Onderwijsgroep 6. Gezinspedagogiek
Leerdoelen bij probleem 1.
Gelezen bronnen:
Juffer et al.
Juffer & Van Ijzendoorn
Ministerie van Veiligheid en Justitie
Pinderhughes & Brodzinsky
Wat is de achtergrondinformatie rondom interlandelijke adoptie op het gebied
van: definitie, demografische trends, theorieën en interventies?
Juffer & Van Ijzendoorn
Definitie van adoptie: legale plaatsing van verlaten, afgestane of weeskinderen in een
adoptiefgezin.
Theorie van Bowlby
Ouderlijke deprivatie leidt tot een aangepaste ontwikkeling van het kind en biedt een
voedingsbodem voor verscheidene mentale problemen bij het kind. Kinderen in instituties
ervaren dit, volgens Bowlby is het daarom beter om een kind op te nemen in een pleeg- of
adoptiefgezin. Op die manier krijgt het kind de kans op een normale ontwikkeling van
stabiele en continue gehechtheidsrelaties.
Ministerie van Justitie en Veiligheid (2013-2017)
Trends:
Afname in het aantal door NL gezinnen opgenomen buitenlandse adoptiekinderen
Wel een toename in het aantal adoptiekinderen vanuit Europese landen
Plaatsing van 2 kinderen tegelijk komt het meeste voor
Procentuele toename in aantal door NL gezinnen opgenomen special needs kinderen
Pinderhughes & Brodzinsky
In de historie had adoptie andere doelen dan tegenwoordig. Tot de late 19e eeuw was
adoptie vooral gericht op de behoeftes van volwassenen (erfgenamen) en de samenleving
(versterken van banden tussen sociale groepen). Voor de 19e eeuw werden kinderen vaak
opgenomen door familieleden o.i.d., maar door de toenemende armoede ontstonden er
steeds meer weeshuizen, waar de omstandigheden slecht waren. Vanaf de 20e eeuw
ontwikkelde men adoptiewetten en de focus kwam vanaf dat moment meer te liggen op de
‘best interest of the child’.
Veranderende sociale moraal, veranderende publieke opinie, federale wetten en
internationale verdragen, en de explosie van sociale media hebben vanaf de jaren 50
gezorgd voor een verandering in adoptiepraktijken complexere adoptieprocessen
Tegenwoordig is er meer diversiteit in de wereld, en dat is ook terug te zien in adoptie: er is
meer mogelijk.
Welke verschillende manieren zijn er om hier onderzoek naar te doen en welke
invloed heeft dit op de resultaten?
Juffer et al.
Factoren die de interpretatie van adoptiestudies moeilijk maken, zijn de onzekerheid over de
achtergrond van veel geadopteerde kinderen en de aanwezigheid van bijeffecten.
4 studies:
1. United Kingdom: The English and Romanian Adoption (ERA) Study
Opzet: 165 kinderen uit Roemenië die ernstige deprivatie hebben meegemaakt in de
institutionele zorg, onderzocht op 4-, 6-, 11- en 15-jarige leeftijd en een vergelijkingsgroep
van vroeg-geadopteerde kinderen in de UK.
4 uitkomsten: inattention/overactiviteit, quasi-autisme, disinhibited attachment en
intellectuele beschadiging. bij geadopteerde kinderen na leeftijd van 6 maanden
,Kanttekening: de effecten van deprivatie werden niet aangetoond, andere onderliggende
problemen leken de oorzaak
Meet deprivatie
2. Canada: The Romanian Adoption Project
Opzet: 75 Roemeense kinderen gevolgd kort na de adoptie t/m 17 jaar, een groep wezen en
een groep vroeg-geadopteerde kinderen (voor leeftijd van 4 maanden) en een derde groep
van niet-geïnstitutionaliseerde en niet-geadopteerde Canadese kinderen.
Meet deprivatie, adoptie-effect & discriminatie (afhankelijk van welke groepen je vergelijkt)
3. The Netherlands: Rotterdam Longitudinal Study
Opzet: 2148 internationaal geadopteerde kinderen, bestudeerd vanaf de late kindertijd tot in
de volwassenheid. Eerste meting tussen 10-15 jaar, tweede meting ongeveer 10 jaar later.
Uitkomsten: meer probleemgedrag in de late kindertijd en adolescentie dan niet-
geadopteerde kinderen, in de volwassenheid meer psychiatrische stoornissen.
Meet deprivatie, adoptie-effect & discriminatie
Door de grootte & diversiteit van de groep kan je ook ingroup vergelijkingen maken
4. The Netherlands: Leiden Longitudinal Adoption Study
Opzet: 160 internationaal (vroeg-)geadopteerde kinderen, gevolgd van kindertijd t/m 14 jaar
en een follow up in de vroege volwassenheid.
Uitkomsten: normale ontwikkeling m.b.t. gehechtheid, cognitie en zelfwaardering, jongens
meer probleemgedrag in midden-kindertijd.
Meet discriminatie & adoptie-effect
Wat zijn de invloeden van adoptie op het kind? ontwikkelingsuitkomsten
Juffer & Van Ijzendoorn
Veel kinderen die bij de geboorte al gescheiden zijn van hun ouders komen terecht in de
institutionele zorg. Institutionele zorg wordt vaak gezien als een risicovolle plek, met weinig
sensitieve zorg en een risico op slechte voeding.
Nadat het kind van daaruit is geadopteerd, krijgt het kansen om een inhaalslag (catch-up)
te maken wat betreft fysieke groei, veilige gehechtheid en cognitie.
Fysieke groei:
Hoe langer een kind verblijft in een institutie, hoe groter hun groeiachterstand is
Na adoptie (vanuit India naar NL) is een significante inhaalslag zichtbaar in fysieke
groei (lengte, gewicht en hoofdomvang)
Veilige gehechtheid:
Tijdens de kindertijd is de vorming van veilige gehechtheid een belangrijke mijlpaal
Een gebrek aan sensitiviteit en responsiviteit in institutionele settingen kunnen een
onveilige, gedesorganiseerde gehechtheid als gevolg hebben
Cognitie:
Kinderen in instituties hebben t.o.v. kinderen die daar niet wonen een achterlopende
intelligentie/cognitieve ontwikkeling (IQ van 84 t.o.v. 100)
Longitudinale meta-analyse: is adoptie een adequate optie?
Opzet:
160 internationaal geadopteerde kinderen, gevolgd van vroege kindertijd t/m 14 jaar
belangrijke aspecten van de ontwikkeling van geadopteerde kinderen
Resultaten:
Fysieke groei: de geadopteerde kinderen lieten een substantiële inhaalslag zien in
het eerste jaar na adoptie, deze inhaalslag was groter voor lengte en gewicht dan
voor hoofdomvang. Er zijn echter ook achterstanden in de fysieke groei zichtbaar.
Gehechtheid: er is een inhaalslag te zien in vergelijking met kinderen in instituties,
maar er zijn juist weer achterstanden t.o.v. hun huidige peers.
, Cognitie: er is een massale inhaalslag zichtbaar in het IQ en de schoolprestaties
t.o.v. kinderen in instituties. In vergelijking met hun huidige peers zijn er normale IQ’s,
kleine achterstanden in schoolprestaties en taalvaardigheden, en een groot risico op
leerproblemen.
Gedragsproblemen: geadopteerde kinderen laten meer gedragsproblemen zien dan
hun niet-geadopteerde peers, maar de meerderheid is wel goed aangepast.
Internationaal geadopteerde kinderen lieten minder problemen zien dan
binnenlandse, en internationale hadden meer problemen op jongere leeftijd.
Zelfwaardering: geadopteerde kinderen zijn in staat om een normale zelfwaardering
te ontwikkelen, ongeacht uit welke groep ze komen, gedurende hun leven en
onafhankelijk van de informant. Deze bevindingen kunnen verklaard worden door
veerkracht en grote ondersteuning door de adoptieve families.
Conclusies:
Adoptie is een adequate optie in plaats van institutionele zorg
Na institutionele zorg zijn geadopteerde kinderen niet in staat om een volledige
inhaalslag te maken t.o.v. hun huidige peers
Adoptiefamilies en geadopteerde kinderen hebben hulp en ondersteuning nodig bij
achterstanden en moeilijkheden van het kind
Wat betekent het voor adoptieouders?
Juffer et al.
De rol van de adoptiefamilie
Longitudinaal bewijs dat gehechtheidsrelaties en sensitieve opvoeding het sociale
aanpassingsvermogen van het kind bepalen in de midden-kindertijd en adolescentie
Een hoge SES is een risicofactor voor de aanwezigheid van psychiatrische
problemen in het geadopteerde kind als volwassene want verwachtingen waar het
kind niet aan kan voldoen
Lang gedepriveerde kinderen hebben meer problemen met een autoritaire opvoedstijl
De mate van communicatie over de adoptie bepaald de mate waarin het
geadopteerde kind zijn of haar adoptie kan accepteren
Pinderhughes & Brodzinsky
3 vormen van adoptie:
1. Private domestic plaatsing
2. Plaatsing vanuit pleegzorg
3. Interlandelijke adoptie
Adoptieouders hebben vaak hetzelfde doel: het kind een thuis geven en hun gezin
uitbreiden. Er zijn echter ook verschillende motieven:
Private domestic plaatsing onvruchtbaarheid, ze willen het liefst een jong en
gezond kind
Plaatsing vanuit pleegzorg willen het kind een thuis bieden, financieel makkelijker
en is ook de snelste weg om te adopteren
Interlandelijke adoptie willen het kind een thuis bieden, vinden domestic adoptie te
moeilijk en willen vaak geen contact met de biologische ouders van het kind
Adoptiesocialisatie: normale processen en uitdagingen van de opvoeding
= het proces waarin ouders adoptie-informatie en ervaringen in de familie toepassen om zo
een gezonde identiteit en psychologische aanpassing voor hun kind(eren) en gezin te
bevorderen. Dit komt in verschillende levensfases op verschillende manieren tot uiting.
Het opvoeden van jonge kinderen
