Samenvatting voor het vak Psychologische interventies voor complexe problematiek van de bachelor Psychologie jaar 3 op de VU. Mocht je nog op- of aanmerkingen hebben hoor ik dat graag. Heel veel succes met leren!! Liefs Roos
Psychologische interventies bij Complexe problematiek
Hoorcollege 1 – Historisch perspectief & Mendel......................................................................2
Hoorcollege 2 – De biologische basis van erfelijkheid...............................................................5
Hoorcollege 3 – Nature, nurture en het menselijke gedrag.......................................................10
Hoorcollege 4 – De wisselwerking tussen genen & omgeving................................................17
Hoorcollege 5 – Psychoanalytische behandeling van persoonlijkheidsstoornissen en
depressie................................................................................................................................................22
Hoorcollege 6 – Psychodynamische groepstherapie voor persoonlijkheidsstoornissen...........31
Hoorcollege 7 – Behandeling van forensische jeugdpsychopathologie....................................37
Hoorcollege 8 – Suïcide preventie............................................................................................44
Hoorcollege 9 – CBASP voor chronische depressie.................................................................46
Hoorcollege 10 – Behandeling van complexe Obsessieve Compulsieve Stoornis...................52
, 2
Hoorcollege 1 – Schematherapie bij chronische depressie
Wat is schematherapie?
Schematherapie is een vorm van psychotherapie die je helpt om de oorsprong van
gedragspatronen te doorgronden en te veranderen. De invloed van ervaringen uit je jeugd op
je patronen en dagelijkse leven worden onderzocht. Je leert jezelf zodanig te veranderen dat je
je beter gaat voelen en beter voor jezelf kunt zorgen en opkomen. Je leert voelen wat je
behoefte is en je leert op een gezondere manier daarvoor op te komen. Hierdoor verandert niet
alleen je gedrag, maar ook je gedachten en gevoelens.
De elementen van schematherapie:
- Het is een integratieve vorm van psychotheraie (ook allemaal delen van andere
therapieën worden daarin gecombineerd).
o 25-200 sessies (maar echt gemiddeld ongeveer 100).
- Het is gericht op disfunctionele schema’s (een soort ‘bril’; ideeën die je hebt
waarmee je naar de wereld kijkt) en die ontstaan zijn in de vroege jeugd.
o ‘’Ik kan niemand vertrouwen’’.
o à Bedacht door Jeffrey Young (een leerling van Beck).
§ Ontstaan vanuit de CGT, met integratie van experiëntele technieken.
- De therapeutische relatie is heel belangrijk.
Onderzoek:
- Wat is de effectiviteit van schematherapie voor chronische depressie?
- Welke werkingsmechanismen verklaren het eventuele effect van schematherapie voor
chronische depressie?
Onderzoek:
- Single case series met 25 chronische depressieve patiënten.
o Single-case betekent dat je eerst mensen een tijdje meet en dat je die eerste
metingen gebruikt om te kijken hoe mensen zich normaal verhouden.
§ Vervolgens kregen ze therapie gericht op het ontdekken van de
schema’s (nog niet op het
veranderen van de schema’s).
• En vervolgens werd er
een interventie
gegeven van
maximaal 65 sessies.
- Maximaal aantal sessies: 75.
Resultaten:
- De groep chronische depressieve patiënten lieten op verschillende schalen een afname
van de symptomen zien. Zie de afbeelding op de volgende pagina.
o Het liet zien dat de groep patiënten het beter deed mét therapie, dan de
baseline.
- Ten opzichte van de controle periode (baseline en exploratie) was er een grote en
significante afname van depressiescores.
, 3
De mechanismen van schematherapie:
Schema’s:
- Is de verandering in schema’s ook voorspellend voor de veranderingen in BDI?
- Of is het de verandering in symptomen voorspellend voor de verandering in schema’s?
Ø Nee. Dat is het beide niet.
- Of hangen de veranderingen in schema’s en de veranderingen in symptomen met
elkaar samen en gaan ze daarom ongeveer ook gelijk met elkaar op?
Ø Ja. De veranderingen in depressieve symptomen gaan samen met de veranderingen in
schema’s. Dit is significant.
Therapeutische werkrelatie:
- Zou het zo zijn dat de therapeutische alliantie (de werkrelatie) voorspellend is voor
symptomen?
- Of kunnen verandering in symptomen de werkrelatie met de therapeut voorspellen?
Ø Nee. Ook dit zijn beide geen voorspellers.
- Of hangen de veranderingen in
therapeutische alliantie en de
veranderingen in symptomen met elkaar
samen en gaan ze daarom ongeveer ook
gelijk met elkaar op?
Ø Ja.
o Maar in het begin van de
therapie is een goede alliantie
niet geassocieerd met een betere
symptoomverandering. Maar
later na wel! à
, 4
Theorie van het schemamodel:
- Schema’s: vertekende bril waardoor je naar jezelf, anderen en de wereld kijkt.
- Basisbehoeften kind:
o Veilige hechting en verbondenheid.
o Autonomie en zelfwaardering.
o Zelfexpressie.
o Spontaniteit.
o Realistische grenzen.
- Coping: hoe reageer je als je disfunctionele schema’s worden geactiveerd?
o Bevestigend, vermijdend, bestrijdend.
- Modi: staat waarin denken-voelen-doen samenkomt:
o Kind modi.
o De strenge of straffende ouder.
o Beschermers.
o Gezonde volwassenen.
Ø Het schema is een soort ‘trait’; een trek wat bij je hoort wat je hebt geleerd.
Ø En een modus is een ‘state’, een staat waarin je raakt.
Het modusmodel:
- Een bepaalde situatie triggert een schema: je haalt bijvoorbeeld een 5. Je wordt daar
ontzettend boos om.
o Dat triggert een schema van vroeger; waarbij je altijd werd genegeerd als je
een 5 had.
Ø Je reageert dan vanuit een modus die niet helemaal meer gezond volwassen is.
o Een gezonde volwassene zou reageren met; ik ben even verdrietig over deze 5,
maar hoe komt het en hoe kan ik ervoor zorgen dat ik de volgende keer een 6
haal?
§ In therapie leren mensen die ‘gezonde volwassene’ vergroten.
• Wat zou een gezonde volwassene doen voor mij?
• Hoe zou die voor mij zorgen?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rooszeelen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
