Samenvatting over Zuid-Amerika. Hierin worden de steden, de migratie, etnische diversiteit, duale economie en armoede en welvaart van het continent beschreven
Steden in Zuid-Amerika
- Zuid-Amerika behoort tot de sterkst verstedelijkte gebieden van de wereld. In bijna alle landen woont 75%
van de bevolking in een stad. Ruim 60% van de stedelijke bevolking woont in een stad met meer dan een half
miljoen inwoners. De urbanisatiegraad is daarmee uitzonderlijk hoog.
- De natuurlijke bevolkingsgroei steeg: sterftecijfer daalde sterk door betere medische
omstandigheden, terwijl het geboortecijfer onverminderd hoog bleef. Verschillende pushfactoren speelden een
rol. De eigendomsverhoudingen van de landbouwgronden op het platteland werden steeds schever ten
gevolge van de erfenis van de koloniale overheersing. ER was een tekort aan andere bestaansmiddelen op het
platteland en de voorzieningen waren er gering. Omdat er weinig kans was om vooruit te komen in het leven,
migreerden de boeren naar de stad.
- De economische groei vond vooral in de steden plaats, waardoor er juist veel banen kwamen.
- Door de verbetering van transport en de communicatie werd het eenvoudiger om te reizen, en om
contact te onderhouden met de achterblijvers.
- De ruraal-urbane migratie vond met name plaats naar de kustplaatsen, die in deze tijd uitgroeiden tot grote
steden. In een aantal Zuid-Amerikaanse landen concentreerde de bevolking zich in één stad en ontstonden
primate city’s. Een primate city is een stad die vele malen groter en belangrijker is dan de andere steden in het
land. In zo’n stad zijn alle belangrijke economische en politieke functies geconcentreerd.
- De groei in zeer grote steden leidde tot overbevolking en de daarmee samenhangende ruimtelijke problemen,
zoals files, luchtvervuiling en een tekort aan betaalbare woning. De overheden probeerden de toename van de
bevolking in deze steden af te remmen door het stimuleren van de economie in minder ontwikkelde regio’s.
- Door de grootstedelijke problemen en de bevolkingsdruk in de megasteden, het
deconcentratieproces van de overheid en de uittocht van industrieën groeien de laatste jaren vooral de kleine
en middelgrote steden. De sociale bevolkingsgroei is veranderd in een urbaan-urbane stroom.
- De contrasten tussen de steden zijn groot. In de arme wijken wonen mensen dicht op elkaar. Er was
onvoldoende woonruimte voor de nieuwkomers door een groot tekort aan betaalbare woningen.
- Bijna een kwart van de stedelijke bevolking van Zuid-Amerika woont in een sloppenwijk of informal
city. Een informal city is een wijk waar de bewoners zelf illegaal woningen hebben gebouwd. In Zuid-Amerika
worden deze sloppenwijken favela’s genoemd. In veel favela’s zijn geweld en criminaliteit aan de orde van de
dag. Ze staan erom bekend dat ze door drugsbende als uitvalsbasis worden gebruikt.
- Overheden starten soms zelf sociale woningbouwprojecten op goedkope grond aan de rand van de stad of op
plaatsen waar favela’s zijn opgeruimd. De overheid zorgt dan voor voorzieningen als water, elektriciteit,
riolering en het verharden van wegen. Ook wordt geprobeerd de veiligheid in bestaande sloppenwijken te
verbeteren. Soms worden kabelbanen aangelegd o het transport over de steile hellingen in de wijk te
vereenvoudigen.
- Door de investeringen van de overheid krijgen de mensen meer vertrouwen in de toekomst en
stoppen ze zelf ook gemakkelijker geld in hun huis. Bewoners breiden en verbeteren in de loop van de tijd hun
huis.
- Veel rijke mensen in de steden ontvluchten de criminaliteit en milieuproblemen door in een gated community
te gaan wonen. Een gated community is een ommuurde woonwijk waarvan alle in- en uitgangen afgesloten zijn
zodat er controle is op wie er de wijk in- en uitgaan. Deze wijken hebben meestal gemeenschappelijke
voorzieningen zoals scholen en winkels en recreatiemogelijkheden als een zwembad en golfterrein.
, Migranten in een nieuw continent
- Zuid-Amerika is met ongeveer 417 miljoen inwoners na Oceanië het minst bevolkte werelddeel, met een
betrekkelijke lage bevolkingsdichtheid. De bevolking is met name geconcentreerd in brede stroken langs de
randen van het continent. In de kuststrook in het oosten liggen grote steden. In het uitgestrekte Patagonia en
in het Amazoneregenwoud wonen gemiddeld nog geen twee mensen op een vierkante kilometer. Opvallend is
daarentegen de hoge dichtheid in het Andesgebergte ten noorden van de Steenbokskeerkring.
- De spreiding en de groei van de bevolking worden enerzijds bepaald door het geboorteoverschot en
anderzijds door de migratie. De sociale bevolkingsgroei is een belangrijk terugkerend proces in van Zuid-
Amerika.
- Er zijn vier perioden te onderscheiden: de pre koloniale tijd, de koloniale tijd, de traditionele post koloniale
tijd en ten slotte de moderne tijd. De natuurlijke omstandigheden zijn altijd van grote invloed geweest op de
demografische ontwikkeling.
- Het Andesgebergte was aantrekkelijk voor de migranten. In de hogere delen van dit berggebied is het koeler
dan in de lager gelegen woestijnen en tropische regenwouden en ideaal voor de teelt van mais, aardappelen,
gerst en tarwe.
- De boeren legden ingenieuze terrassen aan, soms wel twaalf boven elkaar tegen een helling.
Via een vernuftig systeem van kanalen werd regen- en smeltwater over de terrassen geleid, Mede dankzij de
vruchtbare vulkanische bodems maakte dit akkerbouwsysteem de opkomst mogelijk van de machtige
Incacultuur met een hoge bevolkingsdichtheid.
- Al snel na de ontdekking van Amerika in 1492 door Columbus werd in 1494 het vasteland verdeeld door de
Portugezen en Spanjaarden bij het Verdrag van Tordesillas. Een belangrijke drijfveer voor de verovering was de
hoop kostbare delfstoffen te vinden, zoals goud, zilver en diamanten.
- Langzamerhand verschoof het economische zwaartepunt van het Andesgebergte naar de lagere
delen van het continent, waaronder andere cacao, koffie en suikerriet verbouwd kunnen worden. Zo trokken
de Portugese kooplieden naar Brazilië. Langs de oostkust van de nieuwe kolonie werden in hoog tempo
suikerplantages aangelegd. Voor het zware werk werden indianen ingezet, die later werden vervangen door
Afrikaanse slaven.
- De inheemse bevolking nam gedurende de koloniale tijd sterk in aantal af. De indianen waren niet
bestand tegen de ziekten die de Europeanen meebrachten. Daarnaast stierven ook mensen in de strijd tegen
de veroveraars. Immigratie van buiten Spanje of Portugal was nog geen factor van betekenis. De koloniale
machthebbers hielden de poorten angstvallig gesloten voor buitenlanders.
- Grote delen van Zuid-Amerika bleven lang uiterst dunbevolkt. Zelfvoorzienende groepen nomaden
leefden van de jacht, de visserij en het verzamelen van natuurproducten. In de regenwouden werd dit
aangevuld met zwerflandbouw, ook wel shifting cultivation genoemd.
- Omstreeks 1830 waren alle Zuid-Amerikaanse landen onafhankelijk geworden. Vanaf 1850 kwam een
ongekende migratiestroom op gang. De Industriële Revolutie maakte goedkoper en sneller vervoer mogelijk
per stoomschip over zee en over de rivieren landinwaarts. Spoorlijnen legde het continent open en langs de
kust ontstonden grote handelssteden. De vraag naar levensmiddelen en grondstoffen in Europa steef, terwijl
ook de betekenis van de overzeese gebieden als afzetmarkt toenam.
- De immigratie uit vele landen werd nu juist gestimuleerd. De Zuid-Amerikaanse regeringen
stelden goedkoop grond ter beschikking om de landbouwproductie te bevorderen.
- Na 1945 brak een tijd aan van politieke onrust en onderdrukking. Militaire regimes Argentinië en Chili
onderdrukten sociale bewegingen. Veel mensen zochten toevlucht in Europa en de VS. Na de jaren negentig
raakte het continent in rustiger vaarwater en steeg de welvaart zienderogen.
- De intercontinentale migratie nam toe, met Argentinië en Chili als belangrijkste bestemmingen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mereloldenhof. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.