In dit document vat ik Hoofdstuk 13 'Zenuwstelsel' samen aan de hand van leerdoelen met de belangrijkste informatie over dit onderwerp. De samenvatting is geschreven aan de hand van mijn lesboek van Nectar leerjaar VWO 5.
Hoofdstuk 13 Zenuwstelsel
Hoofdstuk 13 paragraaf 1: Structuur en bouw van het zenuwstelsel
Leerdoelen:
In welke twee structurele delen verdelen wij het zenuwstelsel?
Het zenuwstelsel bestaat uit een centraal en perifeer (= aan de buitenkant) deel.
Het centrale zenuwstelsel (CZS) bestaat uit de neuronen
(zenuwcellen) van de hersenen en de neuronen van het
ruggenmerg. Bij de hersenen en het ruggenmerg is een donkere en
lichte kleur te onderscheiden; de grijze stof komt van de
cellichamen van de neuronen en de witte stof komt van myeline
(vetachtige stof).
Het perifere zenuwstelsel bestaat uit zenuwen, bundels uitlopers
van neuronen die zintuigen verbinden met het CZS en het CZS met
spieren, organen, ledematen en klieren verbinden.
Binas 88A: zenuwcel
Binas 88B: ondersteunende cellen van het ruggenmerg
Uit welke onderdelen bestaan de hersenen en het ruggenmerg, en wat zijn hun
functies?
Grote hersenen: bestaan uit twee helften die verbonden
zijn met de hersenbalk. Alle informatie uit de omgeving
gaat via zintuigen, zenuwen, ruggenmerg en hersenstam
naar de grote hersenen. Die ordenen en verwerken de
informatie. De grote hersenen hebben ook als functies:
logisch redeneren, je wil, het bewustzijn, de
geheugenfuncties en de emoties.
Hersenschors: zetten impulsen om in de sensorische
centra in de schors. De primaire motorische schors ontvangt impulsen vanuit je zintuigen en
vindt bewustwording plaats. In de secundaire motorische schors wordt dit omgezet en kan je
het interpreten, dus herkennen. Ook bewegingen zijn een taak van de primaire motorische
schors.
Thalamus: alle informatie uit zintuigen (behalve geur) komt hier. selecteert welke informatie
van impulsen naar welk gedeelte van de hersenschors gaan.
Hypothalamus: betrokken bij homeostase (evenwicht). Het regelt je lichaamstemperatuur
en biologische klok en stuurt hormoonklieren aan die stofwisseling, voortplanting en
osmotische waarde van het bloed regelen.
Kleine hersenen: coördineren bewegingen.
, Hersenstam: bestaan uit middenhersenen, pons en verlengde merg. De middenhersenen
spelen een rol bij reflexen met betrekking tot zien of horen. De pons verbindt de kleine en
grote hersenen. Het verlengde merg is het overgangsgebied van de hersenen naar je
ruggenmerg. Het verlengde merg regelt ademhaling, hartslag, slapen etc.
Ruggenmerg: verbindt de hersenen met het perifere zenuwstelsel. Aan de rugzijde bevinden
uitlopers van sensorische neuronen, die impulsen van zintuigen naar het ruggenmerg voeren.
Het deel aan de buikzijde bevat de uitlopers van motorische neuronen, waarlangs impulsen
vanuit het ruggenmerg naar de spieren gaan.
Aan de rugzijde van het ruggenmerg lopen sensorische neuronen (ontvangen prikkels; voelen
etc). Aan de buikzijde lopen motorische neuronen (sturen spieren en organen aan; beweging
etc).
Hoofdstuk 13 paragraaf 2: Celtypes van het zenuwstelsel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ewesterbroek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.