Studiehandleiding Sociaal Recht Studiejaar 2019/2020
INHOUDSOPGAVE
Datum HC/WG Onderwerpen Voorbereiden Opdracht
Week 1 Online kennisclips Kwalificatie, arbeid en loon Schets § 1.4; 1.5; 3.1;
3.2; 3.3.1; 3.3.2;
• Kwalificatie 3.4.1; 7.1.1 en 7.1.2
arbeidsovereenkomst
Jur. nrs. 1-3.
• Flexibiliteit en loon
3/6 Online WG Zie hierboven Zie hierboven Opgaven WG 1
Online kennisclips Collectief arbeidsrecht Schets § 5.1 t/m §
5.3, § 5.5, § 6.1,§ 6.2
• Cao-recht en § 6.5.1.
• medezeggenschap
Jur. nrs. 4-7.
5/6 Online WG Zie hierboven Zie hierboven Opgaven WG 2
Week 2 Online kennisclips Ontslagrecht Schets § 3.5 m.u.v. §
3.5.3 en § 3.5.8.
• Systeem ontslagrecht
Jur. nrs. 8-9
• Opzegging
• Bijzondere opzeggingen
• Vergoedingen
10/6 Online WG Zie hierboven Zie hierboven Opgaven WG 3
Online kennisclips Ontslagrecht Schets § 3.5.2.2; §
3.5.3; § 3.5.4.2; §
• Ontbinding 3.5.4.3; § 3.5.5.2; §
• Bepaalde tijd 3.5.5.3; § 3.5.8.
• Beëindigingsovereenkomst Jur. nrs. 10-14
12/6 Online WG Zie hierboven Zie hierboven Opgaven WG 4
Week 3 Online kennisclips Bescherming bijzondere groepen Schets: Schets § 2.1
en 2.2; 3.4.2; 3.4.3;
• Zieke werknemer 3.4.4; 3.4.5.
• Werk en privé Jur. nrs.
• Gelijke behandeling
,17/6 Online WG Zie hierboven Opgaven WG 5
Online kennisclips Sociale zekerheidsrecht Schets § 3.1.2; 3.4.2;
7.1; 7.2. 7.3.1 t/m
• Werkloosheid 7.3.3, 7.4 m.u.v §
• Ziekte en 7.4.7 en § 7.4.8; 7.7
m.u.v. 7.7.1 t/m
arbeidsongeschiktheid
7.7.4.
Jur. nrs.
19/6 Online WG Zie hierboven Zie hierboven Opgaven WG 6
25/6 Online tentamen
Online hertentamen
,Inhoudsopgave
Werkgroep 1: Kwalificatie en flexibiliteit en loon ..................................................................................... 4
Werkgroep 2: Cao-recht en medezeggenschap ....................................................................................... 14
Werkgroep 3: Ontslagrecht systeem en opzegging ................................................................................. 24
Werkgroep 4: Ontslagrecht, ontbinding, einde van rechtswege, beëindigingsovereenkomst .................. 34
Werkgroep 5: Bescherming bijzondere groepen ..................................................................................... 43
Werkgroep 6: Sociale zekerheid ............................................................................................................. 53
,Werkgroep 1: Kwalificatie en flexibiliteit en loon
Voorgeschreven stof
• Literatuur:
Schets § 1.4; 1.5; 3.1; 3.2; 3.3.1; 3.3.2; 3.4.1;7.1.1 en 7.1.2.
• Jurisprudentie:
1. HR 24 november 1997, ECLI:NL:HR:1997:ZC2495 (Groen-Schoevers)
2. HR 11 juli 2008, ECLI:NL:HR:2008:BD1847 (Stoof/mammoet)
3. HR 3 mei 2013, ECLI:NL:HR:2013:BZ2907 (Van der Meulen/ Wolters)
Leerdoelen
1. Studenten kennen de (wettelijke en jurisprudentiële) criteria ter beoordeling of een
arbeidsverhouding als arbeidsovereenkomst kwalificeert en kunnen in een concrete casus
aangeven (in hoeverre aannemelijk is) of van een arbeidsovereenkomst sprake is.
2. Studenten kennen de betekenis van het wettelijke rechtsvermoeden voor het bestaan van
een arbeidsovereenkomst en kunnen het voorgaande toepassen in een concrete casus.
3. Studenten kennen op hoofdlijnen de kenmerken van de diverse arbeidsverhoudingen
waarop het arbeidsovereenkomstenrecht niet zonder meer volledig op van toepassing is
(flexibele arbeidsrelaties).
4. Studenten kennen de mogelijkheden en beperkingen die boek 7, titel 10 BW aan de
werkgever biedt om de arbeidsverhouding met zijn werknemers flexibel vorm te geven, met
name op het terrein van: de omvang van de overeengekomen arbeid (zie onder 5) de
verplichting loon door te betalen bij niet-werken (zie onder 6, 7 en 8), het wijzigingen van de
arbeidsovereenkomst (zie onder 9) en kunnen het voorgaande toepassen in een concrete
casus.
5. Studenten kennen het wettelijke rechtsvermoeden betreffende de omvang van een
arbeidsovereenkomst en kunnen het voorgaande toepassen in een concrete casus.
6. Studenten kennen de definitie van de oproepovereenkomst en de uit art. 7:628a BW
voortvloeiende verplichtingen bij de aanwezigheid van een oproepovereenkomst en kunnen
het voorgaande toepassen in een concrete casus.
7. Studenten weten wat de risicoverdeling is bij de beoordeling of de werknemer (met
oproepovereenkomst) ingevolge artikel 7:628 BW loonaanspraken heeft bij niet-werken en
kunnen dit toepassen in een concrete casus.
8. Studenten kennen de minimumloonaanspraak per oproep en kunnen dit toepassen in een
concrete casus.
9. Studenten weten wanneer een goed werknemer gehouden is op een voorstel tot wijziging
van de arbeidsovereenkomst in te gaan en kennen de rechtsgevolgen van schending van
deze verplichting. Zij kunnen het voorgaande toepassen in een concrete casus.
10. Studenten kennen het belang van kwalificatievraag gelet op het verband met het sociale
zekerheidsrecht.
Let op: niet alle leerdoelen worden getoetst in het werkgroepmateriaal.
,Casus 1
Bassir werkt sinds 1 februari 2008 als docent ‘investments’ bij particuliere onderwijsinstelling
‘Loevestein’. Loevestein heeft twee locaties in Amsterdam: één op de Herengracht, en één op de
Zuidas.
Toen het medio 2019 duidelijk werd dat Loevestein vanwege slechter wordende bedrijfseconomische
resultaten diende te reorganiseren, is Bassir voor de keus gesteld ofwel voortaan als zelfstandige voor
Loevestein te gaan werken, ofwel akkoord te gaan met een beëindigingsovereenkomst, inclusief
afvloeiingsregeling conform het sociaal plan. Bassir heeft na overleg met een jurist gekozen voor de
eerste optie en heeft per 21 oktober 2019 een eenmanszaak opgericht, getiteld: LB Finance. De jurist
heeft bovendien een conceptcontract opgesteld voor de toekomstige rechtsverhouding tussen Bassir
en Loevestein. Bassir en Loevestein hebben dit contract op 1 december 2019 ondertekend. In de
considerans bij deze overeenkomst staat uitdrukkelijk vermeld dat beoogd wordt per 1 januari 2020
een overeenkomst van opdracht met Bassir te sluiten en dat geen arbeidsovereenkomst tussen de
partijen bestaat. De inhoud van het werk en de wijze waarop Bassir de werkzaamheden verricht, is na
1 januari 2020 niet wezenlijk veranderd.
Bassir heeft contractueel recht op een uurloon van € 50,- en hij wordt maandelijks per factuur betaald,
waarbij ook omzetbelasting in rekening wordt gebracht. Bassir werkt ongeveer 140 uur per maand
voor Loevestein. Twintig uur per week geldt als een vast aantal contacturen met studenten, waarop
Bassir verplicht is aanwezig te zijn. In de overeenkomst is een bepaling opgenomen die hem
nadrukkelijk verplicht het onderwijs zelf te geven. Bassir kan zich bij ziekte of tijdens vakanties wel
laten vervangen. Hij dient dan zelf voor vervanging te zorgen, en de voorwaarde is dat de persoon die
hem vervangt BKO-gecertificeerd is (Basis Kwalificatie Onderwijs). Bassir wordt als expert op het
gebied van investments vrijgelaten om zijn onderwijs naar eigen inzicht inhoudelijk in te richten, maar
hij en Loevestein zijn wel schriftelijk overeengekomen dat iedere onderwijsbijeenkomst in het Engels
gegeven moet worden. Dit kan door het bestuur gecontroleerd worden. Loevestein is de enige
opdrachtgever van Bassir. Loevestein heeft hier ook op aangedrongen omdat op initiatief van
Loevestein een concurrentiebeding in de overeenkomst is opgenomen.
Is in het onderhavige geval sprake van een arbeidsovereenkomst tussen Bassir en Loevestein? Geef
hierbij uitdrukkelijk aan welke feiten en omstandigheden indicaties opleveren voor een
arbeidsovereenkomst en welke feiten en omstandigheden indicatief zijn tegen de aanwezigheid
van een arbeidsovereenkomst. Welke rol speelt hierbij het rechtsvermoeden van artikel 7:610a
BW? Motiveer.
Rechtsvermoeden art. 7:610a BW: bepaalt dat hij die;
- Ten behoeve van een ander arbeid verrichten: Bassir is docent voor Loevenstein -> wel
- Tegen beloning: €50 per uur -> wel
- Gedurende drie openvolgende maanden -> sinds januari 2008 -> wel
- Elke week, of ten minste 20 uur per maand: Bassir moet 20 uur per week contacturen met
studenten hebben -> wel
Vermoed wordt dat te doen krachtens arbeidsovereenkomst.
Dus: Bassir wordt vermoed dit te doen krachtens arbeidsovereenkomst
Bassir roept het bewijsvermoeden in dus moet hij volgens ‘wie stelt moet bewijzen’ lichtelijk
bewijzen dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst
,Maar: de wederpartij kan tegenbewijs leveren; op het moment dat de werkgever feiten inbrengt dat
er twijfel zou kunnen bestaan over de arbeidsovereenkomst moet Bassir daadwerkelijk aantonen dat
er toch wel sprake van is
(14 min.) Uit art. 7:610 BW blijken een aantal elementen om te kunnen worden gekwalificeerd als
een arbeidsovereenkomst.
- Persoonlijke arbeid: Bassir zelf onderwijs geven, bij ziekte en vakanties kan Bassir zich laten
vervangen, maar niet zomaar vrij; want er is een eis dat die persoon BKO gecertificeerd is,
dus aan een geclausuleerde mogelijkheid (persoonlijk) is hieraan voldaan -> wel
arbeidsovereenkomst
- Loon: Bassir heeft contractueel recht op en uurloon van €50 -> wel arbeidsovereenkomst
- In dienst van de werkgever: Bassir wordt vrijgelaten zijn onderwijs naar eigen inzicht in te
richten maar wel les in Engels-> wel arbeidsovereenkomst
Of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of van opdracht/aanneming van werk: arrest
Groen/Schoevers
1. Eerste punt: wat de partijen bij de totstandkoming hebben beoogd: de feitelijke uitvoering is
doorslaggevend. Art. 7:610 bevat een materiële omschrijving; kwalificatie van de overeenkomst
door partijen is niet beslissend
2. Tweede punt: maatschappelijke positie: niet veel vrijheid voor de werkende duidt dat meer op
een arbeidsovereenkomst dan een opdrachtovereenkomst
2e stap: Daadwerkelijk sprake arbeidsovereenkomst.
Relevante omstandigheden bij afbakening arbeidsovereenkomst van opdrachtovereenkomst
- Wijze van beloning en betaling
- Mate van ondernemingsrisico
- Doen van investeringen
- Het beschikken over eigen bedrijfsmiddelen
- Duurzaamheid van de arbeidsprestatie
- De mate van zelfstandigheid
- Aard van de werkzaamheden
- Maatschappelijke positie werkende
- De mate van afhankelijkheid van de betreffende opdrachtgever
Gelet op de feiten omstandigheden in deze casus kan beide arbeidsovk zijn of opdracht ovk
Voor ovk: minuut 32
- Instructierecht aanwezigheidsverplichting (Engels lesgeven) en mogelijkheid controle bestuur
- Duur en omvang werk: Loevestein is zijn enige werkgever bij ovk van opdracht heb je vaak dat er
meerdere werkgevers zijn
- Concurrentiebeding: dat er maar 1 werkgever is
- Aard werkzaamheden: onderwijs verzorgen is main business onderscheid Bassir niet van andere
mensen feit 2008 tot 2019 arbeidsovk heeft gehad en daarna wijze werkzaamheden helemaal
niet veranderd is
, Tegen arbeidsovk:
- Titel ovk van opdracht maar aan hand van arrest Groen Schoevers: dit is niet alles bepalend maar
ook kijken naar feitelijke uitvoering
- Bepaald per factuur + inkomstenbelasting in rekening niet gebruikelijk arbeidsovk maar wel voor
opdracht ovk
- Kamer koophandel: bij opdracht ovk ben je verplicht inschrijving KvK
- Bassir mag zelf het onderwijs inrichten
- Zelf voor vervanging regelen niet gebruikelijk arbeidsovk
Conclusie: er zijn wel degelijk indicaties tegen maar ik vind indicaties die spreken voor arbeidsovk
zwaarder wegen dan indicaties tegen. Sinds 2019 is er niks veranderd in wijze werkzaamheden
georganiseerd. Waarom er toch nog sprake is arbeidsovk. Bassir krijgt keuze of ontslag of je werkt
mee aan deze verandering. Geen vrije keuze verandering geweest. Verdedigbaar goed dat er sprake
is arbeidsovk.
Kanttekening: rechter vond dit toch ovk van opdracht. Geen goed of foute conclusie: laten zien dat je
feiten en omstandigheden af kan lopen.
Stappenplan sprake van arbeidsovereenkomst:
1. (Rechtsvermoeden, art. 7:610a)
- Ten behoeve van een ander
- Tegen beloning
- Gedurende 3 opeenvolgende maanden
- Elke week, of ten minste 20 uur per maand
2. Arbeidsovereenkomst, art. 7:610
- Persoonlijke arbeid
- Loon
- In dienst van de werkgever: gezagsverhouding
3. Gezagsverhouding: Arrest Groen/Schoevers
- Beoogd: de feitelijke uitvoering & maatschappelijke positie
- Relevante omstandigheden bij afbakening arbeidsovereenkomst van opdrachtovereenkomst
