uitgebreide samenvatting met de begrippen er al in verwerkt. Bijna alle paragrafen zitten erin, alleen sommige missen, want die hoefde ik niet te kennen of was niet belangrijk.
Nederlands literatuur toets:
Rederijkers:
Literatuur in wedstrijdvorm in de 15e en 16e eeuw was de gewoonste zaak van de wereld.
Overal in Nederlandse taalgebied werden rederijkerskamers opgericht. Dat waren
verenigingen van mensen die van literatuur hielden en met elkaar hadden afgesproken om
ongeveer een keer per maand allemaal een gedicht te schrijven over een opgegeven
onderwerp. Het gedicht moest aan strenge regels voldoen. Wie zich niet aan de regels hield,
moest een boete betalen.
Vaak bestond de wedstrijd, ook wel landjuweel genoemd, uit verschillende onderdelen en
waren er prijzen te verdienen met toneel en met gedichten. Rederijkers speelden in veel
steden een belangrijke rol bij feesten en plechtige gebeurtenissen. Bij processies
(godsdienstige plechtigheid) bijvoorbeeld, hierbij ging een groot deel van de bevolking in de
stad bidden. Daar werden allerlei Bijbelse maar ook niet-Bijbelse taferelen uitgebeeld.
Rederijkers hadden een groot aandeel in de organisatie en uitvoering hiervan. Ze hielpen
vaak bij de uitbeelding. De stad wilde haar invloed laten zien en benadrukte de goede
verhouding met de vorst.
Stadsbesturen zagen een groot belang in van de rederijkers, die een rol konden spelen bij de
propaganda voor de eigen stad. In verschillende steden werden stadsdichters aangesteld. In
1466 kreeg Brugge als eerste zo’n stadsdichter: Athonis de Roovere. Hij was de bekendste
dichter uit de 15e eeuw en hij schreef tientallen toneelstukken en honderden gedichten. Hij
heeft een humoristische ondertoon. Hij schrijft bijvoorbeeld over de dood.
Anna Bijns:
Zij is de eerste vrouw waarvan het werk wordt gedrukt.
Overgangsfiguur tussen de Middeleeuwen en Renaissance.
Ze had geen gemakkelijk leven: meer zuurs dan zoets
Beroep: schooljuffrouw in Antwerpen. Ze was de eerste zelfstandige Nederlandse
schijfster, aangezien ze niet gehuwd was, en ook niet in het klooster zat, maar als
alleenwonende in haar eigen onderhoud voorzag
Schreef vooral refreinen in de rederijkerstraditie. Een refrein is een gedicht waarbij
het einde van elke strofe dezelfde regels voorkomen. Overigens werden de
rederijkers gekenmerkt door een levendig gezelschapsleven, maar Anna Bijns heeft
daar zich nooit aan mogen aansluiten. Lidmaatschap was alleen voor mannen.
De tijd waarin ze leeft is er één van grote veranderingen. De in 1425 uitgevonden
boekdrukkunst, die steeds op grotere schaal werd gebruikt, is één van de oorzaken.
Er was ook een overgang van gemeenschapskunst naar de Renaissance, de invoerder
van het individualisme. Ook in de godsdienst waren grote veranderingen. Op 31 okt.
1517 heeft Luther zijn 95 stellingen op de slotkerk in Wittenberg gespijkerd.
, Haar werk is te verdelen in drie perioden:
1e periode: gedichten over huwelijk, vriendschap (motief van de afgewezen geliefde)
2e periode: motief van de geloofsstrijd – kiest voor RKK – Maarten Luther is voor haar
de vertegenwoordiger van alle kwaad.
3e periode: niet langer alleen maar aanvallen op de reformatie, maar ook toegeven
van fouten RKK.
Vanaf 1985 kent de Anna Bijns stichting om het jaar een prijs toe van € 10.000 aan een
vrouwelijk auteur. Deze prijs wil de aandacht vestigen op de Nederlandstalige literatuur van
vrouwen.
Erasmus van Rotterdam:
Erasmus wilde alles weten over de bijbel, bijvoorbeeld wie heeft hem geschreven. Hij schrijft
ook veel over de kerk. Om antwoord te krijgen bestudeert hij ook de teksten van de oude
Grieken en Romeinen. Hij vindt dat de kerk weer zoals vroeger moet zijn. De bisschoppen
van de kerk zijn helemaal niet blij met de kritiek van Erasmus.
Eén van zijn bekendste boeken is Lof der Zotheid. In dat boek schrijft hij hoe dwaas mensen
kunnen doen, zelfs als ze het niet doorhebben. De dwazen enzovoort zijn nergens bang voor
en maken geen zorgen. Hierom dacht Erasmus van misschien is het wel goed om dwaas te
zijn. Dan konden ze op een leuke manier oud worden, dus eigenlijk altijd jong blijven. Lof der
Zotheid lijkt misschien wel een grappig boek, maar als je goed leest zit er ook kritiek op de
kerk en koning in.
2.2 Het Wilhelmus, meer dan een geuzenlied:
Begrippen:
Geuzenlied: verzetslied
Apologie: verdediging, verweer
Propaganda: reclame voor ideeën
Welke doelen heeft het Wilhelmus volgens kenners?
Het lied wordt gezien als communicatiemiddel. Veel mensen zijn analfabeet, maar ze kunnen
wel zingen. Na het midden van de 16e eeuw begint de Tachtigjarige Oorlog. De bewoners van
de lage landen willen bevrijd worden van de Spaanse Tirannie. Hier gebruikten ze het
Wilhelmus voor. Het Wilhelmus is een geuzenlied
In welke tijd is het lied geschreven?
Het lied is na 1568 geschreven en voor 1572, want anders had er iets ingestaan over de
inname van Den Briel. Ook staat er in een dagboek uit 1573 dat het lied al gezongen werd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elviravanherk. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
