4.1 Natuurlijke hulpbronnen
Z uid-Amerika is rijk aan grondstoffen (riskant)
● delfstoffen producerende en exporterende landen (Brazilië, Chili en Peru)
● grote vraag → hoge prijs → BBP neemt toe → toename kwetsbaar
● export naar Midden-Amerika, Europa en Azië (onverwerkte ertsen)
→ periferie land: verdient geld met primaire sector
na onafhankelijkheid in 1825 was in zuid-Amerika land- en mijnbouw de basis
- jaren ‘30: importsubstitutie en nationalisatie mijnbouwbedrijven
- jaren ‘80 en ‘90: open economie om buitenlandse bedrijven te lokken
→ investeringssubsidies, lagere belastingen en minder strenge regels
Dit had economische gevolgen:
Bolivia
- O osten: niet-inheems Westen: Inheems
- Het westen is arm omdat de winsten naar de multinationals gaan en het leefgebied
wordt aangetast
2006 Evo Morales: eerste inheemse leider
● nieuwe grondwet: houdt rekening met de ‘Moeder Aarde’
● Daardoor mag de bevolking meebeslissen over exploitatie van natuurlijke
hulpbronnen en moeten ervan profiteren.
● De gaswinning werd genationaliseerd waardoor de inkomsten stegen. Die inkomsten
werden gebruikt voor sociale programma's voor de armen. Alleen bleef de sociale
ongelijkheid zoals het was, omdat er geen nieuwe banen werden gecreëerd.
- G rote voorraad lithium → veel vraag → stijgende prijs. (Bolivia, Chili en Argentinië)
- Helft van de voorraad ligt op plekken die negatief worden aangetast als er aan wordt
gezeten (zoutvlakte Salar de Uyuni (helft van de wereldvoorraad
Bolivia wil het lithium zelf winnen en verwerken, alleen zijn er problemen:
- gebrek aan kennis en kapitaal → joint venture met buitenlandse bedrijven
- duurzaamheid in dilemma (er is veel water nodig voor lithium → oppompen water
ondergronds → daling grondwaterpeil → aantasting ecosysteem en afname
hoeveelheid water voor voedselgewassen)
- giftige chemicaliën
- zoutvlakte is een kwetsbaar ecosysteem
Ze zijn nu op zoek naar een balans: economische ontwikkeling en rekening houden met
Moeder Aarde om sociale onrust te voorkomen
, Brazilië: hydro-elektriciteit
3 stuwdammen
8
negatieve gevolgen:
- grote stukken oerwoud onder water → verdwijnen natuurlijke ecosystemen
- verplicht verhuizen en verliezen hun landbouwgronden (vooral inheemse)
- vissen kunnen niet meer naar bron of monding zwemmen → afname visstand
→ minder inkomsten visserij
- rivier minder goed als transportmiddel te gebruiken → leefgemeenschappen
geïsoleerd
- hoge kosten
Brazilië: jaren ‘60
- itdelen van landbouwgrond aan landloze boeren
u
- winning erts en mineralen
- winning fossiele brandstoffen en opwekking duurzame energie
- ontlasting dichtbevolkte gebieden
(zodat mensen gaan wonen in het Amazonegebied ipv ‘de gouden driehoek’)
● arme boeren deden aan zwerflandbouw (ontginning)
○ kappen kleine stukken oerwoud → verbouwen gewassen → na drie jaar
uitputting grond → kappen nieuw stuk oerwoud → enz.
● grote landbouwondernemingen deden aan grote stukken bos kappen
→ concurrentie is groot: bedrijven nemen land van kleine boeren in
Daarom is de FUNAI opgericht: organisatie voor bescherming inheemse cultuur
naleven van de grondwetten wordt slecht gedaan door:
● gebrek aan controle (ambtenaren)
● corruptie (ambtenaren omkopen)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rosaverbeek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,16. Je zit daarna nergens aan vast.