Samenvatting
Samenvatting biologie 4 VWO Nectar H5 en H7: erfelijkheid en evolutie
samenvatting uit het boek en uit aantekeningen
[Meer zien]Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
Voorbeeld 1 van de 3 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
ERFELIJKHEIDDE ONTWIKKELNG VAN EIGENSCHAPPEN DOOR GENOTYPE EN MILIEU
Veel eigenschappen hebben een erfelijke basis en ontwikkelen zich onder invloed van de omstandigheden en
levensstijl.
Alle eigenschappen van een individu tezamen vormen zijn fenotype. De erfelijke basis van die eigenschappen is
zijn genoom, daartoe behoort ook het DNA in de mitochondriën en bij planten ook het DNA in de
chloroplasten. Varianten van een gen noem je allelen. Samen met omgevingsfactoren leiden allelen tot een
grote variatie tussen mensen.
De combinatie van allelen samen op één chromosoom noem een haplotype.
Nature-nurture onderzoek gebeurt door het vergelijken van eeneiige en twee-eiige tweelingen die samen of
gescheiden zijn opgegroeid.
Elke cel heeft mechanismen die allelen activeren of juist niet activeren. Onderzoek hiernaar gebeurt door de
epigenetica. De epigenetische code speelt een rol bij het aan- en uitschakelen van genen.
EEN AFWIJKEND CHROMOSOMENAANTAL
Karyogrammen zijn portretten van metafase-chromosomen.
- Mensen: 23 paar homologe chromosomen: 22 paar autosomen en één paar geslachtschromosomen.
Het karyotype van een vrouw is 46,XX en van een man is het 46,XY. Grote chromosomale veranderingen zijn in
een karyogram waarneembaar.
- Trisomie = een chromosoom te veel
- Monosomie = een chromosoom te weinig
Translocaties, waarbij stukken van het ene naar het andere chromosoom zijn verplaatst, zijn ook zichtbaar in
een karyogram.
Mutaties, crossing-over en recombinatie leiden tot genetisch verschillende geslachtscellen bij dezelfde
persoon. Een mutatie kan het genoom betreffen of een chromosoom of basenpaar (puntmutatie). Door
mutatie vindt variatie plaats.
EIGENSCHAPPEN AFLEIDEN AAN STAMBOMEN
Door de fenotypen in een stamboom te vergelijken, valt af te leiden hoe een allel over erft een zijn meestal de
genotypen vast te stellen.
- 2 ouders hetzelfde fenotype, nakomeling ander fenotype eigenschap is recessief.
- Stel het is x-chromosomaal XAY (dominante vader) geeft alleen maar dominante dochters. XaXa
geeft alleen maar recessieve zoons.
OVERERVING VAN ÉÉN EIGENSCHAP
Een monohybride kruising betreft het overerven van één gen. Vaak is één allel dominant en het andere
recessief. Heterozygote individuen zijn dragers: de effecten van het recessieve allel zijn niet zichtbaar.
- Intermediair: invloed van beide allelen op het fenotype zijn even groot.
- Codominant: twee verschillende allelen van een gen, die beide in een heterozygoot genotype volledig
tot uiting komen.
Een homozygote combinatie van letale allelen leidt ertoe dat een organisme in een embryonaal stadium sterft.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper 151317. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen