Een zeer uitgebreide samenvatting voor HBO-Rechten studenten van het vak Erfrecht. Deze samenvatting bevat alle relevante wetsartikelen en concrete voorbeelden. Perfect studiemateriaal voor het tentamen!
Samenvatting
Erfrecht
“COMPENDIUM VAN HET ERFRECHT”
Prof. mr. W.G. Huijgen, mr. dr. G.G.B. Boelens, prof. mr.
B.E. Reinhartz en prof. mr. F. Sonneveldt
Zevende druk
Anniek Ent HBO-Rechten NHL Stenden Hogeschool te Leeuwarden Juni 2021
,Inhoudsopgave
Erfrecht A ..................................................................................................................................................... 2
Hoofdstuk 3. Erfrecht bij versterf ............................................................................................................... 6
Hoofdstuk 4. Erfrecht bij versterf van de niet van tafel en bed gescheiden echtgenoot en de kinderen 9
Hoofdstuk 5. De uiterste wilsbeschikking in het algemeen ......................................................................14
Hoofdstuk 6. Onbevoegdheid uit een uiterste wilsbeschikking voordeel te genieten. ...........................18
Hoofdstuk 7. De legitieme portie ..............................................................................................................20
Hoofdstuk 8. Andere wettelijke rechten...................................................................................................25
Herhaling erfrecht A ..................................................................................................................................28
Erfrecht B. ..................................................................................................................................................37
Hoofdstuk 9. Deel 1: Erfstellingen en legaten ..........................................................................................37
Hoofdstuk 9. Deel 2: Testamentaire lasten en executele.........................................................................43
Hoofdstuk 10. Gevolgen van de erfopvolging...........................................................................................49
Hoofdstuk 11. De rechtspositie van de erfgenamen ................................................................................55
Hoofdstuk 12. De vereffening van de nalatenschap.................................................................................61
1
,Erfrecht A
Hoofdstuk 1. Inleiding
Algemene informatie
Vanouds wordt een verkrijgingen krachtens erfrecht belast met successierecht, tegenwoordig
genaamd: erfbelasting. Krachtens de Successiewet worden twee soorten belasting geheven
(art. 1 Successiewet 1956):
1. Erfbelasting als het gaat om verkrijgingen krachtens erfrecht of daarmee gelijkgestelde
verkrijgingen door het overlijden van iemand die ten tijde van zijn overlijden in Nederland
woonde.
2. Schenkbelasting als het gaat om verkrijgingen krachtens schenking van iemand die ten tijde
van de schenking in Nederland woonde.
Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek
Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek bevat de wettelijke regels die de overgang van het vermogen van
een overleden natuurlijke persoon op een of meer andere natuurlijke personen en of rechtspersonen
regelt.
Overgang onder algemene titel
Deze overgang is een vorm van verkrijging van goederen onder algemene titel als bedoeld in art. 3:80
lid 2 BW. Er is geen overdracht nodig: het overlijden is voldoende voor de overgang. De opvolging
onder algemene titel kenmerkt zich in het feit dat de opvolging het gehele vermogen betreft
Erfopvolging kan op twee gronden plaatsvinden;
1. Op grond van de wet:
De zogenaamde erfopvolging bij versterf of intestaat erfrecht. Het gaat hierbij om het
wettelijk erfrecht. Het overlijden van persoon zonder een testament.
2. Op grond van een uiterste wilsbeschikking:
De zogenaamde testamentaire erfopvolging.
Plaats van het erfrecht binnen het vermogensrecht
Het erfrecht regelt de overgang van een geheel vermogen (nalatenschap). Het gaat hierbij om de
daartoe behorende goederen als de schulden. Evenals boek 3 van het Burgerlijk Wetboek bevat boek
4 van het Burgerlijk Wetboek bepalingen die voor alle goederen van belang kunnen zijn.
2
, Hoofdstuk 2 Algemene bepalingen
Twee manieren van erfopvolging (art. 4:1 BW)
Erven is verkrijging onder algemene titel (art. 3:80 lid 2 BW) en kan op twee manieren plaatsvinden:
1. Op grond van de wet:
Er is sprake van erfopvolging bij versterf ofwel ab intestaat erfrecht. Het gaat hierbij om het
wettelijk erfrecht. Het overlijden van persoon zonder een testament.
2. Op grond van een uiterste wilsbeschikking:
Er is sprake van testamentaire erfopvolging. Het overlijden van een persoon met testament.
Afwijken van wettelijk erfrecht door testament (uiterste wilsbeschikking)
Art. 4:1 lid 2 BW: dit artikel bepaalt dat van het wettelijk erfrecht kan worden afgeweken bij een
uiterste wilsbeschikking die een erfstelling of een onterving inhoudt.
§ Erfstellingen zijn uiterste wilsbeschikkingen op grond waarvan de erflater aan een of meer
daarbij aangewezen personen zijn gehele nalatenschap of een evenredig deel daarin nalaat
(art. 4:115 BW).
§ Wanneer een erflater in zijn testament dezelfde persoon heeft benoemd als degene die zijn
erfgenaam bij versterf zou zijn, is deze persoon door die uiterste wilsbeschikking testamentair
erfgenaam worden.
§ Testamentaire erfgenamen hebben dezelfde rechten en verplichtingen als erfgenamen bij
versterf (art. 4:116 BW).
§ Wel dient bedacht te worden dat wanneer men testamentair een erfgenaam benoemt zonder
een plaatsvervullingsregeling op te nemen voor het geval deze eerder mocht overlijden, niet
automatisch een plaatsvervullingsregeling geldt zoals in het versterferfrecht (art. 4:12 BW).
Volgorde van overlijden is van belang (art. 4:2 BW)
Het is in geval van bijzondere situaties, denk hierbij aan rampen of verkeersongelukken, van groot
belang om de volgorde van overlijden vast te stellen. Dit is belangrijk voor erfgenamen.
§ Wanneer de volgorde waarin twee of meer personen zijn overleden niet kan worden bepaald,
worden die personen geacht gelijktijdig te zijn overleden.
§ Waarom belangrijk: wanneer een man en een vrouw een auto-ongeluk hebben gekregen en
de man overlijdt ter plekke, dan erft de vrouw de nalatenschap. Wanneer de vrouw drie
dagen later overlijdt, erven de erfgenamen van de vrouw haar en dus ook haar man zijn
nalatenschap. De familie van de man krijgt dan helemaal niets terwijl. Vaak wordt in een
testament een dergelijke clausule opgenomen, zodat beide families erfgenamen zijn.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AnniekEnt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
