Samenvatting
Samenvatting Nectar Biologie 5 vwo Afweer
Samenvatting Nectar Biologie 5 vwo Hoofdstuk 12 Afweer
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
Voorbeeld 2 van de 11 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Biologie samenvatting Hoofdstuk 1212.1 Planten en afweer
Mechanische afweer = bijvoorbeeld de stekels op een plant, de plant zelf zorgt voor de afweer
Chemische afweer = planten maken stoffen als bescherming tegen herbivoren. De stoffen zijn
bitter/brandend.
Afweermaatregelen
Plantencellen herkennen schadelijke schimmels en bacteriën via receptoren op de celmembranen.
Dat leidt tot maatregelen”
Sluiten huidmondjes > minder bacteriën binnen
Maken van H2O2 waardoor de celwand verdikt
Als een cel beschadigd komt NO vrij en dat is dodelijk voor ziekteverwekkers, maar ook de plant zelf.
Maar de plantencellen maken direct een stof die NO onschadelijk maakt.
Vraat
Als er vraat plaatsvindt, scheiden planten cumarine uit. Veel geurstoffen werken als een signaal voor
de rest van de planten/bladeren. Die reageren door een stof te maken die blad-etende dieren niet
lekker vinden.
Planten kunnen met die geurstoffen ook de vijanden van hun vijanden aantrekken en zichzelf
op die manier beschermen. Op die manier lokken de bloemen van door kevers aangevreten
limaboomplant kever-etende dieren.
12.2 Bescherming
Bacteriën (eencellige organismen) hebben geen celkern. Hun DNA ligt los in het grondplasma. Veel
bacteriën zijn erg nuttig. Huid bacteriën of darmbacteriën bijvoorbeeld. Er zijn ook schadelijke
bacteriën. De meeste soorten leven van organische stoffen uit hun omgeving. Daarbij maken ze
stoffen die bij mensen tot een heftige reactie kunnen leiden.
Cholerabacterie maakt eiwit choleratoxine, met gevolg dat de darmen meer water gaan
uitscheiden > diarree > uitdroging > sterfte!
Blauwalg (cyanobacteriën) maakt met fotosynthese zijn eigen organische stoffen. Het zijn foto-
autotrofe bacteriën. Sommige van die stoffen zijn heel giftig:
Microcystines: peptidemoleculen die de lever beschadigen
Anatoxine-a: gifstof, tast zenuwen aan en de ademhaling stopt
Andere Eencellige ziekteverwekkers
Malariaparasieten ontwikkelen zich in de lever en besmetten rode bloedcellen. Na een paar dagen
breken ze uit waarbij gifstoffen vrijkomen. De patiënt krijgt een koortsaanval.
Darmparasiet Giardia lamblia hecht aan de darmwand en leidt tot diarree.
, Barrières aan de buitenkant
Dekweefsels vormen een fysische barrière voor ziekteverwekkers. Door nauw aaneensluitende cellen
blijft het inwendig milieu gescheiden van het uitwendig milieu. De hoornlaag (opperhuid) is een
dekweefsel en bestaat uit dode cellen. Het houdt ziekteverwekkers tegen. Als deze laag slijt, groeit
de hoornlaag aan door de delende cellen van de kiemlaag.
Zonlicht bruine huidskleur is een beschermingsreactie tegen UV stralen door extra pigment
productie door melanocyten (in de kiemlaag). Het pigment hoopt zich op om de celkern en
beschermt zo het DNA. Anders kan het DNA beschadigen en huidkanker ontstaan.
BRON 5
Barrières aan de binnenkant
Je ademwegen en verteringsstelsel zijn bedekt met slijmvlies. In dit dekweefsel scheiden
slijmbekercellen slijm af dat bacteriedodende stoffen bevat. In de longen werkt slijmvlies als
kleeflaag. Trilhaarcellen in de luchtwegen brengen het slijm naar de keelholte > de meeste bacteriën
overleven de lage pH van de maag niet, nadat je het slijm hebt ingeslikt.
Aeroob = organisme dat afhankelijk is van zuurstof
Anaeroob = niet afhankelijk van zuurstof
Heterotroof = halen energie uit organische stoffen
Autotroof = halen energie uit anorganische stoffen (maken eigen organische stoffen)
12.3 Niet-specifieke afweer
Virussen gebruiken cellen om zich te vermeerderen, bestaat uit erfelijk
materiaal DNA en RNA met daaromheen een membraan van eiwitten. Die
eiwitten hechten aan de receptormolecuul in het membraan van de
gastheercel.
Denguevirus > flavivirus, een soort RNA-virus
Zijn RNA komt overeen met dat van de mens, ribosomen op RER
vertalen het virus-RNA naar viruseiwitten. Onder andere een
polymerase enzym dat meer virus-RNA maakt.
Na montage van eiwitten en RNA, verlaat het virus het Golgi-systeem
De gastheercel sterft! APOPTOSE
De afvalstoffen van veel cellen die tegelijkertijd sterven, zorgen in de patient voor hoge koorts,
overgeven en diarree.
Als een virus toch in het bloed komt, komt de niet-specifieke afweer in actie. Een opruimsysteem
van witte bloedcellen die alle ongewenste stoffen opruimt.
Bloedeiwitten
Bloedplasma bevat eiwitten die geïnfecteerde cellen opruimen: de complementeiwitten. Als een
bacterie binnendringt, herkennen de complementeiwitten de eiwitten op de bacterie. Antigenen
werken als herkenningseiwitten voor je immuunsysteem.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper emmatenkoppel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66997 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen