Bronnen van strafrecht
- Wetboek van Strafrecht
- Wetboek van Strafvordering
- Jurisprudentie
- Ongeschreven rechtsbeginselen
o Beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit
o Beginselen van een goede procesorde
o Gelijkheidsbeginsel
Materieel strafrecht
- Regelt wie, voor welk gedrag en onder welke omstandigheden, strafbaar is en welke sanctie
kan volgen
- Normstelling: strafbaar feit is schending materiele norm
Formeel strafrecht
- Regelt de opsporing, vervolging en berechting
- Juridisch mogelijk maken en - tegelijkertijd – normen van de strafrechtspleging door de
overheid
- Het ingrijpend optreden van de overheid jegens de burger – instrumentaliteit – en beperkt
tegelijkertijd dat optreden – rechtsbescherming
- Opsporingsbevoegdheden zijn toegekend aan ambtenaren en in mindere mate ook aan de
burgers. Opsporingsbevoegdheden zijn bevoegdheden die worden gegeven om te
onderzoeken of er ene strafbaar feit heeft plaatsgevonden.
Materieel en formeel strafrecht is sterk verbonden, formeel strafrecht heeft een schakelfunctie
tussen een strafbaar feit en de op te leggen sanctie. Strafbaar feit met bijbehorende sanctiebepaling
is bijv. van invloed op formeelrechtelijke beslissingen. Sanctierecht zijn de voorwaarde waaronder
een sanctie mag opgelegd worden.
Commuun en bijzonder strafrecht
Commuun = strikt genomen het geheel van strafbare feiten omschreven in boeken II en III Sr
Bijzonder = bijzondere strafwetten zoals Opiumwet, WVW etc. Ze staan genormeerd door boek I Sr.
Strafrechtelijk beleid
College van procureurs-generaal: kan algemene en bijzondere aanwijzingen geven voor uitoefening
taken en bevoegdheden van het OM (art 130 lid 6 RO)
Invloed internationaal recht – EVRM
1948: Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens
- Doel: opname van mensenrechten ter voorkoming van nieuwe schendingen door overheden
1949: Raad van Europa
- Toepassing en handhaving van die rechten verzekeren
1950: Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden
(EVRM)
- Behelst mensenrechten
1
, EVRM heeft interne directe doorwerking voor Nederland wanneer er sprake is van een ‘eenieder
verbindende bepaling’.
1959: Europees Hof van de rechten van de mens (EHRM)
- Opgericht ter handhaving van de mensenrechten
1993: Verdrag van Maastricht
- Omvorming van EG tot EU
- Justitiele en politiele samenwerking
- Primair Unie-recht
1999: Verdrag van Amsterdam
- Minimumvoorschriften tzv materieel strafrecht mogelijk
1999: Europese top
- Beginsel wederzijdse erkenning is de hoeksteen van justitiele samenwerking in stafzaken
-
2002: Europees aanhoudingsbevel
2008: wederzijdse erkenning van vrijheidsbenebende sancties, alternatieve sancties en
proeftijdbeslissingen
2009: Verdrag van lissabon
- Pijlerstructuur losgelaten
- Mogelijk om invloed uit te oefenen op nationale strafrechtspleging in brede zin, bij
gekwalificeerde meerderheid waarbij ook Europees Parlement betrokken is
- Ook secundair Unie-recht: verordeningen en richtlijnen
Invloed supranationaal recht
1. Intensieve samenwerking op basis van wederzijdse erkenning
2. Harmonisatie van strafprocesrecht
3. Harmonisatie van delictsomschrijvingen en sancties
College II: Legaliteitsbeginsel
Rechtszekerheid: kenmerkt ons straf(proces)recht
In het Wetboek van Strafrecht staat het legaliteitsbeginsel in art. 1 lid 1 Sr. In het Wetboek van
Strafvordering staat het legaliteitsbeginsel in art. 1 Sv.
De functie van het legaliteitsbeginsel is het bieden van rechtszekerheid. De betekenis van het
legaliteitsbeginsel is onder andere het verbod van terugwerkende kracht en het ‘lex certa’-beginsel
(een precieze bepaling vereist).
Interpretatie
Er is een verbod op analogische interpretatie, er mag niet worden gezegd dat een feit zo erg op een
ander strafbaar feit lijkt en daardoor de strafbepaling van dit strafbare feit wordt toegepast. De
strafbaarstelling is de taak van de wetgever, niet van de rechter. Strafrecht heeft te gelden als
ultimum remedium, het moet ingezet worden als laatste redmiddel. Vaak wordt dit ingezet bij
nieuwe technische ontwikkelingen, internationale verdragen en veranderende opvattingen.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper bodriesen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.