Dit is een samenvatting van de externe verslaggeving. Dit is niet alleen voor een student die de opleiding finance & control studeert, maar ook voor een student van accountancy. Dit komt omdat dezelfde leerstof eveneens in dit document is verwerkt.
Hoofdstuk 1 Externe verslaggeving: relaties met andere vakgebieden en ontwikkeling
Definitie van een organisatie: een samenwerkingsverband van mensen en middelen dat gericht is op
het realiseren van bepaalde doelstellingen (financieel en niet-financieel).
De doelstellingen van het bedrijf kunnen zijn:
- Het behalen van winst;
- Het verkrijgen van een bepaalde marktpositie;
- Het leveren van een bijdrage aan haar maatschappelijke verantwoordelijkheden, zoals het
verschaffen van werkgelegenheid en de zorg voor een schoon milieu.
De doelstellingen zijn afgeleid van de doelstellingen van de belanghebbenden van een organisatie:
- De leiding van de organisatie en haar overige werknemers;
- De eigenaren van de organisatie (aandeelhouders);
- Vermogensverschaffers, zoals banken en beleggers;
- Afnemers en leveranciers;
- De overheid met name de fiscus;
- Vakbonden.
De belanghebbenden willen kunnen beoordelen of hun doelstellingen met betrekking tot de organisatie
worden gerealiseerd. Zij willen daarom geïnformeerd worden over het (financiële) reilen en zeilen van
de organisatie.
Interne informatieverschaffing
Die is gericht op de informatiebehoefte van de leiding voor het nemen van beslissingen en het
beheersen van het bedrijfsproces. Dit is het terrein van management accounting of interne
berichtgeving. Op deze vorm van informatieverschaffing zijn geen wettelijke regels van toepassing;
het wordt immers als interne aangelegenheid beschouwd op welke wijze en in welke mate de leiding
geïnformeerd wil worden.
Externe informatieverschaffing
Die is gericht op de informatiebehoefte van derden voor hun oordeelsvorming en/of besluitvorming
ten aanzien van de organisatie; de informatie is mede bedoeld om verantwoording af te leggen over het
gevoerde beleid. Derden hiervan zijn:
- De leiding van de organisatie (aandeelhouders);
- Vermogensverschaffers, zoals banken en beleggers;
- Afnemers en leveranciers;
- De overheid, met name de fiscus;
- Vakbonden.
Externe informatieverschaffing vindt plaats door:
Jaarverslaggeving;
Tussentijdse berichtgeving;
Persbericht naar aanleiding van opvallende gebeurtenissen of ontwikkelingen.
1
,Dit is het terrein van Financial accounting, ook wel externe verslaggeving genoemd. Op dit terrein
bestaat een wetgeving, omdat de wetgever het wenselijk heeft geacht dat ondernemingen financiële
informatie openbaar maken (publicatieplicht). Titel 9 boek 2 BW tezamen met andere bepalingen uit
titel 1 tot en met Titel 6 opgenomen in Apendix 1.
Omschrijving Intern Extern
Wettelijke voorschriften Nee Ja
Frequentie Vrijwel doorlopend Periodiek
Detaillering Zeer gedetailleerd Meer globaal
Tijdstip van berichtgeving Vrij snel na einde periode Later
Mogelijke neiging tot ‘creative Nee, althans niet op het niveau Ja
accounting’ van de centrale leiding
Betekenis creative accounting: het op kunstmatige wijze verfraaien van de balans en de
resultatenrekening.
De wettelijke regels van externe verslaggeving
Die bepalen welke informatie verstrekt moet worden en schrijven soms dwingende
waarderingsgrondslagen voor de balans en resultatenrekening voor.
Drie soorten jaarrekeningen
1. De interne jaarrekening ten behoeve van de leiding
2. De externe jaarrekening ten behoeve van externe belanghebbenden
3. De fiscale jaarrekening ten behoeve van de fiscus
De samenhang tussen financial accounting en andere vakgebieden
- Bedrijfsadministratie: Het verschaffen van cijfermateriaal voor de balans en resultatenrekening en overige
calculaties die nodig zijn
- Administratieve organisatie (AO): Het in goede banen leiden van informatiestromen op basis van de
regelgeving die de interne en externe verslaggeving stellen
- Ondernemingsrecht: Met name het jaarrekeningenrecht waarin wettelijke regels voor externe verslaggeving
aan de orde komen.
- Belastingrecht: De fiscale regels die betrekking hebben op het opstellen van de externe verslaggeving in de
vorm van een fiscale jaarrekening conform de fiscale wetten en richtlijnen.
- Financiering: De kengetallen die berekend kunnen worden, zoals liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit.
Liquiditeit
In hoeverre de onderneming in staat is om aan haar kortlopende betalingsverplichtingen te voldoen.
Solvabiliteit
In hoeverre de onderneming in staat is om aan haar langlopende betalingsverplichtingen te voldoen.
Rentabiliteit
De winst wat per € 1,00 aan geïnvesteerd vermogen is verdiend. Dat kan berekend worden op eigen, vreemd en
totaalvermogen. Dus het verband tussen het financiële en geïnvesteerde vermogen van de onderneming samen met de
opbrengst die daardoor is behaald.
De externe jaarrekening
De belangrijkste onderdeel van de externe verslaggeving is de jaarrekening. Die bestaat uit het geheel
van de balans en winst- en verlies rekening en de op beide stukken betrekking hebbende toelichting.
2
,Balans en resultatenrekening
Een balans bestaat uit activa en passiva. Activa is het bezit van de onderneming terwijl de passivazijde
aangeeft hoe het bezit is gefinancierd.
De activa bestaat uit:
- Vaste activa: kan worden onderverdeeld worden in materiele, immateriële en financiële vaste
activa.
- Vlottende activa: die kan worden onderverdeeld in voorraden, debiteuren en liquide middelen
De passiva bestaat uit:
- Eigen vermogen: Dat heeft te maken met het kapitaal die in de onderneming is gestopt door de
eigenaar.
- Vreemd vermogen: kan worden onderverdeeld in lang en kort vreemd vermogen.
Resultatenrekening
De resultatenrekening is een overzicht van de opbrengsten en de kosten gedurende een bepaalde
periode en geeft over de betreffende periode behaalde resultaat weer. De resultatenrekening bevat dan
ook periode- of stroomgrootheden.
Opbrengsten zijn een reflectie van de economische prestaties die een onderneming in de betreffende
periode heeft geleverd, kosten geven de waarde van de verbruikte productiemiddelen in de betreffende
periode weer.
Het verband tussen de balans en resultatenrekening
De balans en resultatenrekening hangen nauw met elkaar samen, zij kunnen niet onafhankelijk van
elkaar opgesteld worden. Als de balans is vastgesteld, ligt daarmee in principe ook de
resultatenrekening vast, en omgekeerd.
Twee manieren waarop winst kan worden berekend
- Vanuit de resultatenrekening, als het verschil tussen de opbrengst en kosten
- Vanuit de balans, als het verschil tussen het eigen vermogen aan het eind en het eigen
vermogen aan het begin van de periode (vermogensvergelijking)
Indien de winst door middel van vermogensvergelijking wordt berekend dient een vermogenstoename
te worden gecorrigeerd voor mutaties in de kapitaalsfeer; dit zijn kapitaalstortingen en
kapitaalonttrekkingen.
Kapitaalstortingen
Dat is een toename van het eigen vermogen die niet als winst valt aan te merken, bijvoorbeeld de
opbrengst uit een aandelenemissie.
Kapitaalonttrekkingen
Dit is een afname van het eigen vermogen die geen verlies is, bijvoorbeeld het uitkeren van dividend.
Oorzaak kapitaalstortingen en onttrekkingen
Kapitaalstortingen en onttrekkingen vinden hun oorzaak in vermogensverschuivingen tussen de
onderneming en haar eigenaren.
3
, Winstberekening door middel van vermogensvergelijking
Eigen vermogen einde periode
Eigen vermogen begin periode -
Vermogenstoename of afname =
Kapitaalstortingen -
Kapitaalonttrekkingen +
Verlies/winst =
Rechtstreekse vermogensmutaties
Dat zijn mutaties in het eigen vermogen die niet via de resultatenrekening lopen.
Rentabiliteit
De rentabiliteit van het totale vermogen wordt ‘verdeeld’ onder de eigenvermogenverschaffers en de
vreemdvermogenverschaffers. RVV ligt in principe vast terwijl REV afhankelijk is van het presteren
van de onderneming, dus van de RTV.
Indien RTV hoger is dan RVV komt dit verschil ten goede aan de eigenvermogenverschaffers en zal
de REV voor aftrek van belasting hoger zijn dan de RTV. Dan is er sprake van een positieve
‘financiële hefboomwerking’.
Solvabiliteit
Dat is de mate waarin de onderneming in staat is aan haar verplichtingen jegens de schuldeisers te
voldoen (langlopende schulden). Bij het beoordelen van de solvabiliteit staat het eigen vermogen
centraal.
Bij liquidatie van de onderneming krijgen eigenvermogenverschaffers hun inleg terug als aan de
verplichtingen jegens schuldeisers is voldaan. Hoe groter de relatieve omvang van het eigen
vermogen, des te beter de solvabiliteit.
Als solvabiliteit kunnen de volgende verhoudingen gebruikt worden:
Eigen vermogen / totaal vermogen
Vreemd vermogen / totaal vermogen
Eigen vermogen / vreemd vermogen
Aandachtspunt
Bij een hoger rentabiliteit zal een wat lager solvabiliteit eerder acceptabel zijn. Het trachten te
profiteren van de hiervoor genoemde financiële hefboomwerking van de vermogensstructuur (trading
on equity) kan een reden zijn om de solvabiliteit bewust niet te gunstig te laten zijn.
Liquiditeit
De liquiditeit geeft de mate aan waarin de onderneming in staat is aan haar lopende
betalingsverplichtingen te voldoen (kortlopende schulden).
Dynamische liquiditeit: Dat is een prognose van de verwachte ontvangsten en uitgaven voor de
komende periode.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hicham1991. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
