Een samenvatting uit "Anatomie en fysiologie: een inleiding" van Martini en Bartholomew. Dit is een samenvatting van de volgende hoofdstukken:
Uit H10...
H10.1: volledig
H10.2: 10.2.1, 10.2.2, 10.2.3, 10.2.4
H10.4: 10.4.1, 10.4.2
H10.5: volledig
H10.6: 10.6.1, 10.6.2
H10.8: volledig
H10.10:...
Het hormoonstelsel = endocriene stelsel
Uit “Anatomie en fysiologie; een inleiding” door Marti ni en Bartholomew (6e editi e)
Opmerkingen:
Verwijzingen naar pagina’s zijn verwijzingen naar het boek
Indeling van hoofdstukken is volgens de hoofdstukken in het boek
Pijltje omlaag = minder/omlaag en pijltje omhoog meer/omhoog
10. Het endocriene stelsel
10.1 De homeostase wordt gehandhaafd via communicatie tussen
cellen
Cellen over korte afstand (buurcellen):
Chemische stof aan extracellulaire vloeistof = “praten”
o Cel weet wat andere cel aan het doen is
o Functie van weefsels op plaatselijk niveau gecoördineerd
Cellen over langere afstand:
Via zenuwstelsel
o Van korte duur (bv als er een bus aankomt, dat je dan wegspringt)
o Gelijk een telefoonsysteem (heel specifiek, een bericht van plek x naar plek y
gestuurd)
Via endocriene stelsel
o Langdurig
o Gebruikt hormonen
Info + instructies tussen cellen onderling
Hormonen = post (maar meer geadresseerde brieven)
Bloed = postbode
Doelcellen:
= cellen die telkens receptors hebben voor een bepaald type hormoon, die de boodschap ve
hormoon kunnen lezen als ze aankomen via dat endocriene stelsel
Hormonen komen langs allerlei doelcellen, maar alleen hun ene bijbehorende doelcel
reageert
Overal in lichaam aanwezig kan dat hormoon op verschillende plekken in lichaam
tegelijkertijd effect heeft
Kan dat cel nog werking doet van hormoon x, maar ook instructie van hormoon y
complexe veranderingen
o Bvb tijdens foetale groei of puberteit
Het hormoonstelsel/endocriene stelsel - 1
,Overeenkomsten zenuwstelsel en endocriene stelsel:
Werking berust op afgifte chemische stoffen
o Binden aan specifieke receptoren of doelcellen
Hebben verschillende stoffen gemeen
o Bvb adrenaline en noradrenaline
hormoon neurotransmitter
als aan bloed als bij synaps afgegeven
afgegeven
Via negatieve terugkoppeling gereguleerd
Reguleren de activiteit van andere cellen, weefsels, organen, stelsels
Handhaven de homeostase
Het hormoonstelsel/endocriene stelsel - 2
, 10.2 Het endocriene stelsel reguleert fysiologische processen via de
binding van hormonen aan receptoren
Endocriene stelsel = alle endocriene cellen en weefsels van het lichaam
Endocriene cellen = cellen die klierproduct aan extracellulaire vloeistof afgeven
o ≠ exocriene cellen (die geven klierproduct aan epitheeloppervlak)
Hormoon = chemische signaalstof die in het ene weefsel w afgegeven en door doelcellen in
jfskfjkdfnkdandere weefsels w vervoerd
o Sommige alleen invloed op buurcellen
(bv cytokinen = weefselhormonen, waaronder prostaglandinen)
o Sommige op cellen in hele lichaam
Zie afbeelding p. 410
10.2.1 De structuur van hormonen
3 groepen obv chemische structuur:
1. AMINOZUURDERIVATEN
Klein moleculen
Lijken qua bouw op aminozuren
Adrenaline, noradrenaline, schildklierhormonen, melatonine
2. PEPTIDEHORMONEN
Ketens van aminozuren
Van korte polypeptiden (o.a. ADH en oxytocine)
Tot kleine eiwitten (o.a. groeihormoon en prolactine)
Grootste groep hormonen
3. VETDERIVATEN
2 soorten: steroïden en eicosanoïden
Steroïden
Lijken qua bouw op cholesterol (ook afgeleid ervan)
Afgegeven door voortplantingsorganen en bijnieren
Onoplosbaar in water in bloed aan specifieke transporteiwitten gebonden
Eicosanoïden
Verbindingen obv vetzuren
Afgeleid van arachidonzuur = een vetzuur met 20 koolstofatomen
Het hormoonstelsel/endocriene stelsel - 3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maddy01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
