In dit document vind je een samenvatting van het boek Understanding Ethics (3e editie) van de schrijver Torbjörn Tännsjö. Dit boek hoort bij het vak Inleiding in de filosofie. De samenvatting gaat over hoofdstuk 1 t/m 6
Samenvatting Inleiding in de filosofie – Understanding ethics (3 th edition)
H1 – Practical and normative ethics
Practical problems
Kenmerkend voor een praktische vraag is dat het antwoord daarop een handeling is. We worden
altijd geconfronteerd met praktische vragen, en de meest fundamentele praktische vraag waarmee
we worden geconfronteerd, is wat we met de rest van ons leven moeten doen. Maar praktische
problemen hoeven niet altijd individueel van aard te zijn. We worden ook vaak collectief
geconfronteerd met praktische vragen en ze zijn soms politiek van aard geworden.
o Je bent zwanger geworden en je weet niet wie de vader is. Houd je de baby of laat je het
weghalen?
o Stel we ontdekken dat een bepaald gen zorgt voor psychopaten of sociopaten. Stel dat we er
ook een genetische therapie voor hebben die zorgt dat het gen gecorrigeerd wordt. Moet de
samenleving het gebruik van dit soort therapie tolereren? Moet de samenleving het gebruik
verplichten?
Applied ethics
Hoe lossen we praktische problemen op? Hoe lossen we die vooral op een verantwoorde manier op?
Hier is een vereenvoudigd antwoord op deze vraag: we doen aan toegepaste ethiek (applied ethics).
Het algemene idee achter toegepaste ethiek is het volgende: om kennis te verwerven over wat te
doen in een praktische situatie, moeten ware of redelijke morele principes worden toegepast op de
onderzochte zaak. Om dit te kunnen doen, moeten we ook de relevante niet-morele feiten van de
situatie begrijpen.
Het probleem hierbij is, hoe vinden we morele principes die we kunnen toepassen op ons praktische
probleem? En welke moreel principe is waar of redelijk? Een poging om antwoord te geven op deze
laatste vraag wordt vaak binnen de normatieve ethiek gedaan.
Een manier om erachter te komen of een voorgesteld principe waar of redelijk is, is door het toe te
passen op een praktisch probleem en te kijken of het een plausibele oplossing oplevert. Het is
gebleken dat het in de normatieve ethiek vaak handiger is om abstracte denkvoorbeelden te
bespreken dan echte gevallen. Echte gevallen zijn rommelig; ze bevatten te veel informatie om te
kunnen verwerken. In werkelijkheid kan namelijk alles gebeuren. Abstracte denkvoorbeelden kunnen
zo worden bedacht dat we er gewoon vanuit gaan dat bepaalde dingen het geval zijn.
o The Switch > Een karretje rijdt over een spoor. Op zijn pad zijn vijf mensen die vastgebonden zijn
aan het spoor. Het is mogelijk dat je een schakelaar overhaalt, waardoor de trolley naar een
ander spoor wordt geleid. Er is één persoon aan dat spoor vastgebonden.
o The Footbridge > Je staat op een brug waaronder een trolley zal passeren. Er is een grote man
naast je en je enige manier om de trolley te stoppen is om hem op de baan te duwen. Terwijl je
hem dood, red je vijf mensen.
o The Loop > Je kunt de trolley omleiden op een apart spoor. Op deze baan staat één grote man.
Maar voorbij de grote man loopt de baan terug naar de hoofdlijn in de richting van de vijf, en als
de grote man er niet was, zou het omdraaien van de schakelaar de vijf niet redden.
One truth, many truths or no truth at all?
1
, Men zou kunnen denken dat de zoektocht naar één, unieke, superieure morele visie ('de morele
wet') gedoemd is te mislukken, aangezien er meer dan één dergelijke visie bestaat. Morele waarheid
kan als relatief worden beschouwd. Wat vanuit het ene culturele of tijdelijke perspectief juist is, kan
vanuit een ander cultureel of temporeel perspectief verkeerd zijn. Het heeft dus geen zin om een
uniek superieure morele visie na te streven. Dit is ethisch relativisme.
Normative ethics
Hoe verwerven we kennis, of op zijn minst gerechtvaardigde overtuigingen, over morele principes?
1. We vinden een manier om gewaagde morele vermoedens als volgt te formuleren: Het is altijd
verkeerd om opzettelijk en actief een onschuldig mens te doden.
2. Vervolgens passen we ze toe op echte of hypothetische gevallen en beoordelen we of de
conclusies die we trekken acceptabel zijn. Als meerdere hypothesen verenigbaar zijn met een
bepaald oordeel, maken we een gevolgtrekking naar de beste verklaring. Het principe dat de
beste verklaring geeft waarom je in een bepaalde situatie op een bepaalde manier moet
handelen, is het principe waar we geloof aan hechten.
3. We gaan dan naar andere gevallen en vinden redenen om ons aan ons principe te houden of het
te herzien.
4. Wanneer het proces tot een einde is gekomen en we hebben bereikt wat vaak een ‘reflectief
evenwicht’ wordt genoemd, hebben we het recht om te concluderen dat we gerechtvaardigd
zijn in onze morele overtuigingen.
Religion and morality
In de publieke discussie over praktische of morele problemen nemen vertegenwoordigers van de
verschillende religies vaak een leidende rol. Soms beweren ze dat wat ze morele opvattingen
vertegenwoordigen die gebaseerd zijn op hun respectievelijke religies, opvattingen zoals christelijke,
joodse of islamitische ethiek. In zekere zin hebben ze gelijk. De morele opvattingen die ze
vertegenwoordigen, worden in feite door veel mensen gedragen die de respectieve religies
aanhangen. Vaak zijn er ook bepaalde gezaghebbende documenten die precies aangeven welke
morele opvattingen de aanhangers van deze religies nodig hebben.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brttlvld8. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
