Samenvatting van h1 t/m 4 praktisch Europees recht. Ook h15 inleiding Nederlands recht zit hier in samengevat samen met h1, h2 en h3 Nederland in de EU
Samenvatting NL in europa en de wereld
Delen van H1, H2 en H3.
De Trias Politica: Binnen de staatsmacht wordt er een onderscheid gemaakt tussen de
verschillende taken van de Staat en deze worden vervolgens verdeeld onder verschillende
organen. Daarbij is elk van die organen bevoegd om slechts een nauwkeurig begrensd
gedeelte van die staatsmacht uit te oefenen. Hierdoor wordt voorkomen dat 1 orgaan de
gelegenheid krijgt om alle macht na zich toe te trekken. > de leer van de machtenscheiding.
1. De staatsmacht is verdeeld over 3 machten: een wetgevende macht (stellen van
algemene, voor iedereen in gelijke mate geldende regels), een uitvoerende macht,
bestuur (uitvoeren van overheidstaken die in de algemene regels zijn vastgelegd) en
een rechtsprekende macht (beslechting geschillen over de juiste toepassing van het
recht).
2. Van elke macht bestaat er een orgaan.
3. Er moeten gescheiden functies zijn. Een lid van de Staten-Generaal (wetgeving) mag
dus niet tevens lid zijn van de rechterlijke macht (rechtspraak). En een minister
(bestuur) kan geen lid zijn van de Staten-Generaal, uitzondering in art 57 lid 3
Grondwet.
Er bestaat een systeem van Check and Balances, zodat machtsmisbruik wordt voorkomen.
Bij Checks houdt het ene orgaan toezicht op het andere en bij Balances is de bedoeling dat
er tussen de staatsorganen onderling een zeker machtsevenwicht is waarbij bevoegdheden
gelijkelijk worden gedeeld.
Codificatiegedachte: het recht moet op systematische wijze in wetboeken worden
opgenomen.
De spreiding van bevoegdheden over lichamen en organen kan op twee manieren:
Horizontaal Trias Politica (recht, uitvoerende en wetgevende macht) en Verticaal
Decentralisatie (rijk, provincie en gemeente).
Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechtsprekende
macht
Rijk Regering + Regering(koning en Rechterlijke macht
Statengeneraal ministers) (zittende
samen. Art 81 Art 42 lid 1 magistratuur) +
Grondwet. Grondwet. overige gerechten
Provincie Provinciale staten Gedeputeerde X
staten
Gemeente Gemeenteraad College van B&W X
Als de regering in de uitvoerende macht zijn bestuurlijke bevoegdheid gebruikt dan leidt dat
gewoonlijk tot een beschikking. > Meneer A benoemt mevrouw B tot burgemeester.
,De regering neemt altijd een besluit in de vorm van een KB.
Kortom: Ieder besluit van de regering heeft altijd de verschijningsvorm van een KB. De
inhoud van een KB betreft of bestuur of wetgeving!
Als de inhoud van een KB uit wetgeving bestaat, wordt het een AMvB genoemd.
In de Grondwet art. 112 en volgende is de rechtspraak in zaken van burgerlijk recht,
strafrecht en bestuursrecht opgedragen aan de rechterlijke macht.
In hoofdstuk 7 van de grondwet worden belangrijke gedeelten van de functies wetgeving en
bestuur overgelaten aan een aantal lagere overheden, zoals provincies, gemeenten en
waterschappen. > op die manier wordt de staatsmacht gespreid over enerzijds centrale
organen (parlement en regering) en anderzijds publiekrechtelijke lichamen ter plaatse
(provincies, gemeenten en waterschappen)
Decentralisatie: de verspreiding van macht over verschillende niveau’s
- Territoriale decentralisatie: komt tot uiting in het bestaan van de zogenoemde lagere
overheden. Zij hebben bepaalde bevoegdheden die zij uitoefenen binnen een
bepaald grondgebied, zoals provincies en gemeenten.
- Functionele decentralisatie: betekent dat aan publiekrechtelijke lichamen
wetgevende en bestuurlijke bevoegdheden zijn toegekend met het oog op het
verwezenlijken van een specifieke doelstelling. (Denk aan waterschappen die het
beheer van de waterhuishouding als doel hebben)
Autonomie: Als gemeenten en provincies de bevoegdheid hebben om zelfstandig bepaalde
aangelegenheden te regelen en te besturen. > Art 124 lid 1 Grondwet.
Medebewind: Gemeenten en provincies moeten op grond van de wet meewerken aan de
verwerkelijking van hetgeen op centraal niveau al is geregeld of besloten > art. 124 lid 2
Grondwet. Er is GEEN plaats voor een eigenbeleid. (Uitvoering participatiewet)
Soevereiniteit: Binnen zijn grondgebied bepaalt ieder land de omvang en de inhoud van zijn
nationale rechtsstelsel. Het staat ieder land in beginsel vrij in zijn wetgeving te regelen wat
het nodige acht, en te bepalen welke bevoegdheden aan het bestuur en de rechterlijke
macht toekomen.
Volkenrecht: het deel van internationaal recht dat rechtsregels bevat over het verkeer
tussen staten onderling en het verkeer tussen staten en volkenrechtelijke organisaties,
wordt het volkenrecht genoemd. > het bestaat voornamelijk uit verdragen, besluiten van
volkenrechtelijke organisaties en regels van gewoonterecht.
Een verdrag kan worden omschreven als een schriftelijke, bindende regeling tussen staten
onderling of tussen staten en volkenrechtelijke organisaties.
Het volkenrecht kent bijvoorbeeld verdragen waarbij alleen de desbetreffende
autoriteiten wederzijdse verplichtingen aangaan. Een voorbeeld daarvan is het
, verdrag in 2005 gesloten tussen Het koninkrijk der Nederlanden en de
bondsrepubliek Duitsland inzake de grensoverschrijdende politiële samenwerking en
de samenwerking in strafrechtelijke aangelegenheden.
Een ander type verdragen grijpt meer in de soevereiniteit van staten. Het gaat dan om
verdragen die rechtsregels bevatten die in een staat zonder tussenkomst van de wetgever
rechtstreeks in het nationale recht kunnen gelden. Voorbeeld: Europees Verdrag tot
bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). > tot stand
gekomen onder de hoede van de raad van Europa.
Monistisch stelsel (incorporatiesysteem): rechtsregels uit een verdrag kunnen deel
uitmaken van het nationale recht zonder dat eerst omzetting in nationaal recht nodig is. Met
het monisme heeft Nederland gekomen voor een vrijwillige inperking van zijn soevereiniteit.
> Art. 93 Grondwet.
Dualistisch stelsel (transformatiesysteem): Hier is het internationaal recht gescheiden van
de nationale rechtssfeer. Verdragen zijn dus niet automatisch onderdeel van het nationale
recht. Voor de doorwerking van het internationale recht is telkens een nationale wet nodig
waarin de in het verdrag opgenomen materie wordt verwerkt tot nationaal recht.
Hoofdstuk 15 inleiding Nederlands recht ^^
4e type verdragsbepaling bestaat uit regelingen waarbij bevoegdheden tot wetgeving,
bestuur en rechtspraak worden opgedragen aan een internationale organisatie. > Art 92
Grondwet. Voorbeeld: Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
Verder heeft de EU een eigen rechtsorde die deel uitmaakt van de rechtsorde van elk
lidstaat. In NL gelden talloze rechtsregels afkomstig van de EU. > Te vinden in de
verordeningen van de EU. Deze hebben een algemene strekking, zijn verbindend in al hun
onderdelen en zijn rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat, art 288. Van het Verdrag
betreffende de werking van de EU (VwEU).
Art 94 grondwet > voorrang internationale herkomst boven de nationale regel, met
voorwaarde dat de regel of het besluit in Nederland eenieder naar zijn inhoud kan
verbinden.
Elk wettelijk voorschrift moet aan vier legaliteitsvereisten voldoen:
- Het wetgevend orgaan moet bevoegd zijn
- De wet moet behoorlijk zijn bekendgemaakt
- De wet mag niet in strijd zijn met een hogere regel
- De wet mag niet in strijd zijn met algemene rechtsbeginselen
Toetsing van wetgeving geschiedt door de Kroon (=regering) en door de rechter.
Toetsing kroon: heeft een toezichthoudende taak met betrekking tot alle besluiten van
lagere overheden of openbare lichamen. Dit houdt in dat de kroon bevoegd is om besluiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melissaoldekalter. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
