Methoden van onderzoek
Communicatiewetenschap en Sociologie 2020-2021
Samenvatting van het boek Onderzoeksmethoden
Literatuur:
Scheepers, P., Tobi, H. & Boeije, H. (2016). Introduction to sociology. 9 e druk.
,Table of Contents
1. Sociaal wetenschappelijk onderzoek en wetenschappelijke integriteit.............................................6
1.1 Inleiding en leerdoelen................................................................................................................6
1.2 Sociaalwetenschappelijk onderzoek............................................................................................6
1.3 Wetenschappelijke is communicatie over onderzoek..................................................................7
1.4 Onderzoek in de media................................................................................................................8
1.5 De onderzoeker als professional: wetenschappelijke integriteit.................................................8
1.6 Wetenschappelijke integriteit en onderzoeksontwerpen............................................................9
2 Het onderzoeksplan..........................................................................................................................10
2.1 Inleiding en leerdoelen..............................................................................................................10
2.2 De tien onderdelen van een onderzoeksplan............................................................................10
2.2.1 Probleemstelling.................................................................................................................11
2.2.2 Onderzoeksontwerp...........................................................................................................11
2.3 Literatuuronderzoek: voorbereiding op het onderzoeksplan....................................................11
2.4 De probleemstelling...................................................................................................................12
2.4.1 Vraagstelling.......................................................................................................................12
2.4.2 De doelstelling....................................................................................................................13
2.4.3 Het conceptuele model of theoretisch raamwerk..............................................................14
2.5 Onderzoeksontwerp..................................................................................................................14
2.5.1 Opzet...................................................................................................................................14
2.5.2 Het dataverzamelingsplan..................................................................................................15
2.5.3 Het steekproefplan.............................................................................................................15
2.5.4 Wanneer wil je de data verzamelen?..................................................................................15
2.5.5 Waar wil je data verzamelen?.............................................................................................16
2.5.6 Het data-analyse plan.........................................................................................................16
2.5.7 Het rapportageplan.............................................................................................................16
2.5.8 Protocol ten behoeve van controleerbaarheid onderzoek.................................................16
2.6 Ethische en praktische overwegingen........................................................................................17
2.6.1 Ethiek..................................................................................................................................17
2.6.2 Praktische overwegingen....................................................................................................18
2.7 Wijzigingen in onderzoeksplan..................................................................................................18
3 Benaderingen van onderzoek...........................................................................................................18
3.3 Benaderingen van onderzoek....................................................................................................19
3.3.1 De empirisch-analytische benadering.................................................................................19
3.3.2 De empirisch-interpretatieve methode..............................................................................21
, 3.3.3 De overbrugbare animositeit tussen de twee benaderingen..............................................22
3.4 Typen onderzoek...........................................................................................................................22
3.4.1 Wetenschap als systematische theorievorming......................................................................22
3.4.2 Fundamenteel en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek.........................................23
3.4.3 De empirische cyclus – vooral voor fundamenteel onderzoek............................................24
3.4.4 De regulatieve cyclus – vooral voor praktijkgericht onderzoek...........................................26
3.5 Overzicht en inzicht...................................................................................................................30
4 Theorieën, hypothesen en operationalisaties...................................................................................30
4.1 Inleiding en leerdoelen..............................................................................................................30
4.2 Theorie als een samenhangend stelsel van uitspraken..............................................................31
4.3 Methodologische spelregels......................................................................................................32
4.3.1 Empirische waarnemingen en toetsbaarheid.....................................................................32
4.3.2 Maximale informativiteit....................................................................................................33
4.3.3 Transparantie en controleerbaarheid.................................................................................34
4.4 Wetenschappelijke definities.....................................................................................................34
4.4.1 Definities van kenmerken: wat...........................................................................................35
4.4.2 Definities van onderzoekseenheden: wie...........................................................................35
4.4.3 Definities van tijd en plaats: wanneer en waar...................................................................35
4.5 Operationaliseren......................................................................................................................36
4.5.1 waarneembaar maken van begrippen in de vraagstelling..................................................36
4.5.2 Operationaliseren van kenmerken uit hypothesen.............................................................36
4.5.3 Operationaliseren van eenheden........................................................................................38
4.5.4 Operationaliseren van plaats en tijd...................................................................................38
4.6 Kwaliteit van de operationalisaties: validiteit en betrouwbaarheid...........................................38
4.6.1 Validiteit van gemeten variabelen......................................................................................39
4.6.2 Betrouwbaarheid van gemeten variabelen.........................................................................39
4.6.3 Validiteit en steekproef van onderzoekseenheden.............................................................40
4.6.4 Betrouwbaarheid van de steekproef van onderzoekseenheden........................................40
4.7 Bruikbaarheid............................................................................................................................41
4.8 Terugblik en vooruitblik: van vraagstelling naar theorie, hypothesen, operationalisaties en
weer terug.......................................................................................................................................43
5. Grootschalig veldonderzoek (gvo)...................................................................................................43
5.1 Inleiding en leerdoelen..............................................................................................................43
5.2 Het onderzoeksplan: de probleemstelling, wat en waarom?.....................................................44
5.2.1 Vraagstellingen: wat wil je precies weten?.........................................................................44
5.2.2 Doelstellingen: waarom wil je dit weten?...............................................................................44
5.2.3 Conceptuele modellen........................................................................................................44
5.3 Onderzoeksontwerp: hoe?........................................................................................................45
, 5.3.1 Het dataverzamelingsplan..................................................................................................46
5.3.2 Het steekproefplan.............................................................................................................49
5.3.3 Wanneer wil je data verzamelen?.......................................................................................53
5.3.4 Waar wil je die data verzamelen?.......................................................................................55
5.3.5 Data-analyseplan................................................................................................................55
6. Experiment......................................................................................................................................56
6.1 Inleiding en leerdoelen..............................................................................................................56
6.2 Probleemstelling: wat en waarom?...........................................................................................56
6.2.1 Vraagstelling: wat wil je precies weten?.............................................................................56
6.2.2 Doelstelling: waarom wil je dit weten?...............................................................................56
6.2.3 Theoretisch raamwerk........................................................................................................56
6.3 Onderzoeksontwerp: hoe?........................................................................................................57
6.3.1 Ontwerpkeuzes...................................................................................................................57
6.3.2 Alternatieve verklaringen vermijden...................................................................................58
6.3.3 Toewijzing deelnemers aan condities.................................................................................59
6.3.4 Wat voor data wil je verzamelen?.......................................................................................59
6.3.5 Bij wie wil je data verzamelen?...........................................................................................60
6.3.6 Wanneer wil je data verzamelen?.......................................................................................60
6.3.7 Waar wil je data verzamelen?.............................................................................................60
6.3.8 Hoe wil je data analyseren?................................................................................................60
6.4 Hoe wil je rapporteren?.............................................................................................................60
6.5 Overzicht en vooruitblik.............................................................................................................60
7 Etnografisch veldonderzoek..............................................................................................................61
7.1 Inleiding en leerdoelen..............................................................................................................61
7.2 Probleemstelling: wat en waarom?...........................................................................................61
7.2.1 Vraagstelling: wat wil je precies weten?.............................................................................61
7.2.2 Doelstelling: waarom wil je dit weten?...............................................................................62
7.2.3 Theoretisch raamwerk........................................................................................................62
7.3 Onderzoeksontwerp: hoe?........................................................................................................63
7.3.1 Wat voor data wil je verzamelen?.......................................................................................63
7.3.2 Betrouwbaarheid en validiteit............................................................................................64
7.3.3 Bij wie wil je data verzamelen?...........................................................................................65
7.3.4 Wanneer wil je de data verzamelen?..................................................................................65
7.3.5 Waar wil je data verzamelen?.............................................................................................65
7.3.6 Hoe wil je de data analyseren?...........................................................................................65
7.4 Hoe ga je rapporteren?..............................................................................................................66
7.5 Samenvatting en vooruitblik......................................................................................................66
8. Inhoudsanalyse................................................................................................................................67
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper communicatie22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.