College aantekeningen

College aantekeningen Inleiding In De Filosofie (PABAP040)

0 keer verkocht

Instelling
Rijksuniversiteit Groningen (RuG)

Alle college aantekeningen van het vak Inleiding in De Filosofie. Dit betreft 7 hoorcolleges en de slides van de plenaire werkcolleges.

[Meer zien]

Voorbeeld 3 van de 28 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 6 juni 2021
Aantal pagina's 28
Geschreven in 2020/2021
Type College aantekeningen
Docent(en) Dr. p.a. van der ploeg
Bevat Alle colleges

college aantekeningen
werkcolleges
samenvatting
hoorcolleges

€4,49

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

College aantekeningen Inleiding in de Filosofie samengevoegd
Inleiding in de Filosofie – Hoorcollege 1
Wat is filosofie?

In alledaagse zin: Bedrijfsfilosofie (ruim assortiment, lage prijzen etc.; IKEA) , managementfilosofie
(IKEA gaat boven alles, fouten maken om te leren) etc.

Het vakgebied filosofie is NIET dit. Daar is filosofie een soort antwoord/richtlijn. Filosofie heeft vooral
te maken met (kritische) vragen en niet met antwoorden: dus: bedrijfsfilosofieën zijn vaak het
tegenovergestelde van wat filosofie is: namelijk ‘zekerheden/richtlijnen’ i.p.v. bevragen.
Filosofie: vragen stellen > filo-sofia: liefde voor wijsheid

Serieuze filosofische vragen: (bv.) wat is de zin van het leven?, wat is waarheid?, wat is
rechtvaardigheid?
Persoonlijke filosofische vragen: (bv.) wat betekent de digitalisering voor onderwijs?, kun je van
romans lezen een beter mens worden?, waarom praat ik eigenlijk tegen mijn hond alsof het een
mens is?
Vragen waar filosofen zelf over denken: (bv.) is de koning van Frankrijk kaal (er is geen koning, maar
waarom heeft dit betekenis en waarom geef je op zo’n vraag hetzelfde antwoord als deze vraag maar
dan voor Nederland), hoe voelt het om een vleermuis te zijn?, bekijk je tafel; bestaat die? En als je je
ogen dicht hebt?
Aanstootgevende filosofische vragen: waarom schieten we zwervers niet dood? Waarom mag je niet
masturberen in de trein? Waarom lijken scholen op gevangenissen?

Filosofie – een definitie: lastig, maar je zou een afbakening kunnen maken:
1. Werktuig van de filosofen: systematisch en redelijk denken; kritische vragen stellen. Systeem
brengen in onderdelen van wat we weten en hoe we oordelen
2. Werkterrein van de filosofen: filosofie als ‘het streven van de mens de raadselen van het
bestaan – zowel van de wereld om hem heen als die van zijn eigen binnenste – door middel
van denken op te lossen’. (Storig)

Raadselen van het bestaan: Kant: kernvragen:
1. Wat kan ik weten?: kennistheorie/epistemologie en wetenschapsfilosofie
2. Wat moet ik doen?: ethiek/ sociale en politieke filosofie
3. Wat mag ik hopen?: metafysica/ontologie
4. Wat is de mens?: filosofische antropologie

Filosofie: (metafysica, epistemologie, esthetica, ethiek, sociale en politieke filosofie, taalfilosofie)

Wat is kennistheorie (/epistemologie):
Grote vragen:
- Wat is kennis?
- Wat is het verschil tussen mening en kennis?
- Vereist kennis zekerheid?
- Wat zijn de grenzen van kennis?
- Is kennis eigenlijk wel mogelijk?

,Crisis van de kennistheorie: weten niet meer goed wat nou waar is/ werkelijkheid: Epistemische
crisis (bv. deepfake, NOS; fake news?, complottheorieën)

Socrates en plato: oorsprong westers filosofische denken:

Plato over kennis:
Neem de zin ‘P kent X’
1. P moet X geloven (de kennis geloven die je hebt); maar alleen iets heel erg geloven maakt
het nog geen kennis
2. X is waar (kennis moet waarheid zijn)
Maar: volgens Plato nog niet genoeg (als iemand iets heel erg geloofd en het is waar)(bv. de aarde is
rond; geloofd diegene en het is zo, maar: hoe weet je eigenlijk dat de aarde rond is? > bv.: ronde
voeten want de aarde is rond: bizar verhaal, dus; toch geen kennis?)
3. P kan de ‘logos’ geven voor X (iemand moet het kunnen uitleggen)

Hoe komen we tot kennis?
Observeren? : Probleem: alle dingen die je om je heen ziet lijken net niet op elkaar: bv. paarden of
bomen > iedere keer zien we een andere boom, maar weten wel, dit is een boom.
Waarheid is niet veranderlijk: dus door observeren maak je een fout: die werkelijkheid veranderd
veel te veel + zintuigen laten soms dingen zien die niet echt zijn (zoals bv. door weerspiegeling).

De grotmythe: verhaal om uit te leggen hoe wij aan kennis komen:
De meeste mensen zijn vergelijkbaar met mensen die opgesloten zitten in een grot: zitten naar een
muur te kijken: zitten vastgebonden en kijken naar schaduwen op de muur: die schaduwen op de
muur worden veroorzaakt door een muurtje achter de gevangenen (kunnen ze niet zien) en achter
die muur lopen mensen die voorwerpen dragen; achter dat muurtje groot vuur; dus die voorwerpen
komen als schaduw op die muur; de gevangenen denken dat die schaduw de echte
werkelijkheid/waarheid is; hebben niet in de gaten dat die schaduwen veroorzaakt worden door
objecten achter hun; de oorzaak van die schaduwen is het vuur: weten ze ook niet (weten niet eens
dat ze in die grot zitten). Verbeelding van hoe wij de werkelijkheid ervaren;

Kennis bij plato: verschillende niveaus;

Meningen:
Afbeeldingen = vermoeden > bv. op tv denken dat dat ook echt waar is en gericht op jou (fijne avond
etc.) of fitgirls op social media > het zijn maar afbeeldingen (ziet iemand er wel zo uit?)

, Concrete dingen = geloof > bv een paard herkennen: wat is een paard? Die staat daar. > alleen een
concreet ding, niet goed nagedacht.

Kennis:
Begrippen = begrijpen (eerste stap van kennis) > bv. het is een paard, want: …

Vormen = pure kennis (hoogste vorm van kenns) > oervormen van alles in de waarneembare wereld,
los van tijd & ruimte / niet-stoffelijk en eeuwig. Het ‘goede’ als een soort superidee. Vormen zijn een
soort ‘formules’; een zuiver formeel kennen.

Dus; mensen moeten bevrijdt worden en opgetild worden naar de echte werkelijkheid

Leren: Plato:
Kennis is aangeboren; moet alleen nog maar geboren worden. Kennis is herinnering.

Mening = ‘doxa’ (zit geen ‘logos’ achter)
Kennis = ‘episteme’

Epistemologie: vormen van kennis (begrijpen, geloof, vermoeden, pure kennis)
Ontologie: de leer van het zijn, de objecten in de werkelijkheid

1. Metafysica en epistemologie:
- Wat bedoelen we met ‘zijn’?
- Waarom is er iets en niet niets?
- Bestaat het bewustzijn?
- Bestaat God?
Vs.
- Wat is kennis?
- Hoe komt kennis tot stand?
- Is er een verband tussen onze overtuigingen en de werkelijkheid?

2. Paideia = opvoeding als bevrijding;
Grotmythe gaat over ‘de ontwikkeling van de menselijke natuur’. Die ontwikkeling heet in de Griekse
tekst ‘paideia’: opvoeding, opleiding, vorming. Onontwikkeld = nog steeds in de boeien

Soorten kennis:
- Propositionele kennis: gedachte, voorstelling (kennen)
- Procedurele kennis: vaardigheid (kunnen)
Pritchard: alleen propositionele kennis aan bod in het handboek
Wat is eigenlijk de waarde van kennis? Soms is niet weten beter dan weten. Maar meestal heeft
weten een grote instrumentele waarde: dient een bepaald doel. Sommige kennis heeft volgens
Pritchard een intrinsieke waarde: doel op zich – wijsheid.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.