Inhoud samenvatting sociologie
Sociologie les 1.......................................................................................................................................2
Hoofdstuk 1&2.......................................................................................................................................2
Zienswijzen binnen sociologie (sociologische onderzoeksbenaderingen):.........................................3
Theoretische benaderingen:...............................................................................................................3
Begrippen:..........................................................................................................................................5
Onderzoeksmethoden:.......................................................................................................................6
Sociologie les 2.......................................................................................................................................7
Hoofdstuk 7............................................................................................................................................7
Begrippen:........................................................................................................................................10
Sociologie les 3.....................................................................................................................................11
Hoofdstuk 3..........................................................................................................................................11
Sociologie les 4.....................................................................................................................................15
Hoofdstuk 8..........................................................................................................................................15
Sociologie les 5.....................................................................................................................................20
Hoofdstuk 18........................................................................................................................................20
Sociologie les 6.....................................................................................................................................25
Hoofdstuk 15 & blz. 393 t/m 406..........................................................................................................25
Sociologie les 7.....................................................................................................................................30
Hoofdstuk 11........................................................................................................................................30
Sociologie les 8.....................................................................................................................................35
Hoofdstuk 13 blz. 406 t/m 430 & hoofdstuk 14....................................................................................35
,Sociologie les 1
Hoofdstuk 1&2
Sociologie is het bestuderen en onderzoeken van de samenleving. Alles wat er in de samenleving
gebeurt roept bij een socioloog vragen op.
Sociologische verbeelding:
sociale problemen VS persoonlijke problemen
kritisch bekijken wat als vanzelfsprekend wordt genomen
bewust worden van hoe de samenleving werkt
manier van denken (theorieën) en manier van doen (methoden)
sociologie VS common sence
Ontstaan van sociologie:
Economische ontwikkelingen: groei van het kapitalisme en de industriële revolutie (vanaf
1750)
De ontdekking van de samenleving
De sociologie als studie van de samenleving
Sociologie is ontstaan bij de overgang van de traditionele naar de moderne samenleving. De drie
hoofdvragen van de sociologie:
1. Hoe is sociale (wan)orde mogelijk?
2. Hoe is sociale (on)gelijkheid mogelijk?
3. Hoe werkt het proces van rationalisering (modernisering) van de wereld?
De drie grondleggers van sociologie zijn:
Marx: sociale verandering door economische conflicten die ongelijkheden produceren. Het
kapitalisme creëert sociale conflicten die een revolutionaire verandering teweeg zullen
brengen die tot een socialistische samenleving zonder sociale ongelijkheid zal leiden.
Durkheim: sociale veranderingen resulteren in verschillende onderlinge bindingen tussen
mensen. (samenleving en solidariteit). Modernisering gekenmerkt door arbeidsdeling.
Samenleving bijeengehouden door verschillen en wederzijdse economische afhankelijkheid.
Traditionele samenleving mechanisch en moderne samenleving organisch.
Weber: sociale veranderingen door proces van rationalisering (manier van denken). De
traditionele wereld werd vervangen door een rationelere denkwijze.
Conclusies over sociologie:
Is een wetenschap die systematisch het samenleven van mensen onderzoekt
Is ontstaan op het breekvlak tussen traditionele en moderne maatschappij
Is van belang voor veel vraagstukken in de huidige maatschappij
Sociologie speelt zich af op miero(/micro), meso en macro niveau. Hier wordt gekeken naar de
interactie.
,Zienswijzen binnen sociologie (sociologische onderzoeksbenaderingen):
Positivistische sociologie:
Volgens natuurkundig principe (fysieke, biologische en materiele wereld)
Op zoek naar wetmatigheden (regelmatigheden in natuur die onontkoombaar zijn)
Nadruk op empirische feiten (=informatie die we met onze zintuigen kunnen verifiëren)
Objectiviteit en repliceren
Deductie (gevolgtrekking uit algemene naar bijzondere)
Structureel functionalisme, rationelekeuzebenadering
waarnemersperspectief
Humanistische/interpretatieve sociologie:
Betekenis van menselijk gedrag en symbolen
Begrijpen en subjectief interpreteren
Inductie (verklarende theorie uit feiten en verschijnselen)
Symbolische interactionisme
deelnemersperspectief
1. Creativiteit en activiteit van mensen
2. Menselijke ervaringen door sociale en economische organisatie
3. Intieme kennis van deze ervaringen
4. Socioloog heeft politieke en morele rol in sturen naar gelijkwaardige samenleving
Kritische sociologie
Werkelijkheid bestuderen en documenteren
Samenleving geen vaststaand, natuurlijk systeem
Sommige categorieën mensen domineren andere groeperingen
Samenleving is patroon van ongelijkheid
conflictsociologie
Theorie: een samenhangend stelsel van uitspraken over hoe en waarom specifieke feiten met elkaar
zijn verbonden
Perspectief: een fundamenteel beeld van de samenleving dat als richtsnoer dient voor theorie en
onderzoek. (het onderliggende beeld van de samenleving dat het wetenschappelijk denken en
onderzoek stuurt.)
Theoretische benaderingen:
Conflictbenadering:
Sociale ongelijkheden zijn kenmerkend voor de samenleving
De samenleving biedt sommige groepen meer voordelen dan andere
De maatschappelijke verhoudingen zijn een resultante van de voortdurende strijd tussen
partijen
Kernbegrippen: sociale ongelijkheid, stratificatie, macht en strijd
Marx en C. Wright Mills
Spanningen en conflicten resulteren in verandering
Kritiek op conflictbenadering:
Minder objectief
Weinig aandacht voor gedeelde waarden en normen en afhankelijkheden die eenheid
genereren.
, Macroniveau
Structureel functionalisme
Ziet samenleving als afhankelijke delen (instituten), die relatief stabiel gebaseerd zijn op
gedeelde consensus over wat moreel wenselijk is
Elk onderdeel heeft een functie voor de werking van de samenleving als geheel
Functioneel geheel:
Begrippen: sociale structuur(=relatief stabiele sociale gedragspatronen), instituten en sociale
functies(=de gevolgen van een sociaal patroon voor het functioneren van de totale
samenleving.)
Merton:
Manifeste(beknopt), latente(onzichtbaar) functies en disfuncties
Kritiek op structureel functionalisme
Samenleving niet geordend en stabiel
Weinig aandacht voor conflict, verandering en ontwikkeling
Bestendigt de status quo
Symbolisch interactionisme
De samenleving is een voortdurend proces van sociale interactie in specifieke situaties en
gebaseerd op symbolische communicatie; hoe individuen de realiteit ervaren verandert
voortdurend
Weber, Mead, Blumber
Begrippen: sociale interactie in specifieke situaties/condities en betekenis gevende
individuen
Waarden, normen en geloofsovertuigingen
Moderne samenleving; nieuwe manier van denken
Microniveau oriënterend
Kritiek op symbolische interactionisme:
Door focus op microniveau minder aandacht voor de invloed van grotere structuren (cultuur,
klasse, etniciteit)
Rationalekeuzetheorie (RAT)
Veronderstelt dat de samenleving wordt bijeengehouden door individuen die op basis van
eigen belang handelen
Individuele rationale keuzes resulteren in (irrationele) collectieve gevolgen
Micro en macroniveau
Smith, Homans en Coleman
Begrippen: eigen belang, sociale markten en irrationele gevolgen
Kosten-batenanalyse
Calculerende individuen: homo economicus en homo sociologicus
Kritiek op rationelekeuzetheorie
Te modelmatig, te simplistisch en te ver van de werkelijkheid
Mensen zijn niet in alle situaties rationeel handelende individuen
Voor wat hoort wat. Hoe zit het met het altruïsme (onbaatzuchtigheid)?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijnwilthagen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.