Motiverende gespreksvoering
Plan van aanpak, kern ac/communicatie periode 5
Mei 2020
, Theoretisch kader
Motiverende gespreksvoering wordt toegepast om gedragsverandering bij cliënten op gang te
brengen. Door de ambivalentie van de client naar voren te halen, krijg je de mogelijkheid om de
voors en tegens van de mogelijke verandering bespreken.
Als een client verandertaal uit, dan kun je deze herkennen en versterken door gebruik te maken van
de ORBS technieken (Miller & Rollnick, 2018).
De motivatieheuvel heeft een stijgende kant (voorbereidende verandertaal) en een dalende kant
(mobiliserende verandertaal). Voorbereidende verandertaal bestaat uit een aantal stappen; WKRN.
Voorbereidende verandertaal:
- Willen
- Kunnen
- Reden hebben
- Nodig vinden
Voorbereidende verandertaal is elke zelf-verwoorde uitspraak die een argument voor verandering
inhoudt. Willen, kunnen, reden hebben en nodig vinden worden voorbereidende verandertaal
genoemd omdat ze geen van allen, apart of samen, aangeven dat er ook daadwerkelijk verandering
plaats zal vinden.
Mobiliserende verandertaal:
- Commitment
- Actietaal
- Stappen zetten
Mobiliserende verandertaal geeft de kant van ambivalentie aan die redenen geeft om te
veranderen. De client toont hiermee een beweging aan in de richting van het oplossen van de
ambivalentie ten gunste van verandering. Ook mobiliserende verandertaal geeft niet aan dat de
client ook daadwerkelijk een verandering zal doorvoeren. Zeggen dat je moet, kan of wil veranderen
of dat je daar goede redenen voor hebt, is niet hetzelfde als zeggen dat je ook zult veranderen.
Behoudtaal gaat over doelgedrag en over verandering en geeft de ene kant van ambivalentie aan.
Hoe meer behoudtaal wordt verwoord en verkend, hoe meer de verandering wordt weggepraat.
Behoudtaal is een normaal aspect van ambivalentie waarbij de client de redenen aangeeft om niet te
veranderen.
De verhouding van behoudtaal en verandertaal verandert gewoonlijk tijdens de motiverende
gespreksvoering. In het begin zullen de voors en tegens op een lijn zitten, hoe verder in de
motiverende gespreksvoering, hoe meer de voors naar voren zullen komen en de tegens achter
zullen blijven.
Reactie op behoudtaal: niet naar vragen. Het is onnodig en onwenselijk om alle mogelijke
tegenargumenten van de client te verkennen; de belangrijkste zal de client je wel vertellen uit
zichzelf. Reageren kan onder andere met reflecties of met strategische reacties.
Door het verkennen van de voors en tegens, ontlok je verandertaal en is het waarschijnlijk dat de
ambivalentie voortduurt en versterkt kan worden (Miller & Rollnick, 2018).
Miller, W. R. & Rollnick, S. (2018). Motiverende gespreksvoering, mensen helpen veranderen. Ekklesia.