Psychopathologie: Uitgebreide samenvatting (2021)
Ivyvanekert
Samenvatting Psychopathologie
--- Hoofdstuk 1: Wat is Psychopathologie? ---
Psychopathologie
Psychopathologie is de wetenschappelijke studie van abnormaal gedrag, met het
doel om abnormale patronen van functioneren te beschrijven, voorspellen, verklaren
en veranderen.
Door de jaren heen zijn de definities van psychopathologie sterk verandert. Vroeger
werd de term “unstable” al vaak gebruikt, maar de abnormale psychologie wordt steeds
discreter beschreven.
Het psychologisch disfunctioneren heeft enkele criteria waaraan voldaan moet worden:
• Deviance: afwijkend van normaal
Vooral afhankelijk van de cultuur met haar normen en waarden.
• Distress: de persoon heeft leed, verdriet of angst
Meest voorkomende criteria voor een psychologische stoornis
• Disfunction: de persoon kan niet meer normaal functioneren
Wanneer men achter dit criteria komen, ontdekt men dat ze psychologische
hulp nodig hebben
• Danger: de persoon is een gevaar voor zichzelf of voor de omgeving
Is het minst voorkomend, maar wijst altijd op het psychologisch disfunctioneren
De criteria worden alle beïnvloed door de cultuur, normen en waarden en de context
waarin het psychologisch disfunctioneren zich bevindt.
Ongrijpbaarheid van abnormaliteit
Het begrip abnormaliteit wordt gedefinieerd door de algemene criteria van de
maatschappij. Door de context hebben hierdoor vele mensen een andere definitie voor
abnormaliteit. Szazs was van mening dat de invloeden van de maatschappij het
concept van mentale stoornissen invalideren, omdat elke maatschappij andere normen
en waarden heeft. Hierdoor zullen niet alle mentale stoornissen opgemerkt worden.
Door alle bovenstaande zaken is elke definitie van abnormaliteit niet consistent
toepasbaar.
Verschillende gedragingen passen bij de vier D criteria, maar worden niet als
abnormaal gezien. Neem bijv. bungeejumpen, spiritualiteit, geweld en obsessies.
, Psychopathologie: Uitgebreide samenvatting (2021)
Ivyvanekert
Behandelingen
Mensen met een psychologische disfuncties hebben meestal een behandeling nodig
om van het abnormaal gedrag af te geraken. Een behandeling/ therapie is een
procedure met het doel tot het veranderen van abnormaal gedrag in meer normaal
gedrag. Eveneens is de definitie van behandelingen/ therapieën beperkt door de
problemen van het definiëren van abnormaliteit.
Een behandeling/ therapie is te herkennen door een aantal essentiële aspecten:
• Een cliënt/ patiënt
• Een getrainde, sociaal geaccepteerde therapeut of psycholoog
• Een reeks van therapeutische contacten tussen de therapeut en cliënt: sessie
• Onenigheid tussen clinici: vele clinici verschillen in hun methode van
behandelen, maar de meerderheid is er mee eens dat een grote groep mensen
nood heeft aan een soort therapie.
Geschiedenis
Zowel in het verleden, heden als de toekomst krijgt elke maatschappij te maken met
psychologische abnormaliteit. De hedendaagse ideeën hebben hun wortels in
methodes van het verleden.
Prehistorie
In de prehistorie werd abnormaal gedrag gezien als een gevolg van kwade geesten.
Deze benadering gaat terug tot mogelijk in het Stenen Tijdperk. De behandelingen
destijds waren gruwelijk en bestonden uit:
• Schedelboringen (trephination)
• Exorcisme: het verdrijven van een kwade geest uit het lichaam.
Grieken en Romeinen (500 v.C. - 500 n.C.)
Er was onenigheid tussen filosofen en artsen over de verklaringen en behandelingen
van abnormaal gedrag. Hippocrates was een van de bekendste leermeesters in die
tijd en bedacht de Humoral Theory: 4 lichaamssappen beïnvloedden het
temperament en daarmee ook de gezondheid van een mens. Wanneer de
lichaamssappen in evenwicht waren, was het mens gezond. Ziektes hadden volgens
hem een natuurlijke oorsprong.
De behandelingen destijds waren genuanceerder dan in de preshistorie en bestonden
uit:
• Rustig leven, dieet van groenten, gelijkmoedigheid, lichaamsbeweging en
seksuele onthouding (celibaat): verandering in levensstijl
• Bloeding
2
, Psychopathologie: Uitgebreide samenvatting (2021)
Ivyvanekert
Middeleeuwen (500 - 1350)
Tijdens de middeleeuwen komt de doctrine van bezetenheid weer terug. De
katholieke kerk verwerpt vormen van wetenschappelijk onderzoek en controleert het
onderwijs. Mentale stoornissen hadden volgens de kerk hun wortels in demonische
oorzaken: Satans invloed. Neem massa hysterie, gedeelde wanen en hallucinaties.
Tijdens de middeleeuwen nam de psychopathologie erg toe.
De behandelingen destijds lijken veel op de prehistorie door de demonen en
bestonden uit:
• Uitdrijving
• Martelingen
• Hospitalisatie, maar dit ging geleidelijk
Renaissance (1400 - 1700)
Tijdens de Renaissance kwam een terugkeer van de wetenschappelijke methode,
waardoor men steeds minder geloofde in demonologische ideeën. Tevens ontstond
de ontwikkeling van de eerste asylums (verpleegtehuizen voor mentale stoornissen)
in de 16e eeuw, waar Weyer de eerste arts was gespecialiseerd was in mentale
gezondheid. Daarbij geloofde hij dat de geest even gevoelig was voor een ziekte als
het lichaam.
De behandelingen destijds werden steeds respectvoller, omdat de demonologische
ideeën verdwenen waren. De behandelingen bestonden uit:
• Thuis behandelingen of door andere in huis genomen worden
• Asylum behandelingen, maar deze diende echter als een soort gevangenissen
door de overbevolking
• Gemeenschappen richtten zelf mentale gezondheidsprogramma’s op
19e eeuw
In de 19e eeuw kwamen er verschillende hervormingen waardoor er meer morele
behandelingen ontstonden. Pinel en Tuke pleiten destijds voor morele
behandelingen met humane en respectvolle technieken.
De behandeling destijds was moreel,
• Hierbij lag de nadruk op een respectvolle en menselijke behandeling
• Het ontstaan van state hospitals (Amerika) om morele behandelingen aan te
bieden
Echter, kwam er in de late 80’s een ommekeer van de morele behandelingen, omdat
er te weinig geld voor was door de overbevolking. Hierdoor ontstond een nieuw
probleem, apathie, waardoor afwijkend gedrag ongeneselijk werd verklaard. Alleen
humane behandeling was niet genoeg voor sommige patiënten.
De behandelingen destijds werden opnieuw minder respectvol en bestonden uit:
• Lange-termijn hospitalisatie
• Psychiatrische ziekenhuizen waarbij een geen therapie was en slechte
leefomstandigheden. De patiënten werden behandelt als gevangenen door
cellen met dwangbuizen, handboeien en bedden met tralies.
3
