Basisboek Sociaal Werk.
Activeren, ondersteunen en verbinden.
Samenvattingen.
Hoofdstuk 1 t/m 17.
Frans Spierings.
ISBN: 978 90 244 2776 90 244 2777 2
Vierde druk, 2020
Aantal bladzijdes boek: 339
Aantal bladzijdes samenvattingen: 42
Inhoudsopgave:
Hoofdstuk 1: Kennismaken met sociaal werk. blz 2
Hoofdstuk 2: Van caritas naar veelzijdig beroep. blz 5
Hoofdstuk 3: De werkterreinen. blz 11
Hoofdstuk 4: Beroepshouding: luisteren en activeren. blz 14
Hoofdstuk 5: Methodisch werken. blz 16
Hoofdstuk 6: Beroepenstructuur en beroepscompetenties. blz 18
Hoofdstuk 7: Sociaal werkers in beweging met sport. blz 20
Hoofdstuk 8: Kunst en cultuur in sociaal werk. blz 22
Hoofdstuk 9: Kindermishandeling en huiselijk geweld. blz 25
Hoofdstuk 10: De gezonde stad. blz 28
Hoofdstuk 11: Sociaal werk in een superdiverse samenleving. blz 30
Hoofdstuk 12: Sociaal werken met religie. blz 32
Hoofdstuk 13: De bewakers van wederkerigheid. blz 34
Hoofdstuk 14: Betekenisvolle ontmoetingsplekken en sociaal werk. blz 36
Hoofdstuk 15: Sociaal werk, sociaal ondernemende basishouding en
sociaal ondernemerschap. blz 38
Hoofdstuk 16: Ervaringsdeskundigen laveren tussen kracht en
kwetsbaarheid. blz 40
Hoofdstuk 17: Sociale technologie in sociaal werk. blz 41
1
Gemaakt door: N.C.R. Reijnders-Mies, 29-03-2021
,Hoofdstuk 1: KENNISMAKEN MET SOCIAAL WERK.
Doelen van sociaal werk.
Het bevorderen van maatschappelijke verandering en ontwikkeling.
Het bevorderen van sociale cohesie.
Het bevrijden van mensen uit onderdrukking en hen bemoedigen en ondersteunen om
vastgelopen situaties los te wrikken.
Fundamentele principes.
Sociale rechtvaardigheid.
Mensenrechten.
Collectieve verantwoordelijkheid.
Respect voor diversiteit.
Gebruikte kennis.
Theorieën over sociaal werk.
Kennis uit de sociale wetenschappen en de geesteswetenschappen.
Lokale kennis uit de gemeenschappen waarin sociaal werk zich beweegt.
Betekenissen sociaal werk:
Een cluster van beroepen in de sector zorg en welzijn >> maatschappelijk werkers,
opbouwwerkers, sociaal-cultureel werkers, jeugd – en jongerenwerkers, werkers in de
jeugdzorg en sociaal raadslieden.
Een sector of domein, in dit geval zorg en welzijn >> alle voorzieningen (instellingen,
accommodaties, marktpartijen), regelingen op het vlak van zorg en welzijn en het sociale
beleid.
Een specifieke opleiding >> een hoogopgeleide professional die vooral in de publieke sector
(bij overheid of door overheid gefinancierde instellingen) werkzaam is.
Een kennisdomein >> de theorieën, methodieken en praktijken van de beroepsuitoefening in
zorg en welzijn, samen met een specifieke combinatie van theoretische disciplines of
universitaire vakgebieden, zoals psychologie (ped)agogie, sociologie en antropologie, ethiek
en politicologie.
Kerntaken van sociaal werk.
Ondersteunen en wegwijs maken.
Voor iemand zorgen (support).
Ontwikkelen en opvoeden.
Ingrijpen en optreden (interveniëren).
Gedrag beïnvloeden.
Verhoudingen beïnvloeden.
Signaleren, agenderen en politiseren.
2
Gemaakt door: N.C.R. Reijnders-Mies, 29-03-2021
,Drie hoofdterreinen van sociaal werk.
Welzijn en samenleving >> buurten en wijken >> maatschappelijk werkers, opbouwwerkers
en sociaal-cultureel werkers.
Jeugd >> gezin, school en vrije tijd >> preventieve of intensieve jeugdzorg,
kinderbescherming, scholen en jongerenwerk.
Zorg >> fysiek, verstandelijk, psychisch en sociaal gebied >> verdergaande, complexere zorg.
Klassieke en activerende verzorgingsstaat.
Klassiek >> Compensatie voor het noodlot.
>> Collectieve voorzieningen >> onderwijs, volkshuisvesting, sociale
zekerheid.
>> Overheid garandeerde gelijke toegang tot voorzieningen.
>> Van directe solidariteit naar indirecte solidariteit.
>> Sociale problemen werden soms aan het zicht onttrokken.
>> Mensen wilden waar voor hun belastinggeld.
>> Free rider-gedrag, onterecht profiteren van verzorgingsstaat.
Activerend >> Participatiesamenleving.
>> Solidariteit naar belastingbetaler i.p.v. andersom.
>> Nog wel gebruik van hun rechten, maar nu wordt er iets tegenover
gesteld.
Belangrijke beleidstrends.
Lokalisering >> de lokale overheid krijgt de verantwoordelijkheid om voor haar burgers te
zorgen en te bepalen hoe ver ze daarin gaan >> WMO, jeugdwet, participatiewet.
De opkomst van preventie >> de aanpak van maatschappelijke problemen rond veiligheid,
gezondheid, welzijn en leefbaarheid staat steeds meer in het teken van preventie.
Versterking burgerschap en civil society >> Het streven van de overheid om burgers zelf een
grotere verantwoordelijkheid te laten nemen voor hun leef – en werkomstandigheden.
Vermaatschappelijking van de zorg >> de zorg krijgt meer vorm in en door de samenleving >>
de samenleving moet zich openstellen voor mensen met een beperking en hen actief moeten
helpen bij hun maatschappelijke participatie.
Privatisering >> Taken en diensten overlaten aan de markt >> ziektekostenverzekeringen, zelf
mee betalen aan zorg en welzijnsdiensten, persoonsgebonden budget, regelingen voor
passend onderwijs.
Sociaal werkers als pioniers van de participatiesamenleving >> Bevorderen van
zelfredzaamheid, onafhankelijkheid, inspanningen bij sociale ongelijkheid en achterstanden.
Verschillende rollen van de sociaal werker.
Veranderaar >> gericht op het veranderen van toestanden en situaties.
Verbinder >> versterken, onderhouden en benutten van netwerken.
3
Gemaakt door: N.C.R. Reijnders-Mies, 29-03-2021
, Onderzoeker >> nagaan wat er aan de hand is, waar kansen voor verandering zijn, wat het
meest urgent is, zodat je aanpak of aanbod daadwerkelijk gaat werken.
4
Gemaakt door: N.C.R. Reijnders-Mies, 29-03-2021
