Samenvatting Onderzoekspraktijk
College 1 introductie casestudies
Yin: The abridged version of case study research (case A1)
Casestudie= een gevalsstudie, gaat over een bepaald aantal op zichzelf staande gevallen, mogelijke
cases: individu – groepen/organisaties – beslissingen – landen – patiënten – projecten
Selectie van cases: in aanmerking: kritieke cases (wordt de theorie ondersteund) – unieke of
extreme cases (gaat de theorie ook op voor extreme aandoeningen) – typerende cases –
onthullende cases (iets wat je voor het eerst observeert) – longitudinale cases
Vooral opzoek naar variatie binnen personen
Het starten van een casestudie heeft drie componenten:
1. Omgaan met diverse bewijzen – 2. Verwoorden onderzoeksvraag – 3. Theoretische kwestie
- Daarnaast is de productie van een onderzoeksdesign van belang
De 6 meest gebruikte manieren van dataverzameling:
Het methodologische doel is om concepttriangulatie toe te passen > 3 of meer materialen
Documentatie (kan altijd worden bekeken, lage betrouwbaarheid) – archiefbestanden (exacte
informatie, ook lage betrouwbaarheid en bias) – interviews (doelgericht, kans op bias bij slechte
vragen) – directe observatie (realiteit, kost veel tijd) – participatie observatie (zelfde als hiervoor) –
fysieke artefacten (inzicht operaties/cultuur, hoe vaak wordt iets bezocht, selectief)
Stel je onderzoeksvraag altijd voorzichtig op: in casestudies staat vooral het hoe en waarom van het
voorkomen van gebeurtenissen centraal (komt hierin overeen met een experiment)
Er is interactie tussen design, dataverzameling en analyse > de dataverzameling, richting en design
hangen af van je onderzoeksvraag en theoretische kwestie
Theorieontwikkeling is belangrijk voor het ontwerpen van een casestudie (sommige zijn erg
voor een methode en andere tegen/rival theorie,
versterkt het onderzoeksdesign) > theorie vormt zo de
hypothese
Er zijn verschillende soorten casestudies: verklarend (er is al een
theorie, causaliteit) – beschrijvend (wel theorie, maar geen
causale theorie, oppassen focus op het doel houden) –
onderzoekend/exploratief (gebruik je als er weinig of slechte
kennis is of bij methodologische innovatie, nog geen theorie)
Opstellen van een case study:
Het onderzoeksdesign= een actieplan om van onderzoeksvragen
naar conclusies te gaan, zorgt ervoor dat je niet afdwaalt
Verschillende sociale fenomenen die invloed hebben
Een casestudie kan een hoofdunit analyseren (= holistic), maar ook
subunits binnen de hoofdunit (= embedded)
Hieruit komen vier typen designs voor casestudies:
Single casestudie= 1 unit wordt geanalyseerd, moeilijk te generaliseren
- Statistische generalisatie: van steekproef naar populatie (vormt
hypothese over populatie, daar generaliseer je naartoe)
- Analytische generalisatie: van casestudie direct naar theorie, bv. bij
experimenten (multipele casestudies versterken die, omdat ze elkaar repliceren)
,Er zien vier manieren om de kwaliteit van het casestudie design te toetsen:
Constructvaliditeit: gebruik meerdere bronnen van bewijs en laat informanten de casestudie
bekijken, volgorde van zaken bijhouden – fase: dataverzameling en opstellen hypothese
Interne validiteit: pattern matching (vooraf een patroon opstellen wat je theoretisch
verwacht), time-series analyse, en logistische modellen – fase: data-analyse
Externe validiteit: gebruikt rival theorieën binnen enkele cases, gebruik replicatie bij
meervoudige cases – fase: onderzoeksdesign opstellen
- Theoretische replicatie: herhaling waarbij een kenmerk/variabele wordt gemanipuleerd
om te kijken of hetzelfde effect gevonden wordt
Betrouwbaarheid: gebruik casestudie protocol, ontwikkel een casestudie database – fase:
data collecteren
Iemand die een casestudie wil gaan doen moet onderzoekende vaardigheden ontwikkelen:
Vragenstellen, luisteren, aanpassingsvermogen en flexibiliteit, inzicht in problemen die worden
onderzocht en ontbreken van eigen vooroordelen (lack of bias)
Barner-Barry: Children’s tacit use of peer ostracism to control agressive behavior (Case A2)
Dit is een casestudie waarbij een groep kinderen stilzwijgend gebruik maakte van ostracisme
(verbannen van) om het agressieve gedrag van een lid van de groep te controleren en te
onderdrukken
De gerapporteerde gebeurtenissen vonden spontaan plaats tijdens observationeel veldwerk
met patronen van autoritair gedrag in een voorschoolse leeftijdsgroep
Deze zaak roept vragen op over de oorsprong en kenmerken van patronen van
maatschappelijke normen en over normhandhaving > zo vereist ostracisme geen
moralistische basis en hoeft niet het resultaat te zijn van een formele maatschappelijke
beslissing
Sociaal ostracisme is gebaseerd op twee factoren:
1. Persoonlijke kenmerken (ras, sekse, klasse) – 2. Iemand heeft iets gedaan en is daarom
verbannen (de verbanning hoeft dus niet te maken te hebben met morele waarden)
Deze casestudie kan worden gezien als een indicator van de manier waarop
geïnstitutionaliseerde normen en rechtssystemen gerelateerd zijn aan een onderliggende
gedragsneiging van de mens
Wetten beschrijven het gedrag dat ernstig genoeg is om schade aan te richten aan de
maatschappij > om sociale orde aan te houden
Hoofdstuk 1 Why single-case research
Casestudies in de toegepaste psychologie zijn er in verschillende vormen en hebben verschillende
doelen. De historische achtergrond van single case experimenten richt zich op het herhalen van
onderzoek, waardoor kan worden aangenomen dat een bepaald aspect ook zo is.
De ontwikkeling van statistiek, waarbij individuele verschillen uitmiddelen, maakte
vergelijken van groepen populair
In de klinische praktijk zijn echter altijd gevalsstudies (casestudies) gebruikt (maar zonder
vast design) – daarnaast bij grootschalig onderzoek werden wel vaste designs gebruikt
Dit heeft geleid tot ontwikkelen van methodologie (= ontwerp van onderzoek en
analyse van gegevens) voor specifieke gevallen (casestudies)
Er zijn drie basiscategorieën van single-caseonderzoek (geen grote groepen, maar individuen):
1. Casestudies= voornamelijk verhalend met kwalitatieve gegevens, houden zich meestal bezig
met een beschrijvend en interpretatief verslag van wat er in de therapie is gebeurd
, - Verslag is gebaseerd op passieve observaties, geen formele poging om de behandeling
experimenteel te manipuleren, maar vormen wel vaak de springplank voor invloedrijke
therapeutische scholen
- Het is de klinische belangrijke inhoud van een casus, gebruiken in tegenstelling tot
gerandomiseerd onderzoek vaak maatregelen specifiek afgestemd op het individu
- Casestudies kunnen een cruciale rol spelen bij de beoordeling van vakbekwaamheid >
het stelt studenten in staat om meer gemeten, offline, kritische reflectie en beoordeling
van hun werk te geven
2. Single-case kwantitatieve analyses= gevallen waarin kwantitatieve gegevens zijn verzameld
en geanalyseerd, maar waarbij er geen poging was om direct een van de betreffende
variabelen te manipuleren
- Dit kan bijvoorbeeld met statistische analyses om hypotheses te toetsen en evaluatie van
voor- en na behandeling > is er verandering vastgesteld
3. Single-case experimenten= studies waarbij er kwantitatieve gegevens zijn met directe
manipulatie van de interventie en waarbij de combinatie van deze twee kenmerken in de
vorm van een experimenteel ontwerp zijn vormgegeven
Doel: een geldige conclusie trekken over de impact van de behandeling op de uitkomst van
de belangstelling
- Bij eenmalige experimenten zijn altijd meerdere metingen van de uitkomstvariabele in
de tijd nodig > dit onderscheidt hen van de eenvoudige voor- en nabehandeling van de
meting in de kwantitatieve analyse
- Bieden een set van methodologisch aanvaardbare instrumenten voor het evalueren van
efficiëntie en effectiviteit in de klinische context waar gerandomiseerd onderzoek (RCT’s)
niet kunnen worden geïmplementeerd
Kwantitatief single-caseonderzoek heeft een lange geschiedenis in klinische en toegepaste
psychologie, en klassieke teksten bieden een overzicht van de geschiedenis
Zijn vooral methoden die waren afgeleid van toegepaste gedragsanalyse, getypeerd door:
1. Een focus op direct waarneembaar gedrag dat het vaakst wordt gekwantificeerd als
telgegevens
2. Een experimentele benadering die ernaar streeft om de omgeving zoveel mogelijk te
beheersen om verstorende variabelen uit te sluiten
3. Een poging om te zorgen dat het basislijngedrag stabiel is voorafgaan aan het
introduceren van de behandeling
4. Behandelingen die gebaseerd zijn op versterkingsprincipes
5. Een beroep op visuele analyse
Singlecase experimenten:
Er zijn drie hoofdfasen: 1. Baseline: beoordelingsperiode
waar basiswaarnemingen kunnen worden gedaan – 2.
Treatment: periode waarin een interventie wordt toegepast
– 3. Follow-up: periode van follow-up voor verdere
beoordelingen van de impact van de behandeling
Drie verschillende metingen:
De verticale as onderscheidt standaard-, doel- en
procesmaatregelen:
Het eerste niveau: gestandaardiseerde metingen met
normatieve gegevens (vragenlijsten en tests)
- Vaak te lang en onpraktisch om herhaaldelijk in
een korte tijd te worden gebruikt
, - Analyse van voor- en nametingen van behandeling in gestandaardiseerde metingen kan
ons vertellen of de score van een patiënt op een zinvolle manier is veranderd
Het tweede meetniveau: doelmetingen (= vormen de focus van de behandeling voor de
betrokken persoon) > een afhankelijke variabele die je herhaald kan observeren
- Vertegenwoordigen de inhoud van de klacht van de persoon (idiografisch > directe
observatie of zelfrapportage van bepaald gedrag, beoordelingen van symptomen of
overtuigingen)
- Idiografische metingen zijn nuttig om te kijken of de verandering bij de nameting ook
door de behandeling komt
Dit wijkt af van de traditionele single-casemaatregelen die worden genomen in de
analyse van toegepast gedrag (focus op waarneembaar gedrag)
Het derde meetniveau: procesmetingen (kan op elk moment in een onderzoek)
- Bevatten zowel gestandaardiseerde als idiografische metingen (bv. het volgen van de
angstrespons tijdens een blootstellingssessie) > heeft de interventie het gewenste effect
Validiteit: er zijn meerdere bedreigingen voor de interpretatie van experimenten in verschillende
validiteitsclusters:
Interne validiteit= factoren die verband houden met het ontwerp en de uitvoering van een bepaald
onderzoek dat een plausibel alternatief kan zijn voor het patroon van resultaten
Maturatie en geschiedenis: groepen/mensen ontwikkelen zich anders door de tijd heen, dus
ondanks dat er geen interventie plaatsvindt zullen mensen verschillen in de loop der tijd
- Maturatie verwijst naar veranderingen die zich tijdens een gegeven periode hebben
voorgedaan (bv. spontane remissie= spontaan verdwijnen van stoornis) en geschiedenis
verwijst naar mogelijke impact van extra behandelingsgebeurtenissen (bv. verandering in
medicatie)
Testen: effecten die kunnen optreden wanneer een meting wordt herhaald (een enkele
herhaling kan verschil opleveren, een reactieve meting is ook anders)
Instrumentatie: een verandering in de kalibratie (bepalen van meetonzekerheid) van het
instrument > bv. observer drift: observanten wijzigen de criteria voor detecteren van gedrag
Statistische regressie: de mate van fouten die samenhangen met alle psychologische maten
(er bestaat geen perfecte betrouwbaarheid, dus elke score is een schatting van een echte
score > bij herhaling weer net anders, regressie naar het gemiddelde)
Reactieve interventie: wanneer een persoon extreem scoort op een schaal, kan het
verleidelijk zijn om een interventie te introduceren, omdat de behoefte groot lijkt > het
uitvoeren van de interventie is een reactie op de omstandigheden > we kunnen zo niet het
echte effect van de behandeling scheidt van de waarschijnlijkheid
Diffusie van behandeling: treedt op wanneer een in een fase gegeven behandelingselement
wordt overgedragen naar een andere fase (bv. een probleem in het ABAB-ontwerp,
‘behandeling’ en ‘geen’ wisselen af)
Analytische validiteit: aangeven of de statistische analyse en interpretatie van de gegevens
op de juiste manier is uitgevoerd > veel discussie over geweest, omdat bv. bij een kleine
steekproef al snel schending is
Constructvaliditeit= de mate waarin de theoretische interpretaties op de gegevens kunnen worden
geplaatst, de relatie tussen twee constructen
Hoewel kwesties van constructvaliditeit niet vaak worden besproken in single-case-
rapporten, moet er altijd een zorgvuldige conceptuele analyse van maatregelen en
interventies worden gedaan
Externe validiteit= de mate waarin de resultaten die in de betreffende studie zijn verkregen, kunnen
worden gegeneraliseerd naar andere deelnemers, therapeuten, naar verschillende settings
