bloedsomloop (circulatiesysteem) nodig.
Voor goed O2 transport heb je een molecuul nodig dat O2 bindt bij een hoge O2-verzadiging en loslaat
bij een lage O2-verzadiging: (2 hoofdoplossingen voor gevonden)
- Hemoglobine: molecuul op basis van ijzer (Fe2+), wat zuurstof goed kan binden. (bij
gewervelden)
, - Hemocyanine: molecuul op basis van koper (Cu2+), wat stuurstof goed kan binden. (bij
weekdieren en degenkrabben)
Open bloedsomloop:
-open buisvormig hart: waarbij de bloedsomloop open is, het bloed is niet anders tussen de cellen als
wnr het in de bloedvaten zit. (hemolymfe)
Gesloten bloedsomloop:
-Bloed blijft in de bloedvaten. Het bloed is dan dus gescheiden van het lymfe/weefselvloeistof.
-Transport is effectiever en kan over grotere afstanden.
Homogeen: de bloedsomloop zorgt voor een homogeen (gelijkmatig) en constant intern milieu. Hij
verdeeld dus de warmte over het hele lichaam.
Enkelvoudige bloedsomloop: 1 ronde door het lichaam, 1 x door het hart.
Dubbele bloedsomloop: 1 ronde door het lichaam met 2x door het hart.
Vragen
Ductus arteriosis blijft open:
Er gaat door het verschil in bloeddruk meer bloed van de aorta naar de longslagader dan
omgekeerd. Hierdoor gaat er meer bloed naar de longen en minder zuurstofrijk bloed naar het
lichaam dan normaal.
Voordeel gesloten bloedsomloop:
Hebben een hogere druk, hierdoor zijn ze vooral geschikt voor een effectief transport van
voedingstoffen en zuurstof bij grotere, warmbloedige dieren.
Voordeel dubbele bloedsomloop:
Het bloed wordt met meer kracht door het hele lichaam gepompt. Bij een enkelvoudig
bloedsomloop stroomt het bloed eerst door de gaswisselingsorganen. Hierna stroomt het bloed
met veel minder druk verder door het lichaam.
Grote opening tussen linker en rechter kamer:
- De hoeveelheid bloed die in de aorta wordt gepompt is kleiner dan normaal. Hierdoor gaat er
minder zuurstofrijk naar het de organen. Je kan hierdoor snel vermoeid raken en er bleek
uitzien.
- Bij onderwaterdieren maakt dit niet uit omdat hun op huidademhaling over gaan onderwater.
Koudbloedige organismen hebben minder zuurstof nodig omdat er minder verbranding plaatsvindt.
P2 het hart
Hart: ligt in de borstkast, iets naar links onder het borstbeen.
Bouw van het hart:
(Aan de rechterkant van het hart wordt het hart gevoed door de bovenste en onderste holle ader. Die
stromen uit naar de rechterboezem.
Daar wordt het zuurstofarme bloed uit het hele lichaam opgevangen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noasmit2. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.