Samenvatting
Samenvatting Geschiedenis Feniks tijdvak 5 en 6 VWO
Samenvatting van tijdvak 5 en 6. Ik sta gemiddeld een 8,4 voor geschiedenis en ik leer aan de hand van mijn samenvattingen.
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
Voorbeeld 2 van de 8 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Tijdvak 5: tijd van ontdekkers en hervormers (1500-1600)8. Het begin van de Europese overzeese expansie
In tijdvak 4. Vanaf het jaar 1000: West-Europa bloeide weer op → het werd een
stabiele agrarisch-urbane samenleving → steeds meer de kans om buiten Europa
te kijken→ Het wereldbeeld (=hoe je denkt dat de wereld er uitziet) van West-
Europeanen bleef beperkt. Spanje en Portugal begonnen als eerste.
Redenen voor de Europese expansie:
Economisch: Islamitische handelaars namen producten mee uit Azië, zoals zijde
en specerijen, hier was in Europa veel vraag naar, maar die konden alleen
verkregen worden via die islamitische handelaren. De Europeanen wilde het zelf
gaan halen. Er was een probleem: de islamitische heersers in het Midden-Oosten
lieten de christelijke Europese handelaren niet door, dus ze konden daar over het
land niet heen. Daarom gingen ze het over zee proberen. Spanje en Portugal
begonnen als eerste, zij liggen het dichtst bij Afrika. Dit deden ze dus voor de luxe
handelsproducten.
Politiek: Spaanse en Portugese vorsten steunde de ontdekkingsreizen, omdat het
hun macht kon uitbreiden als er een groot rijk veroverd werd.
Cultureel: Christendom verspreiden. Nieuwsgierigheid en uit op avontuur.
Spaanse conquistadores (=veroveraars) koloniseren de rijken van de Azteken en
de Inca’s (in Amerika). → massale sterfte van indianen aan Europese ziektes en
massaal bekeert tot het christendom en ze werden gedwongen tot arbeid om te
werken op Spaanse plantages. → protest van katholieke priesters → nieuwe
Spaanse wetten (1542), indianen moesten gelijk gesteld worden aan de
Spanjaarden, maar dan moeten er wel andere mensen komen werken → begin
Trans-Atlantische slavenhandel = (Vanuit Europa gaat er textiel, ijzer, rum en
wapens naar Afrika. Vanuit Afrika gaan er slaven naar Amerika. Vanaf Amerika gaat
er suiker, tabak en katoen naar Europa.)
Europese koloniën en factorijen rond 1600.
9. Het veranderende mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin
van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
Er ontstaat een nieuw mensbeeld voor rijke handelaren / bankiers. Ze wilde dat er
op een nieuwe manier naar hun gekeken werd.
In de middeleeuwen stond het motto: Memento Mori (=gedenk te sterven)centraal.
Het leven op aarde stond in het teken van het leven na de dood. De opkomst van
rijke steden, handel en culturele uitwisseling, zorgde ervoor dat de elite van Europa
het besef kreeg dat het individu een eigen rol kan spelen in de samenleving. De
regels van de kerk bleven belangrijk, maar moesten wel aansluiten bij
wetenschappelijke ontdekkingen op basis van observatie, dit dachten de Griekse
wetenschappers in tijdvak 2 ook. → wedergeboorte (renaissance) van de Grieks-
, Romeinse filosofie, literatuur en kunst waarbij het individu een vooraanstaande
plaats mag innemen. Het karakter van de mens gaat van volgzaam naar
onderzoekend. Religie blijft belangrijk in het dagelijks leven, maar de burgelijke elite
in de steden krijgt meer oog voor het leven dat nu op aarde af speelt → nieuw
motto: Carpe Diem (pluk de dag)
10. De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de Klassieke Oudheid
Oplevende economie en handel in Europa → er ontstaan verstedelijkte gebieden
waar de burgerlijke cultuur een steeds grotere rol gaat spelen.
In Noord-Italië ontstaat er een hernieuwde belangstelling voor culturele prestaties in
de Klassieke Oudheid. De mensen werden daar namelijk omringd door
indrukwekkende overblijfselen van de bouwkunst en de beeldende kunst uit de
Oudheid → Kunstenaars en schrijvers bestuderen dit → inspiratie voor nieuwe
kunststroom: Renaissance = wedergeboorte: de klassieke kunst is weer tot leven
gekomen. In de literatuur krijgt de heroriëntatie op het klassieke erfgoed de naam
humanisme. Humanisten hadden een kritische houding en ze waren erg universeel
(=bezig zijn met verschillende gebieden zoals: kunst, filosofie, natuurkunde en
wiskunde). → nieuwe wetenschappelijke belangstelling (rationeel zaken
onderzoeken om tot nieuwe kennis te komen).
11. De protestantse reformatie die de splitsing van de christelijke kerk in West
– Europa tot gevolg heeft.
- De paus streefde naar wereldlijke macht (hij moest zich bezig houden met geloof
en niet met het bestuur)
- De geestelijken waren bezig met luxe leven, corruptie en rijkdom
→ toenemende kritiek op geestelijkheid
Mensen die kritiek hadden op de katholieke kerk werden vervolgd door inquisitie
(=kerkelijke rechtbank die niet-katholieken opspoorde en veroordeelde)
Boekdrukkunst werd uitgevonden in de 15e eeuw → kritiek kon snel verspreid worden
→ begin van de kerkhervorming (= protestbeweging tegen de misstanden en
manieren van geloven in de katholieke kerk)
Volgens de paus bepaalt de kerk de geloofsregels en was de geestelijkheid nodig
voor het contact tussen God en de gelovigen.
Luther en Calvijn (allebei humanist) hadden kritiek op de katholieke kerk, want:
- De kerk was niet bezig met geloof, maar met rijkdom en macht
- De bijbel moest de basis van het geloof zijn; meer had je niet nodig
- Geestelijkheid is niet nodig.
➔ Kerk moest hervormd worden
Verschillen tussen Luther en Calvijn:
Luther: - Door oprecht te geloven komt men in de hemel
Calvijn: - Predestinatie: God heeft al bepaalt wie er in de hemel kwam
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Debbievd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 48756 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen