Dit is een uitgebreide samenvatting van hoorcollege 3 van de cursus Ontwikkelingsleer gegeven aan eerstejaarspsychologiestudenten op Tilburg University. Met deze samenvatting hoef je eigenlijk niet eens het college te kijken: je bent helemaal bij. Aan het einde van de cursus zal ik een volledige sa...
Boek: Life-Span Human Development, Sigelman, C. K. & Rider, E. A., 2018 (9th edition)
Hoorcollege 3
Prenatale ontwikkeling
Het belang van prenatale ontwikkeling:
- Snelste groei van het lichaam en de hersenen
- Basis voor verdere ontwikkeling
Wat gebeurt er bij de conceptie?
- Begint rond de ovulatie
- Eitjes verplaatsen zich langs de eileiders (3 dagen)
- 24 uur receptie wanneer buiten de eileider
Samensmelting van een eicel en een zaadcel; bij samensmelting van plasma:
- Verhardt de buitenste laag van de eicel (zone pellucida)
- Worden andere zaadcellen geblokkeerd
Genetica
- Langs elk chromosoom liggen DNA-segmenten, zogenaamde genen
- Zygote (bevruchte eice)l: diploïd (46 chromosomen); elke cel in ons lichaam
- Gameten: haploïd (23 chromosomen); sperma-en eicel
Monozygotische tweeling:
- Eeneiig/identiek
- 1 eicel, 1 spermacel
- Splitsing tijdens celdeling in de eerste dagen na conceptie
- Zelfde genen; zelfde geslacht enz.
Dizygotische tweeling:
- Fraternaal
- 2 eicellen, 2 spermacellen
- 50% dezelfde genen
- Gelijk als broers en zussen
Wat zijn chromosoomafwijkingen?
XXY: Klinefelter syndroom
- Mannelijk
- Lange lichaamslengte
- Lange armen en benen
- Laag testosterongehalte
- Onvruchtbaarheid / vruchtbaarheidsproblemen
- Bij XXY: normaal IQ (XXXY of XXXXY: lager IQ)
- Prevalentie: 1 op 700 mannen
, X0 (slechts 1 X chromosoom): Turner syndroom
- Vrouw
- Onderontwikkelde secundaire geslachtskenmerken
- Laag oestrogeengehalte
- Onvruchtbaarheid / vruchtbaarheidsproblemen
- Korte lichaamslengte, korte armen en benen
- Normaal IQ
- Prevalentie: 1 op de 2.500 vrouwen
Trisomie 21 (ook: syndroom van Down)
- Prevalentie: 15 per 10.000 geboortes in NL
- 1 op 1.999 geboortes op 20 jarige leeftijd van de moeder
- 1 op de 30 geboortes op 45 jarige leeftijd van de moeder
- Extra volledig of gedeeltelijk chromosoom 21
- Intellectuele handicap
- IQ vaak tussen 35-70
- 60% licht tot matig, 40% ernstig
- Karakteristieke gelaatsuitdrukkingen
- Korte lichaamslengte
- Levensverwachting: 50-60 jaar
- Op latere leeftijd: verhoogd risico op Alzheimer
Chromosoomafwijkingen en prenatale tests
- Standaardtest: Echografie: groei beoordelen, afwijkingen vaststellen
- Nekplooimeting(nuchal fold thickness): week 11-14
Indien dikker: verhoogd risico op cardiovasculaire afwijkingen (Down syndroom)
- Echografie in combinatie met bloedonderzoek moeder: risico-inschatting
- Daarna (invasieve) vervolgonderzoeken indien hoog risico
- Vruchtwaterpunctie(of vlokkentest)
- Vruchtwater bevat cellen van de foetus – genetisch onderzoek
- Risico op een miskraam wordt 1 op 100
NIPT
- Niet-invasieve prenatale test (NIPT): betrouwbaardere schatting
- Bloedonderzoek moeder vanaf week 11 om DNA van foetus te extraheren
Wat zijn de verschillende fasen van prenatale ontwikkeling?
Fase 1: de Germinale fase (week 0-2)
- Celmassa nog niet volledig gehecht aan baarmoederwand
- Zygote deelt zich en beweegt via de eileider naar de baarmoeder
- Ontwikkeling tot blastocyte, gelaagde celmassa met een holte
- Einde: Implantatie in baarmoederwand
Fase 2: de Embryonale fase (week 3-8)
- De blastocyste bestaat uit drie lagen:
- Het endoderm (wordt het spijsverteringsstelsel en het ademhalingsstelsel)
- Het mesoderm (wordt het spier-en skeletsysteem)
- Het ectoderm (wordt de huid en het zenuwstelsel)
- Vorming van organen (hart)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamiea. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
