Geschiedenis Historische Context Koude Oorlog SV
1. Twee ideologische blokken (1945-1955)
Twee ideologische blokken
- SU 1917: communisten macht in Rusland onder partijleider Josef Stalin, die de SU een
totalitaire staat maakte met als doel een wereldrevolutie tegen het kapitalisme.
- VS: individuele vrijheid, democratie, bescherming door rechten, kapitalisme
- 1941: VS en SU samenwerken tegen asmogendheden
- 1945: Conferentie van Potsdam: verdeling Europa, verschillende mening VS en SU
SU eigen veroverde landen Invloedssferen: communistisch en
democratisch/kapitalistisch Oost-Europa vazalstaten SU West-Europa liberale
democratie door VS
- Trumandoctrine (door president Truman): militaire steun aan alle landen die niet
communistisch werden/zijn, ook door middel van Marshallplan: Europese landen
kregen financiële steun (arme landen vaak communistisch)
- Blokkade van Berlijn juni 1948: toegangswegen West-Berlijn afgesloten door Stalin na
door geallieerden ingevoerde D-Mark luchtbrug
- 1949: scheiding DU door DDR (oost) en BRD (west)
- VS atoombommen Nagasaki & Hiroshima SU ook atoomwapens wapenwedloop
o Militaire bondgenootschappen NAVO (VS) vs. Warschaupact (SU)
- Economische samenwerking Europese landen uit angst oorlog (bevorderd door VS):
basis eenwording Europa
- Angst communisme in VS zichtbaar door redevoering senator McCarthy
Personen
- Josef Stalin (1878-1953)
o Leider Communistische Partij van de SU (1928-1953)
o Economie hervormen door alle economische sectoren onder controle van
staat te zetten en privé-eigendom af te schaffen, mede door vijfjarenplannen
o Tegenstanders oppakken en naar strafkampen Siberië
- Harry Truman (1884-1972
o President VS (1945-1953)
o Lid Democratische Partij VS
o WOII eindigde, Koude Oorlog begon, atoombommen Japan
o Trumandoctrine met Marshallhulp
Voorbeelden
1945: Atoombom op Hiroshima
- 6 augustus 1945: atoombom inzetten op Hiroshima (Japan) door Truman om oorlog
tegen Japan te eindigen. Oorlog eindigde pas na 2e atoombom op Nagasaki
- 78.000 slachtoffers direct, 62.000 slachtoffers binnen een jaar
- Rol van VS in WOII zorgde ervoor dat zij een grootmacht werden
1947: Marshallplan
- VS economische grootmacht, EU arm en gevoelig voor communisme invoer
Marshallplan om economische hulp te geven aan EU om dit te voorkomen. Tussen
1948 en 1952 12 miljoen dollar ontvangen
- Samenwerking NL, BE, LU, FR, West-DU en IT uit angst voor oorlog
o Eerst kolen en staal, later alle economische gebieden
- Oostbloklanden kregen hulp aangeboden, moesten van Stalin afslaan
, 1950: Redevoering senator McCarthy over communisten in de VS
- 9 februari 1950, namenlijst met alle namen van communisten in de regering van de
VS blijkt onzin Koreaoorlog beschuldigingen van ‘communistische spionage’
ondersteund tegen geen/weinig bewijs straffen zonder reden
- 1951: Ethel en Julius Rosenberg ter dood veroordeeld voor spionage atoomwapens
zonder bewijs later Julius wel spion, Ethel onduidelijk
Tijdlijn
1945: Einde WOII
Juli 1945: Conferentie van Potsdam
Augustus 1945: Atoombom op Hiroshima
1947: Trumandoctrine en stimuleren Europese samenwerking door middel van Marshallplan
Juni 1948 – Mei 1949: Blokkade van Berlijn
1949: oprichting NAVO
1950: Redevoering senator McCarthy over communisten in de Verenigde Staten
1953: Dood Stalin
1955: Oprichting Warschaupact
Begrippen
Asmogendheden Alliantie tussen DU, IT en JAP tijdens WOII
Blokkade van In 1948 introduceerden de geallieerde een nieuwe munt in hun
Berlijn bezettingszones in DU. Volgens Stalin was dit in strijd met afspraken.
Op 24 juni 1948 liet hij West-Berlijn afsluiten. Daarop stelden de
geallieerden een luchtbrug in. In 1949 heft Stalin de blokkade op.
Conferentie van Bijeenkomst (12 juli – 2 aug 1945) van SU (Stalin), ENG (Attlee) en VS
Potsdam (Truman) in Potsdam om te beslissen over de manier waarop DU
voortaan zou worden geregeerd. Gekozen werd voor een verdeling
van zowel DU als Berlijn in 4 zones.
Ideologische Tijdens de koude oorlog was er sprake van 2 invloedssferen of
machtsblokken/ ideologische machtsblokken, elk met eigen stelsel van ideeën over
invloedssferen de manier waarop een samenleving moet worden ingericht.
Hieronder vallen ook militaire bondgenootschappen NAVO en
Warschaupact.
Kapitalisme Economisch systeem waarin particuliere ondernemers met behulp
van vrije arbeid goederen en diensten produceren met het doel zo
veel mogelijk winst te maken door ze op de vrije markt te verkopen
Totalitaire staat Een staat waarin de regering bijna de volledige controle heeft over
het dagelijkse leven van mensen, zowel op politiek en cultureel als
op sociaal en economisch terrein
Trumandoctrine Ofwel Containmentpolitiek: president Truman belooft in 1947
financiële en militaire steun aan alle landen die communisme
afslaan.
Volksdemocratieën De communistische variant van democratie. Bijv.: bij verkiezingen in
de DDR kon alleen gekozen worden uit leden van de communistische
partij.
Wapenwedloop Strijd tussen grootmachten waarbij men de overhand probeert te
krijgen door meer en geavanceerdere wapens te produceren dan de
ander.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samhoogendoorn. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.