Samenvatting
Samenvatting Basiskennis taalonderwijs: landelijke kennisbasistoets
samenvatting + begrippenlijst van de landelijke kennisbasistoets Nederlands
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Toetsdoelen hoofdstuk 2:De student:
1. kent de structuur van het taalonderwijs op de basisschool;
2. kan bij een onderwijsleersituatie aangeven op welk domein van het taalonderwijs
die betrekking heeft;
3. kent de drie functies van taal;
4. kan in een taalgebruikssituatie aangeven welke functie van toepassing is;
5. kan van een tekst aangeven welke functie die heeft;
6. kent de sociale taalfuncties zelfhandhaving, zelfsturing, sturing van anderen,
structurering van het gesprek;
7. kan van een taalgebruikssituatie aangeven welke sociale taalfunctie van
toepassing is;
8. kent de cognitieve taalfuncties rapporteren, redeneren en projecteren;
9. kan cognitieve taalfuncties ordenen in mate van complexiteit;
10. kan van een taalgebruikssituatie aangeven welke cognitieve taalfunctie van
toepassing is;
11. kan van een tekst aangeven welke functie die heeft;
12. weet dat taal een recursief systeem is (en wat dit inhoudt);
13. kan uitingen beschouwen op verschillende taalkundige niveaus en aangeven op
welk niveau ze incorrect of multi-interpretabel zijn.
2 Taalonderwijs en taal
Een taalronde is een lesactiviteit waarin verschillende taalactiviteiten
geïntegreerd aan bod komen. Tijdens een taalronde oefenen kinderen
verschillende domeinen binnen het taalonderwijs, zoals spreken en
schrijven, maar verbreden ook hun woordenschat en verbeteren hun
begrijpend lezen. Je kan deze domeinen ook geïsoleerd geven. Het geeft
de mogelijkheid om dieper in te gaan op de domeinen, zoals wordt gedaan
in taalmethoden.
2.1 Taalonderwijs
2.1.1 Belang taalonderwijs
Kinderen leren hun moedertaal automatisch. Door interacties met hun
omgeving maken zij de taal eigen. Toch is taalonderwijs noodzakelijk op
de basisschool, omdat:
kinderen alleen mondelinge taal automatisch leren, schriftelijke taal
moet op school worden geleerd;
sommige kinderen hebben school nodig om op een bepaald
taalniveau te komen die zij zelfstandig niet kunnen bereiken;
(bijvoorbeeld tweetalige kinderen of kinderen die een dialect thuis
spreken)
op school wordt een ander soort taalgebruik gebruikt dan binnen
hun eigen omgeving; (op school spreek je Standaardnederlands en leer
je spellingsregels)
het taalonderwijs biedt speciale taalvormen aan; (bijvoorbeeld een
brief schrijven)
, door specifieke aandacht te besteden aan het lezen en schrijven,
krijgen kinderen daar meer plezier in. (plezier in lezen is een
belangrijke doelstelling binnen het taalonderwijs)
2.1.2 Taalonderwijs op de basisschool
De meeste basisscholen hanteren het traditioneel taalonderwijs. Dat is
taalonderwijs aan de hand van een taalmethode. Het voordeel daarvan is
dat de leerkracht precies weet wat hij moet doen en het biedt de kinderen
een aantrekkelijke en leerzame les aan.
Het taalonderwijs wordt onderverdeelt in mondeling en schriftelijk
onderwijs en taalbeschouwing waarbij strategieën worden aangeleerd.
Taalmethoden hanteren nog meer verschillende domeinen:
mondelinge taalvaardigheid; (kinderen doen ervaring op met
mondelinge taalvormen, ook wel spreken en luisteren genoemd)
woordenschat; (aanleren van de betekenis van nieuwe woorden,
uitdrukkingen, zegswijzen en spreekwoorden & strategieën)
beginnende geletterdheid; (in groep 1 en 2 wordt er geen
onderverdeling gemaakt. Al het taalonderwijs valt onder beginnende
geletterdheid) (geletterdheid is het vermogen om schriftelijke taal te
begrijpen en te gebruiken. Ontluikende geletterdheid 0-4 jaar, beginnende
geletterdheid groep 1-3, gevorderde geletterdheid groep 4-8)
(aanvankelijk lezen: het leren lezen in groep 3)
voortgezet technisch lezen; (begin van leesonderwijs, ook wel
aanvankelijk lezen genoemd) (technisch lezen: het kunnen ontcijferen
van de letters en het hardop lezen van woorden)
begrijpend lezen; (het begrijpen van een tekst, de bedoeling achterhalen,
andere vorm van voortgezet lezen, groep 4+)
stellen; (schrijven van teksten)
jeugdliteratuur; (lezen van literaire teksten, kinderen komen in aanraking
met verschillende thema’s)
taalbeschouwing; (reflecteren op taalvorm, grammatica)
spelling. (het juist spellen van veel voorkomende woorden)
2.2 Het taalsysteem
Het taalsysteem zit ingewikkeld in elkaar. Hier zijn wij ons echter vaak niet
bewust van.
2.2.1 Functies van taal
Taal heeft verschillende functies voor mensen. Je hebt de
communicatieve/sociale functie, de conceptualiserende/cognitieve functie
en de expressieve functie.
Als een spreker een boodschap wil doorgeven aan een hoorder spreken we
van de communicatieve/sociale taalfunctie. Er zijn verschillende sociale
taalfuncties:
zelfhandhaving; (opkomen voor jezelf)
zelfsturing; (benoemen wat je doet)
, sturing van anderen; (gedrag van anderen beïnvloeden, benoemen wat
een ander doet)
structurering van het gesprek. (gespreksverloop beïnvloeden)
Als iemand zijn gedachten wil ordenen of greep wil krijgen op de
werkelijkheid door middel van taal, spreken we van de
conceptualiserende/cognitieve functie. Er zijn verschillende cognitieve
taalfuncties:
rapporteren; (je doet verslag van iets, beschrijft iets)
redeneren; (je doet verslag van iets en maakt gebruik van een extra
denkstap, zoals chronologisch ordenen, conclusies trekken, relaties te
leggen)
projecteren. (je verplaatst je in een ander)
Als iemand taal gebruikt om te experimenteren, gevoelens te uiten of om
iets origineels te zeggen, dan spreken we van de expressieve taalfunctie.
Je gebruikt de taal om je te onderscheiden van anderen.
2.2.2 De verschillende niveaus van taal
Taal is een systeem dat is opgebouwd uit allerlei elementen: klanken,
woorden, zinnen, teksten. Je hebt verschillende niveaus van taal:
fonologisch niveau; (uitspraak)
morfologisch niveau; (opbouw van woorden)
syntactisch niveau; (volgorde van woorden (in een zin))
semantisch niveau; (betekenis)
pragmatisch niveau; (taalgebruik)
orthografisch niveau. (spelling)
Toetsdoelen hoofdstuk 3
De student:
1. kan in een taalgebruikssituatie aangeven of een kind zijn taal leert ten
aanzien van semantische, fonologische, morfologische, syntactische en
pragmatische aspecten;
2. kent twee verschillende theorieën over taalverwerving: creatieve
constructietheorie en interactionele benadering;
3. kent de taalontwikkelingsfasen en hun kenmerken;
4. kan aangeven in welke fasen de prelinguale fase van de taalontwikkeling
verloopt;
5. kan aangeven in welke fasen de linguale fase van de taalontwikkeling
verloop;
6. kan in taaluitingen van kinderen deze taalontwikkelingsfasen herkennen;
7. kent de verschillen tussen eerste- en tweedetaalverwerving met het oog
op de factoren taalkennis en tijd;
8. kent de begrippen simultane en successieve tweetaligheid;
9. kent het begrip interferentiefout;
10.kan in een taalgebruikssituatie aangeven of er sprake is van
interferentiefouten;
, 11.kan aangeven welke luisterstrategie geschikt is om een bepaald luisterdoel
te realiseren;
12.kent de spreekdoelen amuseren, informeren, instrueren en overtuigen;
13.kan in een taalgebruikssituatie aangeven welke doelen een spreker
hanteert;
14.weet dat bij mondeling presenteren de volgende stappen worden
genomen: oriënteren op inhoud, doelen publiek bepalen, plannen,
presenteren, reflecteren op doel en inhoud.
3 Mondelinge taalvaardigheid
3.1 Taalverwerving
3.1.1 Theorieën over taalverwerving
Er zijn verschillende theorieën over de taalverwerving. We bespreken het
behaviorisme, de creatieve constructietheorie en de interactionele
benadering.
Het behaviorisme is een stroming die ervan uitgaat dat kinderen leren
door imitatie. De meest voorkomende woorden worden het snelste
geleerd. Beloning speelt een belangrijke rol. Als het kind wordt geprezen
als het papa of mama zegt, dan zal hij die woorden vaker zeggen. Er zijn
veel tegenargumenten voor deze stroming. Kinderen produceren namelijk
zelf zinnen (straks meer uitleg) en leren niet de meest frequente woorden.
De meest voorkomende woorden zijn namelijk concrete zelfstandige
naamwoorden en werkwoorden, zoals ik en de. Het contact met ouders is
wel van belang bij het leren van een taal.
De creatieve constructietheorie of mentalisme gaat ervan uit dat kinderen
beschikken over een aangeboren taalleervermogen. Kinderen zijn in staat
zelf structuur te ontdekken en zo de taal eigen te maken. De nadruk wordt
gelegd op het feit dat kinderen op een creatieve manier zelf zinnen
kunnen maken (die zij dus niet imiteren)
De interactionele benadering gaat ook uit van het aangeboren
taalleervermogen, maar vindt het taalaanbod van de omgeving en de
interacties van het kind een belangrijk aspect. Ouders moeten hun
taalaanbod afstemmen op de mogelijkheden van het kind. Een kind zal de
nodige fouten maken om zo de taal te leren
3.1.2 Eerstetaalverwerving
Kinderen beginnen de taal te leren op fonologisch niveau. Baby’s
brabbelen verschillende klanken. Geleidelijk aan ontwikkelen kinderen zich
op morfologisch niveau. ze leren steeds meer regels over de opbouw van
woorden. Kinderen leren niet in één keer de exacte betekenis van woorden
(semantisch niveau). Soms maken zij fouten (noemen elk dier paard). Op
het syntactisch niveau leren kinderen de regels die er zijn voor het
combineren van woorden. Eerst produceren zij een- of tweewoordszinnen.
Als laatste leren kinderen de taal op pragmatisch niveau. Zij leren welk
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper risannewetzels. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 56326 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen