Natuurkunde H15: Relativiteit
§15.1 De relativiteit van Galilei, Huygens en Newton
- Galilei: Wanneer je in een voertuig met constante snelheid testen doet weet je niet of het
voertuig stilstaat of beweegt
- Huygens en Galilei: Er bestaat geen absolute snelheid. Iets heeft alleen een snelheid ten
opzichte van iets anders
- Huygens: ‘De onderlinge beweging van voorwerpen is in alle opzichten relatief
Het relativiteitsbeginsel (galilei-transformatie) houdt in dat omdat je absolute snelheid niet kunt
opmerken, mag de beschrijving van verschijnselen niet afhankelijk zijn van de snelheid waarmee de
waarnemer beweegt.
Je kunt wel voelen wanneer je versnelt.
Newton
- Eerste wet van Newton: ‘Als op een voorwerp geen resulterende kracht werkt dan beweegt
dat voorwerp met een constante snelheid op een rechte lijn’
- Tweede wet van Newton: Fres = m • a
- Derde wet van Newton: twee voorwerpen oefenen een even grote, tegengesteld gerichte
kracht op elkaar uit
Wanneer twee personen die ten opzichte van elkaar bewegen met een constante snelheid hetzelfde
willen beschrijven moeten ze gebruik maken van hun referentiestelsel. Ze hebben beiden een eigen
referentiestelsel waarin hun eigen plek ten opzichte van de positie van hetgeen wat ze willen
beschrijven staat, en waarin ze hun eigen klok gebruiken.
De vertaling van gemeten posities, tijden en snelheden gaat via een galileitransformatie:
𝑋𝐴′ = 𝑥𝐴 − 𝑣 ⋅ 𝑡
𝑡′ = 𝑡
Een lichtseconde (ls) is de afstand die het licht aflegt in
een seconde. In de figuur beweegt het tweede
2
referentiestelsel met een snelheid van 7 lichtseconde.
𝑆 2
V = , na 7 seconden is er 2 ls afgelegd. V = 𝑐.
𝑡 7
Coördinaten punt A vanaf het eerste referentiestelsel:
- x = 5 en t = 7
Coördinaten punt A vanaf het tweede referentiestelsel:
- x’ = 3 en t’ = 7
Dit kan je ook berekenen met de galileitransformatie.
§15.2 De lichtsnelheid
Volgens Maxwell moest de snelheid van een elektromagnetische golf gelijk zijn aan de lichtsnelheid.
Het hele spectrum, van radiogolven tot en met gammastraling zou volgens zijn theorie bewegen met
de lichtsnelheid. Later dacht men dat deze snelheid de snelheid van het licht was ten opzichte van een
stof waarin de golven zich zouden voortplanten. Die stof werd de ether genoemd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jamiezwirs. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.