100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Samenvatting Planten €4,49   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. VWO / Gymnasium
  4.  
  5. Biologie

Samenvatting

Samenvatting Planten
 4 keer bekeken  0 keer verkocht

In dit document staat alles wat er te weten valt over het onderwerp planten Wat er in 5 VWO wordt gegeven.

Voorbeeld 2 van de 6  pagina's

Document informatie

  • Nee
  • Thema 4
  • 17 juni 2021
  • 6
  • 2020/2021
  • Samenvatting

Onderwerpen

Gekoppeld boek

book image

Titel boek:

Auteur(s):

  • Uitgave:
  • ISBN:
  • Druk:

Meer samenvattingen voor studieboek

Alles voor dit studieboek (52)

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (5523)

Verkoper

avatar-seller
noadebever

Voorbeeld van de inhoud

Thema‌‌4‌‌Planten‌‌A5‌ ‌
§1‌‌Tuinbouw‌‌van‌‌planten‌ ‌
‌
Vraag‌‌naar‌‌voedsel‌‌neemt‌‌toe‌‌door‌‌de‌‌groeiende‌‌bevolking‌‌en‌‌door‌‌een‌‌groeiende‌‌vraag‌‌
naar‌‌energie.‌‌Dan‌‌moet‌‌alles‌‌ook‌‌nog‌‌eens‌‌duurzaam,‌‌kortom‌‌makkelijk‌‌is‌‌anders.‌‌ ‌
‌
etioleren→‌g ‌ roeien‌‌van‌‌planten‌‌in‌‌het‌‌donker‌ ‌
‌
§2‌‌Bouw,‌‌groei‌‌en‌‌ontwikkeling‌‌van‌‌planten‌ ‌
‌
Elk‌‌orgaan‌‌(wortels,‌‌stengels,‌‌bladeren)‌‌is‌‌omgeven‌‌door‌e ‌ pidermis‌(‌ opperhuid)‌‌of‌k‌ urk.‌‌
Deze‌‌weefsels‌‌beschermen‌‌de‌‌plant‌‌tegen‌‌waterverlies‌‌en‌‌infecties.‌‌De‌‌epidermis‌‌kan‌‌ook‌‌
uitgroeien‌‌tot‌‌iets‌‌anders,‌‌zoals‌‌bijvoorbeeld‌‌wortelharen.‌‌ ‌
‌
Je‌‌hebt‌‌twee‌‌soorten‌‌transportvaten:‌h ‌ outvaten‌‌‌en‌b ‌ astvaten‌.‌‌Houtvaten‌‌liggen‌‌in‌‌houtige‌‌
stengels‌‌in‌‌jaarringen.‌‌Bastvaten‌‌liggen‌‌eromheen.‌‌In‌‌planten‌‌die‌‌niet‌‌houtig‌‌zijn‌‌liggen‌‌de‌‌
vaatbundels‌‌bij‌‌elkaar.‌‌Het‌‌echte‌‌onderscheid‌‌kan‌‌dus‌‌gemaakt‌‌worden‌‌op‌‌basis‌‌van‌‌functie.‌‌
Houtvaten‌‌vervoeren‌‌water‌‌en‌‌mineralen‌‌naar‌‌de‌‌bladeren,‌‌bastvaten‌‌transporteren‌‌glucose‌‌
naar‌‌de‌‌wortels.‌‌ ‌
‌
Het‌‌weefsel‌‌tussen‌‌de‌‌epidermis‌‌en‌‌de‌‌transportvaten‌‌heet‌‌het‌‌vulweefsel‌‌en‌‌is‌‌betrokken‌‌
bij‌‌fotosynthese.‌‌ ‌
‌
Dingen‌‌die‌‌planten‌‌nodig‌‌hebben‌‌(om‌‌hun‌‌hele‌‌leven‌‌te‌‌groeien):‌ ‌
- Voldoende‌‌water‌ ‌
- Voldoende‌‌mineralen‌ ‌
- Zuurstof‌ ‌
- Koolstofdioxide‌ ‌
- Licht‌ ‌
- Geschikte‌‌temperatuur‌ ‌
‌
Planten‌‌veranderen‌‌en‌‌specialiseren‌‌veel,‌‌zo‌‌kunnen‌‌er‌‌organen‌‌veranderen‌‌of‌‌ontstaan.‌‌ ‌
Onderdelen‌‌planten‌‌voor‌‌groeien:‌ ‌
- De‌‌toppen‌‌van‌‌stengels‌‌en‌‌wortels‌‌worden‌g ‌ roeipunten‌‌‌genoemd,‌‌want‌‌ze‌‌zorgen‌‌
voor‌‌de‌‌lengte.‌‌ ‌
- Er‌‌vinden‌‌bijvoorbeeld‌‌delingen‌‌plaats‌‌in‌m ‌ eristemen‌(‌ deelweefsels).‌‌Deze‌‌
bevinden‌‌zich‌‌in‌‌de‌‌toppen‌‌van‌‌wortels‌‌en‌‌stengels‌‌(knoppen‌‌en‌‌jonge‌‌bladeren).‌‌In‌‌
meristemen‌‌zitten‌‌stamcellen,‌‌hierdoor‌‌kan‌‌een‌‌cel‌‌dus‌‌specialiseren.‌‌Als‌‌een‌‌cel‌‌
zich‌‌deelt,‌‌ontstaan‌‌er‌‌twee‌‌dochtercellen.‌‌Een‌‌daarvan‌‌blijft‌‌een‌‌meristeemcel‌‌en‌‌de‌‌
ander‌‌ondergaat‌c ‌ elstrekking‌.‌‌Hierbij‌‌kan‌‌celdifferentiatie‌‌en‌‌celspecialisatie‌‌
optreden.‌‌In‌‌stengels‌‌komt‌‌ook‌‌meristeem‌‌voor,‌‌deze‌‌zorgt‌‌voor‌‌diktegroei‌‌
(‌cambium‌)‌ ‌
- Naar‌‌binnen‌‌vormt‌‌het‌‌cambium‌‌houtcellen‌‌en‌‌naar‌‌buiten‌‌toe‌‌bastcellen.‌‌ ‌
‌
De‌‌houtcellen‌‌maken‌‌tegen‌‌de‌‌verticale‌‌primaire‌‌celwanden‌‌een‌‌dikke‌‌secundaire‌‌celwand‌‌
van‌‌cellulose‌‌en‌‌houtstof.‌‌De‌‌houtcellen‌‌verdwijnen‌‌na‌‌een‌‌tijdje‌‌onder‌‌invloed‌‌van‌‌
enzymen.‌‌ ‌
‌
Bij‌‌bastvaten‌‌verdwijnen‌‌de‌‌dwarswanden‌‌tussen‌‌de‌‌cellen‌‌niet‌‌(celkernen‌‌wel)‌‌maar‌‌
ontstaan‌‌er‌‌openingen.‌‌(z‌ eefplaat‌).‌‌Door‌‌het‌‌verdwijnen‌‌van‌‌de‌‌celkernen‌‌leven‌‌ze‌‌niet‌‌heel‌‌
lang,‌‌ze‌‌worden‌‌vervolgens‌‌dichtgedrukt.‌‌ ‌
‌
Uit‌‌het‌‌cambium‌‌ontstaan‌‌meer‌‌houtcellen‌‌dan‌‌bastcellen.‌‌Daarom‌‌heb‌‌een‌‌grote‌‌laag‌‌hout‌‌
en‌‌aan‌‌kleine‌‌bastlaag.‌‌ ‌
‌

, Invloed‌‌seizoenen‌‌op‌‌hout:‌ ‌
- Voorjaar→‌‌Wijde‌‌houtvaten‌‌met‌‌dunne‌‌wanden.‌‌Ze‌‌kunnen‌‌veel‌‌water‌‌en‌‌opgeloste‌‌
stoffen‌‌vervoeren.‌ ‌
- Zomer→‌‌Nauwere‌‌houtvaten‌‌met‌‌dikkere‌‌wanden.‌‌Ze‌‌willen‌‌minder‌‌water‌‌kwijtraken.‌‌ ‌
- Winter‌‌&‌‌Herfst→‌‌Geen‌‌delingen‌‌in‌‌het‌‌cambium‌ ‌
‌
§3‌‌Transport‌‌in‌‌planten‌ ‌
‌
Houtvaten→‌‌water‌‌en‌‌zouten‌‌van‌‌de‌‌wortels‌‌naar‌‌de‌‌bladeren‌‌(a ‌ norganische‌‌sapstroom‌)‌ ‌
Bastvaten→‌‌water‌‌en‌‌assimilatieproducten‌‌van‌‌bladeren‌‌naar‌‌de‌‌rest‌‌(o ‌ rganische‌‌
sapstroom‌)‌ ‌
‌
Opname‌‌water‌‌en‌‌mineralen:‌ ‌
- Wortelharen‌‌(sterk‌‌vertakt‌‌dus‌‌groot‌‌oppervlakte)‌ ‌
- Transport‌‌van‌‌water‌‌en‌‌opgeloste‌‌mineralen‌‌via‌‌celwanden‌ ‌
- Houtvaten‌‌(in‌‌de‌c ‌ entrale‌‌cilinder,‌b‌ uitenste‌‌laag‌‌heet‌e ‌ ndodermis‌‌‌en‌‌zorgt‌‌voor‌
selectieve‌‌opname‌‌van‌‌mineralen)‌ ‌
- de‌‌rest‌ ‌
‌
Capillaire‌‌werking→‌‌‌Capillariteit‌‌(of‌‌capillaire‌‌werking)‌‌is‌‌het‌‌verschijnsel‌‌in‌‌de‌‌natuurkunde‌‌
dat‌‌een‌‌vloeistof,‌‌bijvoorbeeld‌‌water,‌‌in‌‌een‌‌zeer‌‌fijn‌‌buisje‌‌stijgt,‌‌tegen‌‌de‌‌werking‌‌van‌‌de‌‌
zwaartekracht‌‌in.‌‌Hoe‌‌fijner‌‌de‌‌buisjes,‌‌hoe‌‌hoger‌‌het‌‌water‌‌kan‌‌stijgen.‌‌ ‌
‌
De‌‌capillaire‌‌werking‌‌zorgt‌‌ervoor‌‌dat‌‌water‌‌met‌‌mineralen‌‌vanuit‌‌de‌‌grond‌‌de‌‌wortels‌‌
instroomt,‌‌dmv‌c ‌ ohesiekrachten‌(‌ watermoleculen‌‌blijven‌‌bij‌‌elkaar)‌‌en‌a ‌ dhesiekrachten‌‌
(watermoleculen‌‌blijven‌‌aan‌‌de‌‌wand‌‌‘plakken’).‌‌Diffusie‌‌speelt‌‌ook‌‌een‌‌rol.‌‌ ‌
‌
De‌‌endodermiscellen‌‌van‌‌de‌‌centrale‌‌cilinder‌‌zijn‌‌met‌‌elkaar‌‌verbonden‌‌door‌‌een‌‌kurklaag.‌‌
Hier‌‌kan‌‌water‌‌dus‌‌niet‌‌doorheen.‌‌De‌‌enige‌‌manier‌‌waarop‌‌je‌‌hier‌‌doorheen‌‌kan‌‌is‌‌via‌‌het‌‌
celmembraan‌‌dmv‌‌actief‌‌transport.‌‌Dit‌‌gebeurt‌‌met‌‌mineralen‌‌van‌‌de‌‌schors‌‌naar‌‌de‌‌cilinder.‌‌
Hierdoor‌‌wordt‌‌de‌‌osmotische‌‌waarde‌‌in‌‌de‌‌centrale‌‌cilinder‌‌groter‌‌dan‌‌die‌‌in‌‌de‌‌schors.‌‌
Door‌‌osmose‌‌diffundeert‌‌water‌‌vervolgens‌‌naar‌‌de‌‌centrale‌‌cilinder.‌‌De‌‌kurkbandjes‌‌
verhindert‌‌het‌‌water‌‌van‌‌terugstromen.‌‌Het‌‌water‌‌met‌‌de‌‌opgeloste‌‌mineralen‌‌stijgt‌‌daardoor‌‌
in‌‌de‌‌houtvaten.‌‌→‌w ‌ orteldruk.‌‌ ‌
‌
Worteldruk‌‌kan‌‌water‌‌echter‌‌maar‌‌een‌‌aantal‌‌meter‌‌laten‌‌stijgen,‌‌daarom‌‌heeft‌‌het‌‌bij‌‌
bomen‌‌in‌‌de‌‌zomer‌‌niet‌‌heel‌‌veel‌‌effect‌‌(de‌‌verdamping‌‌zorgt‌‌dan‌‌vooral‌‌voor‌‌het‌‌opwaartse‌‌
transport).‌‌In‌‌het‌‌voorjaar,‌‌als‌‌er‌‌nog‌‌geen‌‌bladeren‌‌zijn,‌‌zal‌‌de‌‌worteldruk‌‌dus‌‌en‌‌veel‌‌
grotere‌‌rol‌‌spelen.‌‌ ‌
‌
Wanneer‌‌door‌‌worteldruk‌‌meer‌‌water‌‌het‌‌blad‌‌binnenkomt‌‌dan‌‌er‌‌verdampt‌‌veroorzaakt‌‌dit‌‌
druppelen‌→‌‌vooral‌‌‘s‌‌ochtends‌ ‌
‌
Water‌‌verplaatst‌‌zich‌‌dmv‌‌van‌‌osmose‌‌maar‌‌ook‌‌door‌‌druk.‌‌Water‌‌zal‌‌zich‌‌van‌‌een‌‌hoge‌‌
druk‌‌naar‌‌lage‌‌druk‌‌verplaatsen.‌‌→‌w ‌ aterpotentiaal‌ ‌
‌
Watertransport‌‌(in‌‌houtvaten)‌‌wordt‌‌dus‌‌beïnvloed‌‌door:‌ ‌
- Capillaire‌‌werking‌ ‌
- Verschil‌‌in‌‌waterpotentiaal‌ ‌
- Verdamping‌‌uit‌‌de‌‌bladeren→‌‌Ze‌‌kunnen‌‌dit‌‌regelen‌‌door‌‌huidmondjes‌‌te‌‌openen‌‌of‌‌
te‌‌sluiten‌‌(‘s‌‌nachts‌‌bijna‌‌allemaal‌‌dicht),‌‌ze‌‌kunnen‌‌dit‌‌regelen‌‌door‌‌
vormverandering‌‌van‌‌de‌s ‌ luitcellen‌ ‌
‌
De‌‌turgor‌‌van‌‌de‌‌sluitcellen‌‌wordt‌‌beïnvloed‌‌door‌‌de‌‌osmotische‌‌waarde‌‌van‌‌het‌‌
vacuolevocht,‌‌licht‌‌en‌‌CO2-gehalte‌‌van‌‌de‌‌sluitcellen.‌‌De‌‌huidmondjes‌‌liggen‌‌voornamelijk‌‌

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper noadebever. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€4,49
  • (0)
  Kopen