Dit document bevat aantekeningen van alle hoorcolleges van inleiding sociologie. Naast de verplichte stof uit het boek, zijn er in de hoorcolleges aanvullende onderwerpen besproken wat ook verplichte tentamenstof is. Hier zijn ook aantekeningen van gemaakt.
Waarom sociologie
- Bronwetenschap van de criminologie
- Objectenwetenschap; criminaliteit is de verbindende factor binnen verschillende
wetenschappen.
Sociological imagination: sociologisch perspectief en sociologische verbeeldingskracht
Sociologisch perspectief
- Het algemene in het bijzondere: algemene patronen ontdekken in specifieke gevallen
o Voorbeeld: zelfmoordstudie Emile Durkheim
Hoger zelfmoordcijfer onder mannen, protestanten, ongehuwden en
welvarende
Durkheim: oorzaak is minder sociale banden/sociale integratie
waardoor minder sociale cohesie.
- Het ongewone in het bekende: het zien van de invloed van sociale structuren op
individuen. Ter discussie stellen van wat wij als normaal beschouwen.
o Voorbeeld: studiekeuze. De vrije keuze die je maakt door invloed vanuit de
samenleving.
Sociologische verbeeldingskracht (Mills)
- Transformeren van persoonlijke problemen tot maatschappelijke vraagstukken.
o Voorbeeld: armoede, criminaliteit, verslaving.
o Maatschappelijk component aanhangen.
o Rol van geschiedenis op biografie
Bijvoorbeeld corona, belang van technologie in de samenleving op de
arbeidsmarkt, het dagelijks leven.
- Socioloog als mythejager
Opkomst van de sociologie
- Ontstaan en ontwikkeling door grote sociale veranderingen en processen.
o Industrialisering
o Urbanisatie: groei van steden
o Democratisering: politieke veranderingen
- Denken over de samenleving: klassieke filosofen China, Griekenland.
- Comte: sociologie in drie fases
o Theologische fase: de samenleving wordt als iets goddelijks gezien.
o Metafysische fase: oorsprong in de natuur
o Wetenschappelijke fase: de samenleving door de wetenschappelijke methode
geanalyseerd. Opkomst positivisme.
- Historische context
o Renaissance (15e – 16e eeuw)
o Reformatie (16e eeuw)
o Verlichting (17e – 18e eeuw)
- Modernisering: proces van sociale veranderingen, in gang gezet door industrialisering
- Berger: verdwijnen kleine traditionele gemeenschappen (urbanisatie). Uitbreiding
individuele keuzemogelijkheden (individualisering). Grotere sociale diversiteit.
,Analyseniveaus
- Macro
o Focus op samenleving als geheel
o Totaalbeeld van sociale structuren in de samenleving
- Meso
o Focus op middelgrote analyse-eenheden
o Groepen
- Micro
o Focus op individuen
o Interacties
Perspectief en theorie
- Theoretische benadering/perspectief
o Fundamenteel beeld van de samenleving dat als richtsnoer dient voor theorie
en onderzoek.
o Daarbinnen: allemaal theorieën.
- Theorie
o Stelsel van uitspraken die met elkaar samenhangen
o Verklaart de sociale werkelijkheid
o Toetsbaar door middel van onderzoek
Structureel functionalisme
- Samenleving wordt gezien als complex systeem, waarbinnen alle onderdelen een
functie hebben
- Belang solidariteit en stabiliteit
- Focus op sociale structuur en sociale functies.
- Hoofdpersonen: Comte, Durkheim, Spencer.
- Merton:
o Manifeste functie: onderkend en beoogd gevolg
o Latente functie: niet-onderkend en onbedoeld gevolg
o Sociale disfunctie: sociaal patroon dat functioneren samenleving verstoort.
Functioneel voor een onderdeel, maar niet voor de hele samenleving.
- Maatschappijbeeld: consensus
- Analyseniveau: Macro
- Kritiek op structureel functionalisme
o Conservatief
o Geen oog voor conflicten en problemen (want gericht op consensus)
o Gebruik van algemene categorieën. Geen afwijking voor individuele situaties.
Conflictbenadering
- Samenleving wordt gezien als constant strijdtoneel
- Arena van ongelijkheid, conflicten en veranderingen
- Hoofdpersonen: Marx, Engels, Chambliss, Dahrendorf.
- Activistische wetenschap: wetenschap moet sociale werkelijkheid ook veranderen.
- Focus op ongelijkheid en dominante en ondergeschikte groepen.
- Sekseconflict en rassenconflict: voorbeelden
- Maatschappijbeeld: conflict
, - Analyseniveau: macro
- Kritiek op conflictbenadering
o Weinig oog voor eenheid/consensus binnen een samenleving
o Gebrek aan wetenschappelijke objectiviteit
o Gebruik van algemene categorieën, waardoor je details mist op micro niveau
Symbolisch interactionisme
- Samenleving wordt gezien als resultaat van interacties
- Werkelijkheid wordt gecreëerd door interpretatie en definitie van de situatie binnen
sociale interactie
- Hoofdpersonen: Weber, Simmel, Mead en Goffman
- Samenleving is een proces
- Werkelijkheid is veranderlijk en verschilt per persoon
- Focus op betekenis geven door individuen en gebruik van symbolen.
- Maatschappijbeeld: interactie
- Analyseniveau: microniveau en soms meso
- Kritiek op symbolische interactionisme
o Door nadruk op individuen weinig oog voor structurele context op
samenlevings (macro) niveau
o Door nadruk op veranderlijkheid en interpretatie weinig oog voor langdurige
structuren.
Rationele keuzebenadering
- Samenleving resulteert vanuit nutsmaximalisatie voor individuen
- Economische benadering. Mensen zijn gericht op het hoogste genot en de laagste
kosten: kosten-baten afweging
- Focus op afwegingen van mensen en ruilrelatie
- Mensbeeld: vrij wil, rationele actor
- Analyseniveau: micro/macro
- Kritiek op rationele keuzebenadering
o Geld wordt te belangrijk gemaakt
o Tautologie: verklaart door zichzelf
o Gaat voorbij aan machtsrelatie die vrije keuze beperken.
Kritische sociologie
- Noodzaak tot sociale verandering
- Moraliteit, waardeoordelen
- Activistisch Strategie om sociale verandering te bewerkstelligen
- Gekoppeld aan conflictbenadering
- Kritiek: Wetenschap als politiek instrument.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Claudia9. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
