EUROPEES RECHT SAMENVATTING (Praktisch Europees Recht)
HOOFDSTUK 1: EUROPESE UNIE
Het internationale recht regelt betrekkingen tussen staten. Staten kunnen afspraken
met elkaar maken door het sluiten van verdragen. Ze kunnen ook een
gouvernementele organisatie oprichten. De mate van overdracht van soevereiniteit
bepaalt het karakter van zo’n organisatie.
De EU is een supranationale organisatie. Lidstaten hebben namelijk een groot
gedeelte van hun beslissingsbevoegdheden overgedragen, waardoor de organisatie
regels kan opleggen aan de lidstaten. Bij een intergouvernementele organisatie
beslissen de lidstaten altijd gezamenlijk.
Een non-gouvernementele organisatie (ngo) is opgericht door personen en heeft een
ideële doelstelling.
Het EGKS-verdrag is gesloten om de markt van kolen en staal onder onafhankelijk
gezag te plaatsen. In de loop van de tijd zijn er nieuwe verdragen gesloten, waardoor
de doelstellingen van de organisatie steeds meer werden uitgebreid. De huidige
doelstellingen: vrede & welzijn, vrijheid & veiligheid, interne markt, monetaire unie en
een extern mensenrechtenbeleid.
De interne markt is een gezamenlijke markt waar de handel geen belemmeringen
ondervindt.
De interne markt heeft drie onderdelen:
1. Het vrij verkeer
2. Staatssteun
3. Mededinging
Het is de taak van de EU om ervoor te zorgen dat op deze drie gebieden de
handelsbelemmeringen worden weggenomen.
Voordelen interne markt:
1. De stijging van het welvaartsniveau
2. Uitbreiding keuzemogelijkheden
3. Prijsdalingen
Nadelen interne markt:
1. Meer concurrentie voor bedrijven
2. Productie verplaatsen naar lidstaten met lagere lonen
3. Interne markt leidt tot specialisatie
Basisbeginselen EU
BEGINSEL BETEKENIS
Loyale samenwerking Lidstaten doen niets in strijd met
verdrag & voeren EU
verplichtingen uit
Attributiebeginsel EU is alleen bevoegd als
daarvoor grondslag bestaat in
verdrag
Subsidiariteitsbeginsel Lidstaten bepalen zoveel
, mogelijk zelf -> EU alleen als
samenwerken beter is
Evenredigheidsbeginsel Bereiken van een doel met minst
ingrijpende middel
Gelijkheidsbeginsel Discriminatie op basis van
nationaliteit = verboden!
Het gelijkheidsbeginsel en het evenredigheidsbeginsel zijn twee belangrijke principes
van de EU. Het is verboden om te discrimineren op grond van nationaliteit. Een
uitzondering hierop is mogelijk, maar dan moet er wel op een evenredige manier
onderscheid worden gemaakt. Dit betekent dat het minst belemmerende alternatief
moet worden gekozen.
HOOFDSTUK 2: INSTELLINGEN VAN DE EUROPESE UNIE
De Europese Unie is door de lidstaten opgericht om gemeenschappelijke
doelstellingen te verwezenlijken. Om deze doelstellingen te bereiken, bestaat de EU
uit verschillende instellingen. Elke instelling heeft haar eigen taken en bevoegdheden.
Hierdoor heeft elke instelling haar eigen rol, die onmisbaar is bij het ontstaan van
beleid en wetgeving.
1. De Europese Raad is het hoogste orgaan binnen de EU. De staatshoofden en
regeringsleiders sluiten met elkaar en de voorzitter van de Commissie de
verdagen. Verder stellen zij de algemene beleidslijnen vast.
2. De Europese Commissie vertegenwoordigt de belangen van de EU. De
Commissarissen ontwerpen wetgeving en zien toe op de uitvoering van de
verdragen en secundaire wetgeving.
3. De Raad van de Europese Unie vertegenwoordigt de lidstaten. De Raad keurt
wetsvoorstellen goed en kan deze ook amenderen. De nationale minister die zitting
heeft in de Raad, behartigt de belangen van zijn land bij de totstandkoming van
nieuwe richtlijnen en verordeningen.
4. Het Europees Parlement vertegenwoordigt de burgers van de EU. Ook het EP moet
de wetsvoorstellen goedkeuren voordat ze van kracht kunnen worden. Het EP heeft
tevens het recht van amendement en zorgt ervoor dat de belangen van alle
burgers van de Unie behartigd worden. Voor nationale parlementen is in het
Europese besluitvormingsproces eveneens een rol weggelegd. Zij kunnen een gele
of oranje kaart trekken als zij vinden dat een Europees wetsvoorstel inbreuk vormt
op het subsidiariteitsbeginsel.
5. Het Hof van Justitie is het onafhankelijke rechtsprekende orgaan van de EU.
Schendingen van het Verdrag door lidstaten kunnen aan het Hof worden
voorgelegd. Het Hof kan ook oordelen over de nietigheid van
wetgevingshandelingen van de instellingen, bijvoorbeeld een beschikking.
Nationale rechters kunnen via de prejudiciële procedure een vraag stellen over het
Europees recht aan het Hof. Met behulp van het antwoord kan de nationale rechter
dan de zaak oplossen.
INSTELLING ARTIKEL TAKEN
Europese Raad 15 VEU Vaststellen verdragen en
beleidslijnen
Europese Commissie 17 VEU Opstellen begroting
Voorstellen voor
wetgeving ontwerpen
Controleren naleving
, verdragen
Uitvoeren
verdragsartikelen
Raad van de Europese 16 VEU Instemmen met
Unie wetgeving, evt amenderen
Beleid bepalen
Europees Parlement 14 VEU Controleren begroting
Instemmen met
wetgeving, evt amenderen
Voorzitter Commissie
kiezen en kandidaat-
commissarissen
goedkeuren
Hof van Justitie 19 VEU Rechtsbescherming bieden
Wetgeving in de Europese Unie komt meestal tot stand door het gebruik te maken
van de gewone wetgevingsprocedure. In deze procedure komt wetgeving pas tot
stand als zowel de Commissie en de Raad als het Europees Parlement met een
wetsvoorstel hebben ingestemd.
HOOFDSTUK 3: WETGEVING, DIRECTE WERKING EN
STAATSAANSPRAKELIJKHEID
Het Europees recht bestaat uit de verdragen en het Handvest van de grondrechten,
gezamenlijk ook wel het primaire recht genoemd, en secundaire wetgeving.
Verordeningen, beschikkingen en richtlijnen, adviezen en aanbevelingen zijn vormen
van secundaire wetgeving.
Beperkingen van rechten uit het Handvest moeten voldoen aan de volgende criteria:
1. De beperking moet wettelijk zijn geregeld
2. De beperking moet een legitiem doel hebben
3. De beperking moet proportioneel worden toegepast
4. De wezenlijke inhoud van de rechten uit het Handvest moet worden geëerbiedigd
Een verordening is aan iedereen gericht. De rechten en plichten in een verordening
kunnen door iedereen worden ingeroepen.
Een beschikking is gericht aan de adressanten. Alleen de adressanten kunnen de
rechten en plichten in een beschikking inroepen.
Richtlijnen zijn een instructie aan de lidstaten om hun wetgeving aan te passen. De
lidstaten moeten de richtlijnen implementeren in hun nationale wetgeving. Dit moeten
zij doen binnen de implementatietermijn. Het doel van richtlijnen is harmonisatie van
wetgeving.
Adviezen en aanbevelingen zijn niet-bindende instructies aan lidstaten of instellingen.
Als geen harmonisatie heeft plaatsgevonden, is binnen de interne markt het beginsel
van wederzijdse erkenning van toepassing. Dit beginsel houdt in dat de lidstaten bij
het beoordelen van de toegang tot hun grondgebied van goederen, personen,
diensten en kapitaal uit andere lidstaten, in alle sectoren waar geen harmonisatie
heeft plaatsgevonden, verplicht zijn de wetgeving van andere lidstaten te erkennen
en toe te passen. De lidstaten moeten bij het ontbreken van harmonisatie elkaars
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ninaakd. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.