Overeenkomstenrecht
Leerdoel 1:
Gelaagde structuur van het BW
- Boek 1: Personen- en familierecht
- Boek 2: Rechtspersonenrecht
- Boek 3: Vermogensrecht algemeen (goederenrecht & overeenkomstenrecht)
- Boek 4: Erfrecht
- Boek 5: Goederenrecht (zaken)
- Boek 6: Overeenkomstenrecht
- Boek 7: Bijzondere overeenkomsten
Regels uit boek 7 krijgen voorrang dan regels uit boek 6, hoe hoger, hoe specifieker
Leerdoel 2:
Beginselen overeenkomstenrecht
1. Contractsvrijheid – Je mag alles afspreken, zolang het niet verboden is (er zijn grenzen)
2. Belofte maakt schuld (Pacta sunt servanda) – Overeenkomsten moeten nagekomen worden
3. Vormvrijheid – De manier waarop je afspraken maakt is in principe vormvrij
4. Redelijkheid en billijkheid – volgende week extra info
5. Bijzonder voor algemeen – Bepalingen die meer bedoeld zijn voor de situatie gaan voor
algemenere bepalingen (gelaagdheid BW)
Leerdoel 3:
Handelingen kunnen worden onderverdeeld in:
- Rechtshandeling: jou wil is wel van belang, het verkopen van je laptop (je moet het wel
willen anders doe je het niet), een voorwaarde tot het tot stand komen van het rechtsgevolg.
Rechtshandelingen worden onderverdeeld in eenzijdige rechtshandelingen en meerzijdige
rechtshandelingen. Een handeling van een rechtssubject, waaraan een rechtsgevolg wordt
verbonden dat ook door het handelend subject wordt beoogd. Sta hier wat langer bij stil en
bekijk samen artikel 3:33 BW.
- Feitelijke handeling: jij doet iets en dat heeft een rechtsgevolg o.b.v. jou handelen, maar dat
gevolg wilde jij niet, juridisch gezien is het niet van belang of je dat wilde of niet. Je rijdt bv
iemand aan en dat heeft juridische gevolgen: schadevergoeding betalen. Jou wil is niet van
belang het moet ook al wil je het niet, bv een schadevergoeding betalen. Een handeling van
een rechtssubject waaraan een rechtsgevolg wordt verbonden, ongeacht of dit rechtsgevolg
door het handelend subject is beoogd.
- Rechtsfeit - Een feit dat rechtsgevolg heeft, oftewel voor het recht van belang is.
, • Bloot rechtsfeit: feiten die juridisch gezien geen handelingen nodig hebben, bv. een geboorte
van een baby. Hij krijgt recht op naam, het gebeurt gewoon juridisch gezien. Als je 18 wordt
dan heb je weer rechten op bepaalde rechten en plichten, ook pensioen. De wet zegt dat iets
gebeurt dan is het zo, je hebt er geen invloed op. Bv: Aan de geboorte van een kind verbindt
het recht allerlei gevolgen, zoals het recht op een naam en de plicht tot inschrijving in het
geboorteregister. Deze gevolgen treden in, zonder dat daarvoor (nog) menselijk handelen
nodig is. Een feit waarbij het rechtsgevolg intreedt, zonder dat daarvoor (juridisch gezien)
enig actief menselijk handelen nodig is.
Verbintenis: een recht, een plicht. ’Rechtsverhouding tussen twee partijen waarbij de één een recht
heeft op een op geld waardeerbare prestatie waartoe de ander verplicht is ‘’
Voorrang geven aan recht: ’Nee hier is sprake van een algemene rechtsplicht. Algemene rechten en
plichten (zoals je mag niet stelen, niet andermans zaken vernielen) doen geen verbintenissen
ontstaan. Algemene rechten en verplichtingen doen geen verbintenissen ontstaan omdat de een
weliswaar een plicht heeft, maar daartegenover staat niet een corresponderend vorderingsrecht bij
de ander. ‘’
Leerdoel 4:
Verbintenissen uit de wet: enerzijds is er een recht en anderzijds een plicht.
- Onrechtmatige daad
- Rechtmatige daad
1. Onverschuldigde betaling
Kern: betaling zonder rechtsgrond (dus zonder dat de andere partij er recht op heeft)
Rechtsgevolg: gevolg is een verbintenis tot terugbetaling (ongedaan making)
Voorbeeld: denk aan een verkeerde overboeking of dubbele betaling van een bedrag
2. Ongerechtvaardigde verrijking
Kern: vermeerdering van vermogen zonder rechtsgrond, en zonder dat sprake is van
onverschuldigde betaling
Rechtsgevolg: gevolg is een verbintenis tot vergoeding tot het bedrag van de verrijking.
Voorbeeld: rente ontvangen wegens een bedrag dat (ten onrechte) op je bankrekening
stond.
3. Zaakwaarneming
Kern: willens en wetens en op redelijke grond zich bezighouden met de behartiging van
de belangen van een derde, zonder bevoegdheid (toestemming)
Rechtsgevolg: gevolg is dat je als zaakwaarnemer recht hebt op vergoeding van de
redelijke kosten.
Voorbeeld: jou buren zijn op vakantie, tijdens een storm breekt het raam van jouw
buren, jij zorgt voor herstel en maakt daarbij kosten.
