1.1 Inleiding
Een verbintenis is iets wat je volgens het recht verplicht bent om te doen of te laten: een
prestatie. Alleen verbintenissen als het gaat om een verplichting tot prestaties die ‘geld’
waard zijn: de prestatie moet op geld waardeerbaar zijn.
Bij een verbintenis zijn min. 2 partijen betrokken. De ene heeft recht op iets, waartoe de
andere partij verplicht is. Verbintenissen moeten worden nagekomen. Kom je hem niet na,
ben je aansprakelijk voor de gevolgen.
Dus (voorlopige) definitie verbintenis: een verbintenis is een juridische relatie tussen 2 (of
meer) partijen, waarbij de ene partij verplicht is tot een op geld waardeerbare prestatie
waarop de andere partij recht heeft.
Verbintenissen kunnen op 2 manieren ontstaan: uit de wet of uit overeenkomst.
1.2 Verbintenissen uit overeenkomst
Bijv. koopovereenkomsten en arbeidsovereenkomsten. Uit deze overeenkomsten vloeien
rechten en verplichtingen voort: verbintenissen.
Verbintenissen uit overeenkomst komen vaak voor en is dus iets heel gewoons.
Een overeenkomst is eigenlijk gewoon een afspraak tussen 2 partijen. Een overeenkomst
komt tot stand door aanbod en aanvaarding. Uit aanbod en aanvaarding moet blijken dat de
wil van de 2 partijen overeenstemt, er moet sprake zijn van wilsovereenstemming (dit is bij
verbintenissen ontstaan uit de wet niet van belang).
Bij de meeste overeenkomsten ontstaan 2 verbintenissen. Als een verbintenis wordt
nagekomen, houdt zij op te bestaan: tenietgaan van een verbintenis.
De partij die recht heeft op een prestatie is de schuldeiser (of crediteur). De partij die de
prestatie moet verrichten is de schuldenaar (of debiteur). Bij de verbintenis die als object de
prestatie heeft die de andere partij moet verrichten, ben je de schuldeiser. Bij de verbintenis
die als object de prestatie heeft die je zelf moet verrichten, ben je de schuldenaar. Door het
sluiten van 1 overeenkomst kun je dus zowel schuldeiser als schuldenaar worden, voor
verschillende gebeurtenissen.
Als de verbintenis niet goed wordt nagekomen, heet het wanprestatie. Wanprestatie is een
tekortkoming in de nakoming van een verbintenis.
Meest voorkomende vormen van prestaties om te doen: betaling van een geldsom, levering
van een goed of het verrichten van een dienst. Er kan ook een combinaite van deze
voorkomen.
Ipv doen kan een prestatie ook bestaan uit een nalaten, je doet iets niet.
1
,1.3 Verbintenissen uit de wet: onrechtmatige daad
Verbintenissen ontstaan niet alleen in gevallen waarin er een afspraak gemaakt is. De
belangrijkste bron van verbintenissen (na overeenkomsten) is de onrechtmatige daad.
Bij een onrechtmatige daad doe je iets niet opzettelijk (met wil) maar heb je wel de
verbintenis om de daad te herstellen.
Bij onrechtmatige daad ontstaat er maar 1 verbintenis.
Voor aansprakelijkheid uit onrechtmatige daad kun je een WA-verzekering afsluiten; een
verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid. Soms ben je verplicht. Bijv. als je een
gemotoriseerd voertuig rijdt.
Een WA-verzekering beidt geen dekking voor daden met opzet.
Onrechtmatige daad ontstaat door een gebeurtenis en een overeenkomst moet een
wilsovereenstemming bestaan.
1.4 Andere verbintenissen uit de wet: rechtmatige daad
Onverschuldigde betaling: een betaling gedaan zonder verbintenis, de betaling was niet
nodig.
Ongerechtvaardigde verrijking: zonder goede reden krijg je iets. De verbintenis ontstaat uit
de wet, los van jouw wil.
Zaakwaarneming: iemand doet iets voor jou en jij wordt er beter van maar hebt er niet om
gevraagd. De verbintenis ontstaat uit de wet, los van jouw wil.
2
, 1.5 Verbintenissenrecht: onderdeel van het privaatrecht
Een van de belangrijkste taken van het verbintenissenrecht is dat het oplossingen biedt in
situaties waarin partijen bij een overeenkomst een verschil van mening hebben.
Het privaatrecht is het recht dat de betrekkingen tussen (rechts)personen onderling regelt,
en de verhouding van (rechts)personen tot hun vermogen.
Publiekrecht is de tegenhang van privaatrecht. Publiekrecht regelt de betrekkingen tussen
burgers en de overheid. Publiekrecht bestaat uit bestuursrecht, strafrecht en staatsrecht.
1.6 Privaatrecht: vermogensrecht en personenrecht
Het personenrecht regelt wie er in het privaatrecht drager kan zijn van rechten en plichten.
Kan worden onderverdeelt in personen- en familierecht en het rechtspersonenrecht
Het personen- en familierecht bevat regels die gelden voor natuurlijke personen.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper celesteh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.