Cultuur en Diversiteit tentamen
Literaire bronnen:
Week 1 Cultuur, macht, ‘Verdacht’
!!Voluntaristisch standpunt:
‘Iemands positie is een logisch gevolg van persoonlijke keuzes’
!!Deterministisch standpunt:
‘Dingen zijn nu eenmaal zoals ze zijn, dat ligt vast, je hebt er geen invloed op’
^^ Als ze meer hun best (willen) doen komen ze er heus wel want iedereen heeft gelijke kansen”
(voluntaristisch standpunt), versus “Mensen met een biculturele achtergrond zijn slachtoffer van een
racistische/verzuilde/categorale samenleving en krijgen domweg de kans niet zich te ontwikkelen
zoals witte Nederlanders, en hebben dus minder baankansen” (determinstisch standpunt).
Als het niet lukt, dan komt dat door (gebrek aan) eigen wil combinatie van twee standpunten
Wie geboren is voor een dubbeltje, zal nooit een kwartje worden’ oud spreekwoord dat duidt op
deterministisch standpunt, heeft te maken met de onmogelijkheid om te stijgen in (sociale) klasse
Stof uit Powerpoint
- Opsommende definities: cultuur is een samenhangend stelsel van, kunst, wetten,
gewoonten enz. dat mensen zich eigen maken als lid van een bepaalde gemeenschap.
- Historische definities: cultuur is het van de voorouders geërfd stelsel van gewoonten en
aannames dat ons leven bepaalt.
- Normatieve definities: een samenleving bestaat uit mensen, de wijze waarop ze zich
gedragen wordt bepaald door cultuur.
- Psychologische definities: cultuur is een gezamenlijk aangeleerd patroon van gedragingen
waardoor biologische behoeften gereguleerd worden.
- Structurele definities: cultuur bestaat uit vaste onderling samenhangende gewoonten van
bepaalde sociale groepen.
(Kloos, 1981)
- Waarde is de emotionele betekenis die de leden van een groep ergens aan hechten
- Norm is een gedragsregel:
- Statisch; meerderheid gedraagt zich zoals in norm beschreven
- Ideëel; men behoort zich als in de norm gesteld te gedragen
,Week 2 Identiteit, superdiversiteit
Diversiteitscirkel
- Binnencirkel: vaste facetten, dus zaken die (nagenoeg) onveranderlijk zijn, in je leven.
Bijvoorbeeld familiegeschiedenis, seksuele voorkeur, lichamelijke beperking, land van
herkomst
- Buitencirkel: facetten die bewegelijker zijn, dus meer hoe jij met die sociale identiteit
omgaat, ertegenover staat, er invulling aan geeft. Bijvoorbeeld inkomen, relatie, gezondheid.
- Extra puntjes: belangrijke gebeurtenissen, eigenschappen (kwaliteiten) en waarden die voor
jou te maken hebben met die sociale identiteit plaats je los naast of in een hoekje (zie
voorbeeld) van je cirkel.
Diversiteit:
Het (h)erkennen van verschillen en overeenkomsten tussen mensen en het (h)erkennen dat deze
verschillen en overeenkomsten in de omgang maatschappelijke betekenis krijgen.
(Tijen, Duin, & Pereira, 2007). Caleidoscopia (4 e herz. druk)
Wat is etniciteit? (terughalen definitie vanuit Hofman, sociale identiteit, week 2).
- Etniciteit is een gevoel van eenheid en verbondenheid op basis van afstamming, cultuur,
geschiedenis
- Dit is dus niet hetzelfde als nationaliteit
- En dit is veranderlijk en superdivers
Interculturele gespreksvoering (Hoffman, 2013)
Sociale identiteit heeft betrekking op:
Hoe iemand zichzelf in relatie tot een sociale omgeving definieert en hoe de sociale omgeving deze
persoon ziet. Het geeft aan wie iemand is.
Intersectionele denken zijn beter dan mensen met een ‘platte’ orïentatie op diversiteit in staat om
onder de verschillen tussen mensen de overeenkomsten de ontdekken en omgekeerd onder de
overeenkomsten en verschillen.
- Identiteit bestaat uit 7 componenten (zie document blz. 43)
- Primaire en secundaire kenmerken (zie blz 49). Primair: bijna niet veranderbaar (gender,
etniciteit). Secundair: er is een exit-optie, stad waar iemand woont of religie waarvoor
iemand kiest).
- Identiteit en macht (zie blz. 60)
- 3 soorten onzichtbaarheid kunnen worden bestreden middels intersectionaliteit (blz. 63)
- Voorbeelden van ongebruikelijke posities op sportgebied (zie begin blz. 95)
Retourtje inzicht (Loeffen & Tigchelaar, 2009)
- Diversiteit en theorieën
- 7 identiteitsaspecten (zie blz. 15)
- Hoe wordt samenhang in de filosofie ook wel genoemd? Gelijktijdigheid
- 6 dimensies waarmee je culturen met elkaar kunt vergelijken (zie blz. 64)
, Superdiversiteit hoofdstuk 2 (Geldof, 2015)
- Transnationalisme (zie blz. 34)
Week 3: intersectionaliteit: gender & seksualiteit
Introducing Gender and Women’s Studies (Richardson, 2015)
- Genderverschillen man en vrouw
- Nieuwe manier van denken over gender (blz. 5)
- Gender rollen
- Verschil sekse en gender (blz. 5)
- Genderidentiteit= hoe iemand zich voelt (vrouwelijk bv)
- 5 benaderingswijzen (vanaf blz. 14)
Gender
Waarom is gender belangrijk?
Omdat het een belangrijk ordeningsprincipe is, zoals we vorige week zagen bij sociale
categorisatie. Mensen delen elkaar in op geslacht, en daar horen meteen allerlei beelden en
verwachtingen bij.
Maar wat is het nou eigenlijk? De betekenis heeft afgelopen eeuw een ontwikkeling
doorgemaakt: voor de 60-er jaren werd het uitsluitend gebruikt om sekse aan te duiden in taal:
wat is mannelijk, wat is vrouwelijk.
Gender uit zich in gedrag en interactie, in tegenstelling tot eerdere ideeën en verklaringen vanuit
de biologie. Vanuit biologische verklaringen worden de seksen als tegenovergesteld én
complementair gezien, en als binair. Binair betekent dat er maar twee mogelijkheden bestaan:
man of vrouw, mannelijk of vrouwelijk. In de tweede helft van de vorige eeuw begonnen mensen
kritiek te krijgen op deze idee van natuurlijkheid, en ontstond de tweedeling tussen sekse en